Sorun Danıştay değil

Sorun Danıştay değil, 60’lı yılların “sol kemalist” (Yön’cü) zihniyeti

Mustafa ŞENTOP • 59. Sayı / DİĞER YAZILAR

YÖK’ün katsayı düzenlemesine dair Danıştay kararı, hafızaların ne kadar zayıf olduğunu, geçmişin ne çabuk unutulduğunu bir kez daha ortaya koydu. Danıştay’ın yeni kararını önceki kararlarıyla mukayese edenler, mahkemenin hukuk algısının son on yıldır nasıl bir seyir izlediğinden habersiz görünüyorlar.

Danıştay, uzun bir zamandır, idari işlemlerin kanunlara uygunluğunu değil, kendi kararlarına uygunluğunu araştırıyor. Başka bir ifade ile idari işlemler için uygunluk kriteri, Danıştay’a göre kanunlar değil, kendisinin daha önce aldığı kararlardı. Danıştay, özellikle 28 Şubat müdahalesi sürecinde alınmış kararların değiştirilmesine kesinlikle izin vermiyor. Bunu, gerekirse hukuku zorlayarak, çoğu zaman da bir kenara bırakarak yapıyor. 1998 yılından itibaren verilmiş birçok kararda bunun örneklerini görmek mümkün. Bir kararında ise, Anayasa’da kaldırılmış bir hükmü, tam dört yıl sonra kararına dayanak olarak kullandı. Bu durum, hukuk kurallarının bilinmediğini değil, hukuk kurallarının önemsenmediğini gösteriyor.

Verilen kararları doğru okuduğumuzda şu sonuca varmamız kaçınılmaz: Danıştay’ın daha önce katsayı konusunda YÖK’ü yetkili kabul etmesi, o davalarda iptal konusu olan kararların İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin aleyhinde oluşundandı. İmam Hatip Liseleri’ndeki öğrencilerin lehine bir kararı iptal ederken YÖK’ün yetkili olduğu hususunun Danıştay tarafından hatırlanması beklenmemeli.

Danıştay’ın kararı, YÖK tarafından yapılmış olan yeni eşitlikçi katsayı düzenlemesini uygulanamaz hale getirdi. Ancak önceki düzenleme bu kararla kendiliğinden yürürlüğe girmedi, giremez. Katsayı konusunda bu kararla bir hüküm boşluğu oluştu. YÖK bu boşluğu doldurmak üzere yeniden bir düzenleme yapmak durumundaydı. Bu düzenlemeyi de, Danıştay’ın “eşitlik olamaz” şeklindeki kararına dayanarak, belli ölçüde bir eşitsizlik meydana getirmek suretiyle yaptı. Ancak Danıştay’ın bu kadarlık eşitsizliği az bulacağını ve dava açıldığında yeniden YÖK düzenlemesini iptal edeceğini söylemek yanlış olmaz. Danıştay’ın sınav sürecinin etkileneceğini, öğrencilerin tümünün zarar göreceğini, önemli miktarda maddi zararlar oluşabileceğini dikkate alarak hareket edeceğini düşünenler de yanılıyorlar. Bu mülahazalar mevcut ve geçerli olsaydı zaten önceki kararlar ortaya çıkmazdı.

Konunun çözümünün bir sürece bağlı olduğunu, gelinen noktanın artık dönülmez bir nokta olduğunu herkesin bilmesi gerekiyor. Ortadaki sorun mahkeme kararlarını tanımamak, Danıştay’ın yeni YÖK düzenlemesini iptal ederken kullanacağını tahmin ettiğimiz gerekçede söyleyeceği gibi, mahkeme kararlarını uygulanamaz hale getirmek olarak algılanmamalı. Sorun mahkemenin Anayasa ve kanunlarla, hukukla sınırlandırılmış olan yetkilerini hiçe sayarak, mahkeme kararlarının bağlayıcılığı ilkesini kötüye kullanması. Anayasa, mahkemelerin kural koyucu gibi hareket etmelerini açık bir dille yasaklıyor. Aksi halde yasamanın ve yürütmenin yetkileri gasp edilmiş oluyor. Bu ise Anayasa ile kurulmuş olan düzenin, anayasal düzenin fiilen bozulması demek.

Danıştay’ın kilitlemiş olduğu katsayı sorununun çözümü, başka bir hukuki zemine taşınarak kolaylaştırılmalı. Kısa vadede yapılacak olan, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 45. maddesine “katsayının bütün orta öğretim kurumlarından mezun olan öğrenciler için eşit olarak belirleneceği”ne dair açık bir hüküm eklemek. Böylece katsayı düzenlemeleri, bu konuda peşin bir hüküm sahibi olan Danıştay’ın denetiminden çıkarılmalı. Kanun düzenlemesi Anayasa Mahkemesi’ne gidebilir, ancak Anayasa’ya aykırılık sebebiyle bir iptal kararının bu mahkemeden çıkmayacağını düşünüyoruz. Anayasa Mahkemesi, Danıştay kadar katı bir ideolojik tutum içinde olmadığını birçok kararında gösterdi. Ayrıca böyle bir kanun düzenlemesinde Anayasa’ya aykırılık iddiasını temellendirebilmek çok zor. Yine bu durum mahkemeyi taşınmaz bir hukuki ve siyasi yük altına sokacak.

Uzun vadede ise, artık eğitim ve öğretim sistemi açısından oldukça eskimiş bulunan Milli Eğitim Temel Kanunu’nun tamamen değiştirilmesi, hatta bütünüyle yürürlükten kaldırılması gerekiyor. Bilginin bu kadar özgür ve yaygın olduğu bir dünyada, 60’lı yılların “utangaç sosyalist” / planlamacı mantığıyla hazırlanan, kapalı bir dünyaya ait böyle bir kanuna sadece Türkiye’nin değil, hiçbir ülkenin ihtiyacı yok.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın