Sandıklar neleri saklar

Sandıklar neleri saklar?

Aralık 2007 27.SAYI

Sandık özel değerlerin saklandığı bir mahfazadır. Hafızama yerleşen ilk sandık annemin kahverengi zeminde, dikey yeşil çizgileri olan aynalı çeyiz sandığı… Zihnimde öylesine yer etmiş ki, akıbeti meçhul bu sandık bir gün bir yerlerden karşıma çıksa tanımakta tereddüt etmeyeceğim kadar belirginliğini koruyor. Bu arada her kadın gibi kendi çeyiz sandığımın da bende özel bir yeri olduğunu inkar edemem.

Geçmişte bir dostu ziyarete gitmiştim. Salondaki vitrinin en üstünde gözüme ilişen küçük kilitli sandığı görünce ona merakla sordum. Aldığım cevap şu oldu: “İçinde eşimin nişanlıyken gönderdiği mektuplar var. Sayısı ellinin üzerinde… Hepsini orada saklarım.” Zaman zaman açıp okuduğunu söylerken belki ilk gençlik yılları canlanıyordu dostumun hayalinde. Otuz yılı geride bırakan evliliğin, nasıl bir temel üzerinde kurulduğunun adeta bir belgesi gibi gururla duruyordu sevimli sandık.

Sandığında gençliği, tutkuları ve hayalleri vardı sanki

Bu gün yaşı doksanlara yaklaşan inşaat ustası dedemin hep aynı özenle koruduğu alet sandığını hatırlamadan edemiyorum. Eski gücünü kaybeden, görmekte zorlanan, çoğu aletleri artık kullanamayan dedem, sandığına ehemmiyet göstermeye hala devam ediyor. Öyle ki ağırlığı kadar altın verilse bile ben dedemin sandığını tercih edeceğine eminim. Çünkü o, sadece sandıktaki aletleri değil; gençliğini, tutkularını, ulaştığı ya da ulaşamadığı hayallerini de saklıyor çeyrek asrı geride bırakan, boyaları dökülmüş sandığının içinde.
Ayakkabı sandığını istisna tutarsak; sandığın insanın kendisi için, başkaları tarafından ilgi görmese de, önemli olan kıymetlere hamilik yaptığı bir gerçek. Bir de geneli ilgilendiren sandıklar var. Ülkenin kaderini belirleyecek kararlara ev sahipliği yapan seçim sandıkları gibi… Zaman zaman görücüye çıkmaya hazırlanan bu sandıklar, o günlerde kendisine gösterilen teveccühten hayli memnun olmalı…

Sosyal dayanışmaya katkı sağlayan yardım sandıklarını da unutmamak lazım. Bazen istismar edilseler de yardımlaşmada önemi büyük. Camilerde, vakıflarda, bazı derneklerde gördüğümüz sandıklar, olası bir gösterişi de engelliyor. Cepten veya cüzdandan çıkan nakit para, bir başkasının nazarına uğrama ihtiyacı hissetmeden sandığın bağrına mütevazı bir inişle düşüyor. Hazine sandığı gibi mağrur bir eda takınmadan… Ayrıca sağ elin verdiğini sol elin görmesini en iyi onlar engelliyor.

Kalp sandığı dile dökülemeyenlerin yegane barınağı

Değerleri muhafaza açısından bakınca kalbin soyut bir sandık olduğunu düşünmeden edemiyorum. Dışarı vurulamayan fikirlerin, yutulan öfkelerin, dile dökülemeyen muhtelif duyguların yegane barınağı… Güç yetmez cevapların, bir gün taşı gediğine koymak için bekletildiği en emin yerdir kalp sandığı... Buna göre beyni de bir sandığa benzetebiliriz. Her birikim sahibi, bilgilerini akıl süzgecinden geçirip tecrübelerini çeşni yaparak hedef kitlesine sunmak için çalışır. Bir öğretmen öğrencileriyle, bir doktor hastalarıyla, bir iş adamı işçileriyle paylaşmak için beyin sandığını kullanır. Bazı muzır bilgilerin de emniyet mahalli maalesef orasıdır…
Hz. İbrahim’den (a.s) bu güne kadar İslam’ın kıblegahı olan Kabe, yeryüzü Müslümanlarının bütünleştiği, dil, ırk, mevki, makam farkı gözetmeksizin hep beraber aynı duygularla buluştuğu, gidemeyenlerin dua kuşuyla sevgilerini, salatlarını, özlemlerini yolladığı; Mekke’nin bağrından siyah bir inci gibi yükselen, aidiyeti bütün müminlere şamil devasa bir sandık.

Ademoğlunun ölümle geçiş yapacağı mekanı da bir sandıktır aslında. Malzemenin kalitesi seçilen hayatla yakından alakalı... Kabir, beşerin yalnızca son menzilinde açabileceği amel sandığıdır. Kifayetsiz hazırlık insana sıkıntı yüklediği gibi, imanla inşa edilip sabırla örüldüğünde kavi bir zırha döner. Riyadan elenmiş, ihlasla süslenmiş, her türlü menfi hasletlerden arınmış ibadetlerin biriktiği amel sandığı; hakiki hayatın saadet muştusudur... Ona ulaşmanın yolu, kalp ve beyin sandığının muhtevasında gizlenmiş olsa gerek.

Necla GÜNAY
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın