Hanımların Hac İbadeti

Hanımların Hac İbadeti

Aralık 2008 39.SAYI

Allah Rasulü (s.a.v); “Hac ibadeti, kadının cihadıdır” buyurmuştur. Gerekli şartlar yerine getirildiğinde kadınların da erkekler gibi haccetmeleri farzdır. Ancak hanımların hac esnasındaki özel durumlarıyla ilgili bilgileri önceden edinmeleri gerekir.

Rabbimiz, “Gücü yetenlerin, Beytullah’ı haccetmeleri, insanlar üzerinde Allah’ın bir hakkıdır” (Âl-i İmrân, 97) buyurarak, gerekli şartları taşıyan insanları hacca davet etmektedir. Bu yüzden, kendisine hac farz olan bir mümin yolculuk şartları müsait olduğu an, bu kutsi vazifeyi yerine getirme hususunda acele etmelidir. Nitekim Rasulullah (s.a.v) bu hususta, “Kim hac etmek istiyorsa, acele etsin” buyurmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned)

Zorlu bir imtihan, hatıraları silinmeyen bir ibadet

Hac ibadeti, Kur’an’ın ifadesiyle “Nefislerin meşakkatiyle” (Nahl, 7) yapılan zorlu bir ibadettir. Hac ibadeti esnasında müminler, namazdan kurbana, tavaftan sa’ye, telbiyeden duaya, kardeşlikten dayanışmaya ve sabra varana kadar pek çok hususta imtihandadırlar. Bunun için haccın şartları arasında, kişinin bu ibadeti yapmaya bedenen gücünün yetmesi şart koşulmuştur. Rasulullah (s.a.v), “Kim Allah için haccederse ve (ihram esnasında) kendini günahlardan, şehevî söz ve davranışlardan korursa, doğduğu gün gibi (tertemiz, günahsız olarak) evine döner” (Buhari) buyurmuştur. Bununla birlikte hac ibadeti diğer bütün dünyevî ibadetlerden farklı olarak manevî tecellileri bol, zorlukları çabuk unutulan, tatlı hatıraları ömür boyunca hatırdan çıkmayacak bir ibadettir.

Hac ibadeti kadının cihadıdır

Haccın farz olması için kişinin dinen belirlenmiş maddi zenginliğe ve imkâna sahip olması gerekir. Bu bakımdan kadının kendine ait malı varsa hac kendisine farz olur. Kocanın zengin olması kadına haccı farz kılmaz. Fakat gücü yeten bir kişinin hanımını hac ibadetinden mahrum etmesi, hoş karşılanmamıştır. Nitekim Allah Rasulü (s.a.v); “Hac ibadeti, kadının cihadıdır” (İbni Mace) buyurmuştur. Gerekli şartlara sahip olduğu halde eşi buna izin vermeyen bir kadın ise, haccını eda edebilir. Zira farz olan emirlerde Allah’a itaat daha önce gelir.

Haccın edasında kadınlara mahsus bir şart, kadının yanında eşi, babası, oğlu, kardeşi, amcası, dayısı, damadı ve yeğeni gibi ebedi olarak evlenmesi haram olan bir yakınının bulunmasıdır. Hanefi mezhebine göre, bu mahremlerinden birisi yanında bulunmayan kadına hac farz olmadığı gibi, bu şekilde yolculuğa çıkması da caiz değildir. Yolculuğun hava, deniz veya kara yolu ile olmasının arasında bir fark yoktur. Şafii mezhebine göre ise hacca gidecek kadının yanında kocası veya bir mahremi yahut itimat ettiği iki veya daha fazla kadın bulunması kâfidir.

Hanımların özel durumları

Abdullah İbni Abbas’ın (r.a) rivayet ettiği bir hadis-i şerifte Rasul-i Ekrem (s.a.v) şöyle buyurmaktadır: “Lohusa olan veya adet gören kadın yıkanır, ihrama girer, hac vazifelerinin tamamını yapar, ancak temizleninceye kadar Kâbe’yi tavaf edemez.” (Tirmizî) Bir kadın adetli iken, haccın bir rüknü olan Arafat vakfesini, Safa ile Merve arasındaki sa’yini yapıp, cemrelerde taş atıp, Mina ve Müzdelife’deki vazifelerini de görebileceği halde, başta Mescid-i Haram olmak üzere hiç bir mescit ve camiye giremez. Ancak, bundan mahrum kalmak yerine bunun için bir takım tedbirler alabilir, doktorların tavsiye edeceği bir ilaç ile o ayki âdetini tehir edebilir. Bu caizdir ve dinen bir mahzuru yoktur. Ya da adetli bulunduğu günlerde bütün vazifelerini bitirir, temizlendikten sonra da en son olarak farz olan ziyaret tavafını yaparak, hac ibadetini tamamlamış olur.

Hanımlar, Mescid-i Haram’da kendileri için tahsis edilen bölümlerde namaz kılmalıdır. Zira Hanefi mezhebine göre, bir kadın imama uyan bir erkeğin önünde namaza durduğunda veya her ikisi de aynı imama uyarak yan yana veya aynı hizada durmalarıyla namazları bozulmuş olacaktır. Şafiilerde ise böylesi durumlarda namaz bozulmasa da, imkân olduğu halde aynı saf ve hizada namaz kılmak mekruhtur. Kadınların erkeklerden farklı olduğu durumlardan bir diğeri de ihram kıyafetidir. İhrama niyet eden hanımlar, tesettürün gerektirdiği şartları sağlayacak şekilde giyineceklerdir.

Allah Rasulü’nü (s.a.v) ziyaret

Hac ibadetini tamamlayan müminler için sırada, iki cihan serveri Rasulullah’ı (s.a.v) ziyaret etme şerefine nail olmak vardır. Nitekim Rasulullah, “Kim kabrimi ziyaret ederse ona şefaatim vacip olur” (Dârekutnî) buyurmaktadır ve bir mümin için bu müjdeye nail olabilmek en büyük mutluluktur. Ayrıca Mescid-i Nebevî’de kılınan bir vakit namaz, Mescid-i Haram dışındaki diğer mescitlerde kılınacak bin vakit namaza denktir.

Bu mübarek şehre ziyaret için gelen herkes, Hz. Peygamber’in (s.a.v) misafiri olduğu bilinciyle hareket etmelidir. Mescide girerken sessizce ve sükûnetle, besmele çekerek girmeli; içinden gelen en güzel dualarla, yakarışlarla Allah’tan af ve mağfiret istemelidir. Peygamber’in huzurunda olduğunu unutmamalı, sessizliğini ve edebini korumalıdır. Rabbimiz’in ayet-i kerimede bildirdiği, “Ey iman edenler! Seslerinizi Peygamber'in sesinin üstüne yükseltmeyin.” (Hucurat, 2) buyruğu gereğince hareket edilmeli ve bu yüzden dua ederken dahi sesini yükseltmeden, haddi aşmadan huşu içinde dua edilmelidir.

Karşılığını sadece Allah'tan bekleyerek çıktığı Hac yolculuğunda müminin tek gayesi, Hac’dan sonraki halinin öncekinden, iman, ibadet, ahlâk ve yaşantı bakımından üstün bir hâl alması olmalıdır. Niyetimizin halis, ibadetlerimizin kabul olması dileği ile…

Hüseyin OKUR
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın