Az ve Öz

Az ve Öz

Mart 2008 30.SAYI

Kul tevazu ile yücelir

İmam-ı Şarani Hazretleri, tevazu sahiplerinin rahmani lütuflara nasıl kavuştuklarını şu hikmetli sözleriyle anlatır: “Bir manevi meclisten en çok istifade eden, orada en çok tevazu gösterendir. Çünkü rahmet-i ilahi daima fakir meşrepli, mütevazı kimselerin gönlüne iner. Görmüyor muyuz ki, yağmur suları bile daima çukurlar ve ovalarda toplanıyor, derelerde akıyor…” (el-Bahrü’l-Mevrud)

Alçak gönüllü olmaya tevazu, bu haslete sahip olana ise mütevazı denir. Mütevazı olan kişi, Allah’ın kudret ve büyüklüğü karşısında kendi muhtaçlığını hakkıyla bilir. Tevazu, insana kulluğu öğretirken Mevla’nın muhabbetine de güzel bir vesiledir. Rabbimiz, bir çok ayetinde Peygamber Efendimiz’e (s.a.v) kullarının birbirlerine karşı mütevazı olmalarını, alçak gönüllü olurlarsa derecelerinin yükseltileceğini bilirmiştir.

Efendimiz’in (s.a.v ) açıklama yapmasının sebebi

İnsanlar arasında fitneye sebep vermemek için şüphe uyandıracak durum ve davranışlardan kaçınmak gerekir. Şüpheye sebep olabilecek durumlarda açıklama yaparak muhataplara bilgi vermenin gerekliliğini yine Efendimiz’den (s.a.v) öğreniyoruz. Ramazan ayının son on günü mescitte itikafta olan Peygamber Efendimiz’e (s.a.v) hanımı Safiye (r.anha) ziyarete gelir. Bir müddet konuşurlar. Allah Rasulü (s.a.v), hanımını uğurlamak için dışarı çıktığında ensardan iki kişi ile karşılaşıp selamlaşırlar. Bunun üzerine onlara “Biraz durun, bu yanımdaki kadın, hanımım Safiye’dir” der ve şöyle devam eder: “Şüphesiz, şeytan insanda kanın ulaştığı yere ulaşır. Bu nedenle ben sizin kalbinize bir şeyler atmasından endişe ettim” buyurur. (Kitab’ul-İ’tikaf)

Kulun niyeti yeter ki namaz olsun

Zeyd b. Sabit (r.a) anlatıyor: “Rasulullah (s.a.v) ile birlikte camiye gidiyorduk. Rasulullah (s.a.v) adımlarını çok kısa atıyordu. ‘Adımlarımı niçin kısa attığımı biliyor musunuz?’ diye sordu. Ben ‘Allah Rasulü daha iyi bilir’ dedim. ‘Mümin namaz kılmak istediği müddetçe namazda sayılır da onun için’ buyurdu.” (Y. Kandehlevi, Hadislerle Müslümanlık)

İhtiyarın “erken” tövbesi

Şakik-ı Belhi’nin yanına ihtiyar bir adam gelir. “Ey şeyh! Günahım pek çok, tövbe etmek istiyorum” der. Şakik, “İyi ama geç kaldın” deyince ihtiyar, “Hayır, erken bile davrandım” der. Şakik-i Belhi bunun nasıl olduğunu sorunca ihtiyar şu cevabı verir: “Ölmeden önce tövbe etmeye teşebbüs eden bir kimse, teşebbüsünde geç kalmış olsa bile yine erken davranmış demektir.” (Hücviri, Keşfü’l-Mahcub)

Cimrilik ve cömertlik

Cimrilik dünyaya rağbet edildiğini gösterir. Hırs da cimriliğin alametidir. Çünkü hırs da dünyaya rağbet edildiğini gösterir. Kanaat cömertliğin alametidir. Zira kanaat zühdün kapısıdır. Bu sebeplerdir ki; “İnsanların ellerindekilerden ümit kesip gönlün cömert olması, insanlara dağıtma cömertliğinden daha faziletlidir” denilmiştir. (Kutü’l- Kulub)

Gizli kusurlar gizli kalmalı

Bir gece Medine sokaklarında Halife Hazreti Ömer (r.a) ve Abdurrahman bin Avf (r.a) gezerken bir evin içinden bağrışmaların geldiğini duyarlar. Biraz yaklaşınca Hz. Ömer, Abdurrahman bin Avf’a evin kime ait olduğunu sorar ve “Bilmiyorum” cevabını alınca şu açıklamayı yapar; “Burası Rebia bin Ümeyye nin evidir. İçindekiler de sarhoş, bağırıp çağrışıyorlar. Ne dersin, bunlara ne türlü bir ceza uygulayalım? Gecenin bu saatinde bu haldeler...” der.

Abdurrahman bin Avf hazretleri onu şaşırtacak şu cevabı verir: “Bana kalırsa ceza uygulanacak kişiler onlar değil, bizleriz.” Halife Ömer neden böyle dediğini sorunca; “Allah Teala insanların gizli ayıplarını araştırmayınız buyuruyorken biz gecenin bu saatinde evinin içindeki ayıplarını araştırıp meydana çıkarmakla meşgulüz. Aslında cezalık işi biz yapıyoruz” diye ekler.

Hz. Ömer elini Abdurrahman bin Avf’ın eline uzatarak; “Tut şu elimden de bir an evvel buradan uzaklaşalım yoksa biz onlara değil, onlar bize ceza isteyebilirler” der. Hızlı adımlarla uzaklaşırken de Hz. Ömer’in dudaklarından insanı düşündüren şu sözler dökülür: “Allah insanları doğru düşünen dostlardan mahrum etmesin. Kimseyi de kendi kanaatinde ısrarcı eylemesin. Kendi kanaatini dostlarına kontrol ettirmek, daha doğrusunu duyunca da hemen kabul etmek ne güzeldir!” İşte iki büyük sahabe ve ikisinin de hayret edilecek işleri…

Efser BERİN
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın