๑۩۞۩๑ İlim Dünyası Online Dergi Dünyası ๑۩۞۩๑ => Diğer Yazılar => Konuyu başlatan: Safiye Gül üzerinde 10 Kasım 2011, 15:34:25



Konu Başlığı: Camdan Yansıyan Işık
Gönderen: Safiye Gül üzerinde 10 Kasım 2011, 15:34:25
Camdan Yansıyan Işık

Ağustos 2008 35.SAYI

Binlerce yıllık bir geçmişe sahip olan cam hayatımızda vazgeçilmez bir eşya olarak bizimle yaşıyor. Vazodan şamdana, masadan sehpaya pek çok cam eşya girdiği evi masalsı bir aleme sürüklüyor. Yeşillere, morlara, kırmızılara bürünmüş cam şamdan ışığında okunan kitap ayrı bir keyif veriyor.

Kum, soda ve kireç… Hayatımızın vazgeçilmez eşyası camın temel maddesi olan bu üçlü, ateşin karşısında zarafetle dans ederek, eğilip bükülerek, ustalarının ellerinde sanat eserine dönüşüyor. 5 bin yıldır gizemini koruyan camın malzemeleri önce toz haline getiriliyor, ardından elekten geçirilerek orta sıcaklıktaki (2000 C) fırında eritiliyor. Sık sık karıştırılarak, fırın ısısı korunuyor ve maddede oluşacak köpüklenmeler engelleniyor. Altı saat süren ısıtma işleminden sonra erimiş şeker kıvamına gelen karışım, değişik aletlerle çırpılarak şekillendiriliyor.

Osmanlı cam sanatı

Binlerce yıllık bir geçmişe sahip olan camın Türkiye’deki hikâyesi ise Selçuklular döneminde başlıyor. Tarih kitapları Selçukluların kandil benzeri çeşitli cam eşya yaptıklarını, medrese ve cami şemsiyelerinin (güneşlik) cam olduğunu yazıyor. Doğallığın, saflığın ve aydınlığın simgesi olan bu özel karışımın, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki üretiminin ve satışının düzenlenmesi 17. yüzyıla rastlıyor. O dönemde, çok sayıda çırak ve kalfa yetiştirilirken, cam ustalarının haklarının korunması için kurallar konuluyor, yaşlanan, sakat kalan çırak, kalfa ve ustaların giderleri için vakıflar kuruluyor. Türk cam sanatı, özellikle İstanbul'un fethinden sonra bu şehirde oldukça gelişiyor. Eğrikapı, Eyüp, Balat, Ayvansaray, Bakırköy, Beykoz, Paşabahçe, Çubuklu ve İncirköy mevkilerindeki birçok atölyede cam ustaları, sarayları, evleri süsleyen birbirinden zarif cam eserler üretiyor.

Masalsı mekânlar

Tarih boyunca nice sarayları, evleri aydınlatan, zarif işlemeleriyle gözleri kamaştıran cam, parıltısını günümüzde de sürdürüyor. Hayatımızda vazgeçilmez bir eşya olarak bizimle yaşayan cam, evleri masalsı bir aleme sürüklüyor. Hem dekoratif hem de kullanıma yönelik olmalarının yanı sıra estetikleriyle de mekânı rahatlatıyorlar.

Hayatın her alanına yayılan, tarihin en güzel süslerinden biri olan camda yelpaze hayli geniş. Cam vazoya yerleştirilen bir demet kır çiçeği ya da tatlı muhabbetlerin ikramı olan lokumların dizildiği lokumluklar camın büyüleyici güzelliğiyle birleşiyor. Evimizin havasını değiştiren küçük ayrıntılardan biri olan abajurların yaydığı ışık camın parıltısıyla dans ediyor. Cam sürahiden bardağa akan bir suyun temizliğini seyretmek ise dinginliği çağrıştırıyor.

Yeşillere, morlara, kırmızılara bürünmüş bir gaz lambasından, şamdandan ya da bir mumluktan yansıyan ışıkla okunan kitabın her satırı ayrı keyif. Doğanın bereketinden ortaya çıkan cam eşyaların listesi bu kadarla sınırlı değil şüphesiz. Tabaklardan fincanlara, aynalardan duvar panolarına, masalardan sehpalara, hediyelik eşyadan ışıklandırmalara kadar birçok seçenek evinizi camın güzelliğiyle buluşturuyor. Sizler de camın ışıltısıyla evinizde farklı bir hava estirebilirsiniz. Mutfaktan banyoya kadar evinizin her köşesinde rahatlıkla kullanacağınız cam objelerle kendi tarzınızı oluşturabilirsiniz.

Huri YAZICI