tefsir 12.haftaBâtınıyye’nin Kur’ân ve Kur’ân Tefsiri Karsısındaki Durumu.
Tefsir anlayısları: Bâtınîlerin te’vile tâbi tuttukları lafızlara verdikleri bâtınî mânâlara bu lafızların, delâlet kanunlarından hiç birisiyle delâlet etmesi mümkün görünmemektedir. Bu itibarla tamamen keyfîdir. Dînî, ilmî, mantıkî, aklî veya naklî hiçbir dayanağı yoktur.
Bâtınî Tefsire Örnekler:
1. Bâtınîler (İsmâîlîler), İslâm’ı yıkmak ve emellerine ulasmak için, bütün ilâhî serîatlara harp ilan etmisler ve bilhassa Kur’ân-ı Kerim’i, ALLAH’ın murat etmediği sekillerde te’vil etme yoluna gitmisler ve O’nun kıymetini hiçe indirmeye çalısmıslardır. Kezâ, Ubeydullah b. el-Hasen el-Kayravânî’nin, Süleyman b. el- Hasen b. Sa’id el-Cennâbî’ye yazdığı mektupta“Ben sana, insanları Kur’ân’da, Tevrat’ta, Zebur’da ve İncil’de süpheye düsürmeni, serîatları iptâle davet etmeyi, meâdı, ba’sı, melâikeyi, cinleri inkâr ettirmeyi tavsiye ederim. Ve yine Sana, âlemin kıdemi hususunda Sana yardım edecek olan Âdem’den evvel yeryüzünde pek çok beserin bulunduğu inancını yerlestirmeni tavsiye ederim” demektedir.
2. Yüce ALLAH Kur’ân’da .Namazı tam kılın, zekâtı verin..” (Bakara, 2/43) buyurmaktadır. Zekât yılda bir kere farzdır. Namazın da böyle olması icâb eder. Kim ki O’nu yılda bir kere kılarsa emrolunanı edâ etmis olur.
3 “salât-namaz” ve “zekât” kelimeleri yediser harftir. “Muhammed” ve “Ali” isimlerindeki harflerin toplamı da yedidir. O halde namaz ve zekâtın gayesi, Muhammed ve Ali’ye muhabbet beslemektir.Kim onları candan severse, namazı ve zekâtı edâ etmişolur derler.
4.“Ben Rahman’a oruç adamıstım, o sebeple bugün hiç kimseyle konusmayacağım” (Meryem, 19/26) âyeti sâhit getirilerek, Bakara sûresinin 185.“Artık sizden kim Ramazan ayının hilâlini görürse, o gün oruç tutsun.” âyetindeki orucun mânâsı sır saklamaktır, denilir.
İmâmiyye Sîası’nın Tefsir Anlayısı ve Tefsirleri:
Kur’ân’ın zâhirî ve bâtınî anlamları bulunmaktadır. Kur’ân’ın zâhirî anlamının dısında bâtınî anlamını ancak imâm ve velâyet sâhibi kisiler anlayıp izah edebilirler. Bir kisi, Kur’ân’ın zâhirine inanıp da bâtınına inanmazsa kâfir olur. Kezâ bâtınına inanıp da zâhirine inanmazsa yine kâfir olur.
İmâmiyye sîasına göre Kur’ân Hz. Ali tarafından cem edilmistir. Ondan sonra imamlar, O’ndan verâset yoluyla, O’nu almıslardır. Tebdîl ve tahriften uzak olan sahîh Kur’ân budur. Bunun haricindekiler muharref ve değismistir.
Kur’ân’da ne kadar güzellik var ise Hz. Ali ve O’nun soyundan gelenlere nispet edilerek yorumlar yapılmakta; ne kadar kötülükler varsa, onlar da onlara muhâlif olanlara hamledilmektedir.
1. Tefsiru’l- Hasen el-Askerî. 2. Ayyâsî es-Sülemî el-Kûfî’nin tefsiri.
3. Ali b. İbrahim el-Kummî’nin tefsiri. 4.Ali et-Tûsî ’nin “et-Tıbyân” adlı tefsiri.
5. Ebû Ali el-Fadl b. el-Hasen et-Tabersî ’nin “Mecmau’l- Beyân fiTefsir’l- Kur’ân” adlı eseri.
6. Muhammed Hüseyn et-Tabâtabâî’nin, “el-Mîzân fî Tefsiri’l- Kur’ân” adlıeseri.
imâmiyye Sîası Tefsirlerine Örnekler:
1.İmâmiyye Sîası, bazı âyetlerin, bazı kısımlarının çıkarılacağına kâil olmuslardır. Ahzâb sûresinin 71. âyetini “Kim ALLAH’a ve Resûlüne (Hz. Ali ve Hz. Ali’den sonraki imamların velâyeti hususunda) itaat ederse, pek büyük bir mutluluk ve basarıya nail olur.” seklinde okumuslar ve buâyet böyle nâzil oldu, seklinde Ca’fer-i Sâdık’tan nakletmislerdir.
2. Bakara sûresinin “Eğer kulumuza indirdiğimiz Kur’ânın ALLAH’ın sözü olduğu hakkında süpheniz varsa, haydi O’nun sûrelerinden birine benzer bir sûre meydana getirin…” âyetini, Cebrâilin, Hz. Muhammed’e “Kulumuz Muhammed’e (Hz. Ali hakkında) indirdiğimiz Kur’ân’dan süphe ediyorsanız, siz de O’nun benzeri bir sûre meydana getirin.” seklinde indirdiğini söylemislerdir.
3. Rahmân sûresinin 19. âyetindeki “O iki denizi salıverdi, birbirine kavusurlar.” iki denizi Hz. Ali ve Hz. Fâtıma ile, “Fakat aralarında bir engel bulunduğundan, birbirinin sınırını asmazlar.” âyetini Hz. Peygamber’le, “Onların her ikisinden inci ve mercan çıkar.” âyetini de Hasan ve Hüseyin ile tefsir ederler.
Zeydiyye’nin Tefsir Anlayısı:
Sîa’nın Ehl-i Sünnet’e en yakın ve aralarında en az ihtilâf olan kolu Zeydiyye’dir.Zeydiyye göre Hz. Ali, diğer sahâbeden daha faziletlidir ve Hz. Peygamber’den sonra hilâfete daha evlâdır. Fakat onlara göre efdal varken mefdûlün imâmeti câizdir, yani Hz. Ali’nin mevcut olması Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’in imamlığına mani değildir.Yine onlar da İmâmiyye’nin “takiyye”“ismet” ve gaybet; inançları mevcut değildir.
Zeydiyye’ye âit eserlerde ve bilhassa tefsirlerinde yazarlarının temâyüllerini görmek mümkündür.Sevkânî ’nin “Fethu’l- Kadir”inden baksa, ahkâm âyetlerinin tefsiri mâhiyetinde 9. asır âlimlerinden olan Semsuddîn Yûsuf b. Ahmed’in “es- Semerâtu’l-Yâni’a” adlı eseridir.
Hâricîler:
Hâricîler de kendi görüslerini te’yîd sadedinde âyetleri yorumlamaktan çekinmemisler ve hattâ bütün fikirlerinin Kur’ân’dan alındığını savunmuslardır. Hâricîler, Kur’ân’ın derinliğine arastırılması gerekmediğini, yalnızca lafzî mânâsıyla yetinilmesi gerektiğini belirterek bunun ötesinde bir tetkikin gereksiz olduğunu söylüyorlardı. İcmâ ve Sünnete yeterli özen göstermeyen Hâricîler, Kur’ân’ın zâhirine çok sathî olarak bağlıdırlar.
Hâricîlerden bize tefsir te’lifleri gelmemistir. Onlardan ilm-i kelâm, fıkıh, fıkıh usûlü ve hadîse âit ilimler de bize bolca ulasmamıstır. Hâricîlerin Kur’ân tefsirine önemli katkıları yoksa da Muhammed b. Yûsuf Itfeyyis’in “Himyânu’z- Zâd ilâ Dâri’l- Meâd, Teysîru’t- Tefsir” adlı eserleri bulunmaktadır.
Hâricî Tefsirden Örnek:
Onlar ameli, îmanın bir cüz’ü olarak görür, onsuz îmanın tahakkuk edemeyeceğine kâildir. ALLAH’ın, îmanı, Sâlih amel ile takyîd ettiğini söyler. Muhammed b. Yûsuf Itfeyyis, eserinde büyük günah isleyen kimsenin Cehennem’de ebedî kalacağı, bunun dısına çıkamayacağı hususunu Kur’ân’dan delillendirmeye çalısır.
Günahta ısrar etmek de büyük günahlardandır. Aslında günahta büyüklük ve küçüklük de söz konusu değildir. Günah isleyen, özellikle büyük günah isleyen cehennemliktir.
Haricîler, Mâide sûresinin 44. âyetini tefsir ederken, Hz. Ali’yi “Kim ALLAH’ın indirdiği ahkâm ile hükmetmezse iste onlar tam kâfirdirler.” hükmüne muhâlefet ettiği için tekfîr etmislerdir.
4. Ehl-i Sünnet:
Sünnî inanç sistemini sağlam ve güvenilir bir zemine oturtan ve bu konuda ilk Kur’ân tefsirini yazan da Mâturîdî olmustur. Her ne kadar daha önce bu konuda eser yazan ve Sünnî inancı müdafaa eden İslâm âlimleri mevcutsa da, ilk tefsir yazan ve Kur’ân’ı bastan sona kadar tefsir eden yine de Mâturîdî’dir. Mâturîdî’nin yazdığı “Te’vilâtu’l- Kur’ân”, bu gaye için yazılmıs ilk dirâyet tefsiridir.Tefsirinin bir diğer adı da “Te’vilâtu Ehli’s- Sünne”dir. Mâturîdî’ye göre, îman tasdikten ibarettir. İnkâr etmedikçe, hiçbir kimse, amelsizliğinden dolayı tekfîr edilemez. Çünkü îman ayrı, amel ayrıdır. Amel, îmandan bir parça değildir. Bu nedenle Mâturîdî, Mâide sûresinin 44. âyetinde geçen “ALLAH’ın indirdiği ile hükmetmeyen” âyetini, “Kim ALLAH’ın indirdiğine inanmazsa” seklinde anlar ve yorumlar.
Ebu’l- Hasan el-Es’arî’nin “Kitâbu’l- Muhtezen” adlı bir eseri vardır. Es’arî bu eserinde, bidatçıların kendi bâtıl görüsleriyle ilgili kurdukları hiçbir âyeti, bu iliskiyi bozmadan ve onun aslında, ehl-i sünnetin bir delili olduğunu ispat etmeden geçmemis ve onlardan bazılarının, âyetin ancak bir yönünü görebildiklerini ortaya koymustur. O, bu eserinde ancak, Kehf sûresi’ne kadar varabilmis ve eser buraya kadar 100 cilt tutmusturMüellifin bu ve buna benzer, Tefsir sahasında yazılmıs ve ilmî değerlerinden övgü ile bahsedilen daha pek çok eseri bulunmaktadır.
[
Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
