> Forum > ๑۩۞۩๑ Açık Öğretim & İlitam Dunyasi ๑۩۞۩๑ > Sakarya İlitam > Ders Notları ve Özetler > İslam Felsefesi 11.Hafta
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: İslam Felsefesi 11.Hafta  (Okunma Sayısı 4149 defa)
04 Mayıs 2010, 09:31:08
zahdem

Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 2.060


Site
« : 04 Mayıs 2010, 09:31:08 »



İSLAM FELSEFESİ 11.HAFTA
İBN RÜSD
Ebü'l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kurtubî (ö. 595/1198) Messâî okulunun son temsilcisi, filozof, fakih ve hekimdir.Aristo'nun felsefî doktrinine sadık kalarak eserlerini serh ettiğinden İslâm âleminde "sârih", Latin dünyasında "commentator" unvanıyla tanınmıstır.İsbîliye kadılığına tayin edilen İbn Rüsd emirin isteği üzerine Aristo’nun eserlerini serh etmeye baslar. Daha sonra Kurtuba kadılığı görevine yükselir.

ESERLERİ

Bidâyetü'l-müctehid ve nihayetü'l-muktesıd. İbn Rüsd'ün Mâliki fıkhına dair günümüze ulasan tek eseri olup mukayeseli bir hukuk kitabıdır.Mezheplerin fıkıh mantığı ve tekniklerini ana hatlarıyla ortaya koyması bakımından dikkati çeken Bidâyetü'l-müc-tehid, fıkıh sistematiğine göre yazılmıs olmakla birlikte İbn Rüsd bunun bir fürû kitabı değil usul kitabı olduğunu, fıkhın

ayrıntılarını değil fürûun usulle iliskisini ve fıkhî İhtilâfların usulî temellerini göstermeyi amaçladığını vurgular.İbn Rüsd, bu eserinde ağırlıklı olarak fakihler arasındaki görüs ayrılıklarının sebepleri üzerinde durmaktadır.

 

Faslul-makâl fî-ma beyne's-ser’ia ve'1-hikme mine'l-ittisâl, İbn Rüsd'ün vahiy ile aklın, dinle felsefenin uzlastırılması ve te'vil konularında kaleme aldığı eserdir.

ed-Damîme, İbn Rüsd'ün ALLAH'ın bilgisi konusunda Fas-lü'1-makle ek olarak kaleme aldığı küçük bir ektir.

el-Kesf an menâhici'1-edille, dini metinlerin zahirlerini esas alarak, tüm kelam geleneğini sistematik konular çerçevesinde kendi perspektifinden incelediği eseridir.

Tehâfütü Tehâfüti'l-felâsife, Gazzâlî'nin Tehâfütü'l-Felâsife'sine reddiye olarak kaleme aldığı eseridir. Yüzyılları asan etkisi bulunmaktadır.İbn Rüsd bunun dısında Sarihi Azam ünvanına layık olarak Aristo’nun hemen hemen tüm eserlerini üç farklı tarz ve boyutta serh etemistir.

Mantığa dair, İbn Rüsd, îsâğücî ile birlikte Organon içinde yer alan sekiz kitaba hem kısa hem orta Ölçüde, el-Burhân'a ise büyük hacimde serh yazmıstır

Fiziğe dair olarak ise İbn Rüsd Aristo'nun Arapça'ya çevrilen tabiat bilimleri alanındaki üç eserine kısa, orta ve uzun serh; iki eserine kısa, orta serh; iki eserine de kısa serh yazmıstır.

Metafiziğe dair ise Aristonun metafizikasına küçük, orta ve büyük olmak üzere üç türde serh yazmıstır. Bunun dısında heyulani aklın faal akılla ittisalina dair üç tane risalesi bulunmaktadır.

 

Din-Felsefe İliskisi

Fasl'ul-Makal Kur'an ayetleri ve akli verilerle felsefenin gerekliliğini ortaya koyduğu, din-felsefe iliskilerinde alan ve sınırları belirlemek ve böylece de din ve felsefenin uzlasmasını sağlamak üzere bir zemin olusturduğu kitabıdır.

Ayrıca Esari kelamcısı konumunda olan Gazzâlî’nin filozoflara yapmıs olduğu ithamları cevapladığı ve ayrıca düsünce metotlarındaki ve ithamlarındaki tutarsızlıkları gösterdiği ve böylece de felsefeyi baska bir boyuttan savunduğu, felsefi olarak nitelendireceğimiz Tehafut-üt Tehafüt'ü yazar.

Ve buna ek olarak din ve felsefenin her biri adına belirlemis olduğu alan ve sınırları asmayarak ayetlerin iç bütünselliğine dikkat çektiği Kesf an-Menahic-il Edille adlı kitabını yazar. Bu son

eserde te'vil kuralları çerçevesinde zımni bir uzlasmayı göstermek üzere ayetleri yorumlar ve yeri geldiğince de ayetlerin yorumlanısında te'vilin kurallarına uymadıkları için doğru yönü bulamayan düsünce ekollerini nasıl ortaya çıktığına isaret edip ve ayrıcada bu ekollerin metot, üslup ve hatalarını değerlendirir..

O bütün bu gayretleri sebebiyle bir anlamda din-felsefe iliskilerinin filozofu olarak anılmayı hak etmis ve bu konuların ele alındığı her türlü çalısmada metot ve görüsleri kabul edilsin veya edilmesin bir referans kaynağı olarak görülmüstür.

İbn Rüsd din-felsefe iliskilerini ele aldığı Fasl'ul-Makal'e din karsısında felsefenin mesruiyyetini ve gerekliliğini sorgulamakla baslar. Temelde bilgi kaynağı vahiy olan din, bilgi kaynağı duyular ve akıl olan felsefeye karsı nasıl bir tavır sergiler? Dine göre felsefe mübah mı, yasaklanmıs mı, yoksa emredilmis mi, emredilmisse mendup olarak mı yoksa vacip olarak emredilip gerekliliği vurgulanmıs mıdır?

İbn Rüşd felsefeyi söyle tarif eder; Felsefe bütün varlığı ALLAH'ın varlığına hikmet ve kudretine delil teskil etmesi bakımından inceleyen ve yorumlayan bir ilimdir. O halde felsefe her seyden önce kâinattaki her türlü varlık hakkında bilgi edinme ameliyesi, varlığın hakikatını kavrama süreci ve sebep-sonuç iliksisine dayalı olarak varlığın ALLAH'la iliskisini kurma ameliyesidir.

Filozofumuz felsefenin gerekliliğini ortaya koymak için fıkıh ilmindeki Kur'an ayetlerinden delil getirmeye benzer bir sekilde ayetlerden delil getirir; "Ey basiret sahipleri ibret alın". Düsünürümüze göre bu ayet hem akli hem de ser'i kıyasın kullanılmasını kesinlikle emretmektedir.

Felsefenin, diğer bir ifadeyle aklımızın varlık hakkında bilgiye ulasmasının ve bilinenden bilinmeyeni çıkarmanın metodu ve aleti kıyas olduğuna göre doğru bilgilere ulasabilmemiz için bu metot hakkında yeterince bilgiye sahip olmamız; kıyası, kıyas türlerini, mutlak kıyası, mutlak olmayan kıyasları ve kıyası meydana getiren bölümleri, öncülleri ve bunların çesitlerini bilmemiz gerekir. Bunlar

1.Burhana dayalı kıyas, 2.Cedele dayalı kıyas, 3.Hitabete dayalı kıyas ve 4.Mugalataya dayalı kıyastır.

 

İbn Rüsd'ün felsefenin gerekliliğini ortaya koyabilmek için basvurduğu diğer bir yolda gereklilik ve mesruiyyetini ispatlamıs olan fıkıhla-felsefe arasında benzerlikler kurar

Din ile felsefe, hakikatları insanlara öğretmek bakımından gaye birliği içerisindedirler, onlar birbirinin süt kardesidir. Dinin gayesi ALLAH'ı ve varolanları olduğu sekilde bilmek olan gerçek bilgiyle, insanı mutluluğa götüren ve mutsuzluktan alıkoyan bedeni ve nefsanî fiillerden olusan gerçek ameli insanlara öğretmektir. Aynı sekilde felsefede fıtraten zeki, seri adalet ve fazilete sahip insanlara gerçekleri öğretmeye çalısmaktadır.Din bütün insanlara hitap ederken felsefe belirli sayıda insana hitap etmektedir.

 

Filozofumuz dinin hakında hiç bir sey söylemediği, fıkıhta meskutun anh olarak kabul edilen alanda din-felsefe iliskileri bakımından hiçbir sıkıntının olmadığını ifade etmektedir. Bu alan fıkıhta olduğu gibi burhan ehlinin ictihat mesafesi içindedir. Sıkıntı din ile felsefenin ortak olarak beyanlarda bulunduğu alanlarda ortaya çıkmaktadır.Din ile felsefe arasında varolan uyumun gösterilebilmesinin biricik yolu te'vildir, yani yorumdur.

Filozofumuz bu temel dini ilkelerin, ya bu hususların aklın yetki sınırları dısında olması sebebiyle, ya da akli bilgilerin her zaman bu ilkelerle uyumlu olacağı önermesine dayanarak burhani bilgiyle çelismeyeceği kanaatindedir.

PSIKOLOJI
İbn Rüsd psikolojisi, fizik, metafizik, mantık, ahlâk ve kelâm gibi bilim ve disiplinlerle çok farklı cephelerden tabiî bir iliski içerisindedir.

Metafizikle olan iliskisinin bir boyutu, evrenin bir gayeler zinciri halinde algılanılması ve bunun psikolojiye de uygulanması ile ortaya çıkar.Diğer bir boyut ise, metafiziğin önemli konusu olan sebep-sonuç iliskisi bakımından ortaya çıkar. Metafizik ile psikoloji arasında kurulabilecek diğer bir iliski noktası ise, psikoloji arastırmalarında elde edilen sûretlerin, epistemolojik ve ontolojik imaları sebebiyle ortaya çıkar.

Psikoloji ile mantık arasındaki iliski ise, mütehayyile, müfekkire yetileri ve akl gibi idrâk güçlerinin; mantığın bes sanatında ve akıl yürütme fiillerindeki rolleri sebebiyle kurulur. Diğer taraftan mantıkta belirlenen akıl yürütme metotları, psikoloji arastırmalarında da faydalanılıp uygulanır.

Psikolojinin ahlâk ile olan iliski ise, ahlâkın konusu olan insan davranısının nasıl gerçeklestiğine dair mekanizmanın psikolojide temellendirilmesi ve mütehayyile, müfekkire, amelî akıl, isteme gücü ve ittisâl doktrini gibi psikolojinin en temel konu ve kavramları sebebiyle ortaya çıkar.

Psikoloji ile İslâm Kelâmı arasındaki iliski ise, nefs ve akıl hakkındaki tartısmaların nefsin ölümsüzlüğü, hasr, ölümden sonraki hayatın mâhiyetine olan etkileri ile nübüvvetin bir insan olarak peygamberin biyolojik ve psikolojik yapısında nasıl gerçeklestiği meselesi etrafında sekillenir.

Psikolojinin fizik ile olan iliskisi ise, psikoloji teorilerinin tasarlanmasındaki Aristo fiziğinin anahtar rolünden kaynaklanır. Aristo fiziğinin sûret, madde, bilfiil, bilkuvve gibi kavramları; dört sebep ve hareket gibi fiziğin temel nazariyeleri psikolojinin ana meselelerinin çözümünde kullanılır. Bununla beraber fizikten gelen kavramlar, psikolojinin problemlerini açıklama sürecinde yeniden tanımlanmıs; anlamları genisletilmis ya da daraltılmıstır.

İbn Rüsd nefsin cevherini, üstadı Aristo gibi tabiî cismin ilk yetkinliği ve fiili seklinde tanımlayarak, canlı ile cansız varlık arasındaki temel ayırımı ortaya koyar. Tanımdaki yetkinlik kavramı, canlının canlı olarak var olması fiiline isaret eder. Canlılar âleminde madde-sûret ayırımına denk düsen sey nefs-beden ayrımıdır.

 

Filozof, canlılığın ilk güçleri olan beslenme, büyüme ve üremeyle, nefs sahibi varlığın canlılığını ve neslinin devamının imkânını açıklar. Görme, isitme, koklama, tatma ve dokunma güçlerinden mütesekkil olan bes duyuyla ise, hayatî faaliyetlerini ve dıs dünya hakkında kısmî olarak veriler elde edebilmenin imkânını izah eder. Buna rağmen bes duyuyla ile canlının idrâk ve hareket etme fiilleri tam izah edilemez; ancak iç idrâk ve istek güçlerinin ilavesiyle açıklanabilir.

İç idrâk ...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
« Son Düzenleme: 04 Mayıs 2010, 16:05:37 Gönderen: Neslinur »
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: İslam Felsefesi 11.Hafta
« Posted on: 28 Mart 2024, 13:33:00 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: İslam Felsefesi 11.Hafta rüya tabiri,İslam Felsefesi 11.Hafta mekke canlı, İslam Felsefesi 11.Hafta kabe canlı yayın, İslam Felsefesi 11.Hafta Üç boyutlu kuran oku İslam Felsefesi 11.Hafta kuran ı kerim, İslam Felsefesi 11.Hafta peygamber kıssaları,İslam Felsefesi 11.Hafta ilitam ders soruları, İslam Felsefesi 11.Haftaönlisans arapça,
Logged
04 Mayıs 2010, 12:27:39
tuba2000

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 39


« Yanıtla #1 : 04 Mayıs 2010, 12:27:39 »

yapmış olduğunuz çalışmalar için teşekkürler
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı
04 Mayıs 2010, 15:51:50
queen

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 231


« Yanıtla #2 : 04 Mayıs 2010, 15:51:50 »

vallahi bravo. ben daha okumayı tamamlamadım. siz özet çıkarmışsınız. Allah razı olsun.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı
19 Mayıs 2010, 00:39:00
elveda

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 132


« Yanıtla #3 : 19 Mayıs 2010, 00:39:00 »

özet çok güzel olmuş,teşekkürler
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes