>
Forum
>
๑۩۞۩๑ Açık Öğretim & İlitam Dunyasi ๑۩۞۩๑
>
Sakarya İlitam
>
Ders Notları ve Özetler
>
İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar
Sayfa: [
1
]
2
Aşağı git
« önceki
sonraki »
Yazdır
Gönderen
Konu: İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar (Okunma Sayısı 4027 defa)
30 Aralık 2009, 17:45:42
Zehibe
Çevrimdışı
Mesaj Sayısı: 31.681
İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar
«
:
30 Aralık 2009, 17:45:42 »
9. HAFTA
Delâlet Kavramı ve Delalet Yolları
I. Aklî Delâlet
Aklî delâlet, gösteren (dâl) ile gösterilen (medlûl) arasında, ikincisinin bilgisine birincisi aracılığıyla ulaşılmasını mümkün kılan, bir aklî ilişkiyi (zorunluluğu) gerekli kılan delâlet türüdür. Örneğin, irâdî bir hareketin yaşama delâleti ya da bir eserin veya yapıtın onun yapıcısına delâlet etmesi gibi.
II. Tabii Delâlet
Bu delâlet türünde, gösteren (dâl) ile gösterilen (medlûl) arasındaki ilişkiyi belirleyen şey, tabii ya da doğal düzendir. Bu doğal düzen göstergenin iki temel unsuru arasındaki delâlet ilişkisini zorunlu kılmaktadır. Örneğin, insanın ateşinin yükselmesinin onun hastalığına delâlet etmesi, ya da yüz kızarmasının utanmaya delâlet etmesi gibi.
III. Vaz’î Delâlet
Bu üçüncü delâlet türünde ise, gösteren (dâl) ile gösterilen (medlûl) arasındaki ilişkiyi belirleyen unsurlar, insanların dilleri, kültürleri, örf ve adetleridir. Bu delâlet türü ıstılah (uylaşım) yoluyla insanların belirlediği bir delâlet ilişkisidir. Sözcükler, simgeler, işaretler ve resim gibi göstergelerin belli bir anlama delâleti ıstılahî bir delâlet türüdür.
Delâlet
Sözlü Delâlet Sözsüz Delâlet
Aklî Delâlet Tabii Delâlet Vaz‟î Delâlet
Sözlü Vaz’î Delâlet
Örtüşme (Mutâbaka) İçlem (Tazammun) Gereklilik (İltizam)
Mantık ilminde yapılan, şematize etmiş olduğumuz bu sınıflama fıkıh usûlünde de benimsenmektedir. Ancak bundan farklı olarak sözsüz delâlet türü de hukukta geçerli kabul edilmektedir. Bunun kuralsal anlatımını Mecelle‟de görmekteyiz: “Sâkite bir söz isnat olunmaz. Lâkin marazı hacette sükût beyandır”
Lafzın hükme delâleti ise, üç yönüyle gerçekleşebilir. Bunlar lafzın,
1. Siygası ve nazmı;
2. Fehvâ ve mefhûmu;
3. Mânâ ve ma‟kûlü (kıyası içerir)
Burada usûl bilginlerinin lafzın hükme delâletini belirlerken onun nazmı ve mefhûmunu esas alarak yaptıkları sınıflamaları ya da benimsemiş oldukları „anlam teorilerini‟ konu edineceğiz.
IV. Kelâmcılar Ekolünün Delâlet Sınıflaması
Lafzın delâletini, söylenen (mantûk) ve söylenmeyen (mefhûm) olmak üzere ikili bir ayırıma tabi tutan bu ekolün delâlet konusundaki yaklaşımları belirli bir gelişim göstermiştir. İbn Hâcib‟ten sonra bu sınıflama alt ayrımları ile birlikte daha da belirgin hale gelmiştir.
Cüveynî lafızların, delâlet açısından mantûk ve mefhûm olmak üzere ikiye ayrıldığını ve mantûkun da kendi içerisinde nas ve zâhir olarak ikili bir sınıflamaya tabi tutulabileceğini ifade eder.
Şevkânî bu sınıflamayı şöyle ifade eder; “Lafızlar anlamların kalıplarıdır, bazen onların sarih olarak söylenmiş olması (nutk) yönünden, bazen de telvîh olması yönüyle onlardan yararlanılır. Bunlardan ilki mantûk, ikincisi ise mefhûmdur”.
A. Mantûkun Delâleti
Terim olarak mantûk, “söylendiği yerde (mahallü‟n-nutk) lafzın kendisine delâlet ettiği şey” olarak tanımlanabilir. Mantûkun delâleti ise, “lafzın söylendiği alana delâletidir”. Daha teknik ayrıntılı tanımıyla, “lafzın sözde (kelâm) zikredilen ve söylenen (nutika bih) hükme örtüşme (mutâbaka), içlem (tazammun) veya gereklilik (iltizam) yoluyla delâletidir”.
1. Açık (sarih) Mantûk
“Lafzın hükme örtüşme (mutâbaka) ve içlem (tazammun) yoluyla delâletidir ve lafız bu anlam için konulmuştur”. Hanefî usûl ekolünde „nassın ibâresinin‟ delâletine karşılık gelir. „Allah alışverişi helal ribâ‟yı haram kıldı‟ (el-Bakara, 275) ayetinde açık mantûku (söylenen) ile nas, alışverişin helal, ribâ‟nın ise haram olduğuna delâlet eder.
2. Açık Olmayan (gayr-i sarih) Mantûk
Gayr-i sarih mantûk ise, “lafzın gereklilik (iltizam) yoluyla hükme delâlet etmesidir ki, lafız bu anlam için gerekli olmuştur (müstelzemdir)”. Bu delâlet türünde lafız o hüküm için konulmamıştır. Ancak, lafzın kendisi için konulmuş olduğu anlam için bu hüküm gereklidir (lâzim). “Onların dinen ve örfen mâkul ölçüler içinde yiyeceğini ve giyeceğini sağlamak, çocuğun babasına aittir”, (el-Bakara, 233) ayetinden çocuğun nesebinin babaya ait oluşu ve çocuğun nafakasını karşılama yükümlülüğünün de babanın olması şeklinde iki hüküm çıkarılır. Ancak metinde geçen lâm lafzı çıkarılan bu iki hüküm için konulmamış olmakla birlikte, burada her iki hüküm ayette nas olarak yer alan hükmün gerektirdiği anlamdır.
B. Mefhûmun Delâleti
Mefhûmun delâleti ise, “lafzın sözde (kelâm) zikredilmeyen ve söylenmeyen hükme delâlet” etmesi olarak tanımlanmaktadır. Mefhûm ise mefhûm-i muvâfakât (düz anlam) ve mefhûm-i muhâlefet (zıt anlam) olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır.
1. Mefhûm-i Muvâfakât (Düz Anlam)
“Sözün (kelâm) bağlam (siyak) ve maksadının delâleti yoluyla söylenenden (mantûk) söylenmemiş olanı anlamaktır”. “Onlara öf deme ve onları azarlama”, (el-İsrâ, 23) ayetinden sövme, dövme ve öldürmenin haramlığının anlaşılması düz anlam (mefhûm-i muvâfakât) yöntemiyle ortaya çıkmaktadır. Yine, yetimlerin mallarının haksız bir biçimde yenilmesini
yasaklayan nastan (en-Nisâ, 10) bu malların itlaf edilmesi ya da helak edilmesinin yasaklanmasının anlaşılması da bu yöntemledir.
2. Mefhûm-i Muhâlefet (Zıt Anlam)
Mefhûm-i muhâlefet, metinde özellikle zikredilen şeyden hareket ederek, ilgili metinde geçen hükmün onun tersi olan durum için geçersiz olduğu yönünde yapılan istidlâldir. Bu türden bir istidlâlin mefhûm olarak adlandırılmasının nedeni çıkarılan hükmün mefhûm olup, söylenene (mantûka) dayanmamasıdır
Şâfiî, Mâlik, Ahmed b. Hanbel, Eşarî ve bir grup kelâm ve usûl bilginlerinin oluşturduğu cumhur bilginler bu istidlâl yöntemini benimsemişlerdir. Diğer yanda Hanefî fıkıh usûlü bilginleri ise bu yöntemi hüküm çıkarmada geçersiz bir yöntem olarak kabul etmişlerdir.
V. Fakihler Ekolünün Delâlet Sınıflaması
Nassın hükme delâleti, salt nassın ibâresi ile değil bunun yanında yine metne bağlı diğer delâlet yolları ile de gerçekleşir. Burada fakihler ekolü olarak adlandırılan Hanefî fıkıh usûlü bilginlerinin delâlet teorilerini ve sınıflamalarını konu edineceğiz. Hanefî usûl bilginlerinin benimsemiş olduğu ibârenin, işaretin, nassın ve iktizânın delâleti şeklinde yapılan bu dörtlü sınıflama, nassın dilsel yönüne bağlı kalınarak yapılan yorumlama yöntemleridir. Nassın hükme delâlet biçimini belirleyerek yapılan bu yorumlamalar, kıyas ve re‟y yoluyla yapılan yorumlamalardan ayrı tutulmuş ve nassın zâhiri ile sabit olan hükümler olarak adlandırılmışlardır. Ayrıca bu delâlet yolları dışında benimsenen naslardan hüküm çıkarma yöntemleri (mefhûm-i muhâlif, mutlakın mukayyede hamli vd.), bu ekolün usûl bilginlerince geçersiz (fâsid) yöntemler olarak değerlendirilmiştir.
A. İbârenin Delâleti
Terminolojide “nassın kendisi için sevkedilmiş olan ve teemmülde bulunmaksızın nassın zâhirinin onu içerdiği bilinen hükme”, nassın ibâresi ile sabit olan hüküm adı verilmektedir. Lafzın (göstergenin) metnin (nassın) sevkedilme amacı olan hükme/anlama delâletini ifade eden “nassın ibâresi ile istidlâl, sözün (kelâm) kendisi için sevkedildiği zâhirle amel etmektir”.
Örneğin, “Allah alış verişi helal, ribâyı haram kılmıştır” (el-Bakara, 275) ayeti, ibâresi ile iki hükme delâlet eder. Bunlardan ilki, alış verişin helal, ribâ‟nın ise haram olduğu hükmüdür. İkincisi ise, alış verişle ribâ‟nın aynı şeyler olmadığı yönündeki hükümdür. Nassın ibâresinden çıkarılan ikinci hüküm asıl hükümdür. Birinci hüküm, aslen kastedilen ikinci hükme tabi olarak gelmiştir. Nassın her iki hükme delâleti „ibârenin delaletidir.‟
Hanefî ekolün nassın ibâresi olarak adlandırdığı bu delâlet türünü kelâmcı usûl bilginleri sarih mantûk (açık söylenen) olarak isimlendirmektedirler.
B. İşâretin Delâleti
Hanefî usûl bilginlerinden Serahsî işâretin delâletini, “nassın kendisi için sevk edilmemiş olduğu, ancak lafzın anlamının ziyade ve noksansız olarak teemmül ile bilinebildiği ve belâğî yönün kendisi ile tamam olduğu ve îcâzın ortaya çıktığı” delâlet türü olarak tanımlamaktadır.
İşâretin delâleti ile sabit olan bir hüküm nazmıyla/lafızla sabit olur ve sözün (kelâm) sevk edilişi onun için değildir. “Onların makûl ölçüler içinde yiyeceğini ve giyeceğini sağlamak çocuğun babasına aittir”, (el-Bakara, 233) annenin nafakasını karşılama yükümlülüğünü belirtmek amacıyla sevk edilmiş olan nassın işâreti yoluyla, nesep konusunda bir başkası ile ortaklığı olmaması hasebiyle, çocuğun nafakasından yalnızca ve tek başına babanın yükümlü olduğu hükmü çıkarılır
C. Nassın Delâleti
Fıkıh usûlü terminolojisinde fahve‟l-hitâb, fahve‟l-lafz olarak da adlandırılan bu delâlet türü, kelâm ekolü usûl bilginlerinin delâlet sınıflamalarındaki mefhûm-i muvâfakâta karşılık gelmektedir.
Nassın delâleti ile sabit olan hüküm, “re‟y ile istinbâtta bulunmaksızın, dile bağlı olarak nazmın anlamı ile sabit olan hükümdür”. Pezdevî, bu delâlet türünü, “ictihadî ve istinbâtî açıdan değil de dilsel açıdan nassın anlamı ile sabit olan” hükmün delâleti olarak kabul etmektedir. Pezdevî‟nin usûlüne yazmış olduğu şerhinde Buhârî ise nassın delâletini, “kelâmın siyâkı ve maksadı ile söylenmiş olandan (mantûk) hareketle söylenmemiş (gayr-i mantûk) olanı anlamak” şeklinde tanımlamaktadır.
D. İktizânın Delâleti
Hanefî usûl terminolojisinde iktizânın delâleti, “Kendisi olmadan nasla amel etme imkanı olmayan ve nassın bir hüküm ifade edebilmesi için nasta belirtilen şey üzerinde (mansûs aleyh) takdir edilmesi gerekli olan fazlalık” olarak tanımlanmaktadır.
Gazzâlî, iktizâyı, “lafzın delâlet etmediği, doğrudan söylenmiş (mantûk bih) olmayan, ancak lafzın zaruretinden kaynaklanan bir delâlet türüdür”, şeklinde tanımlar. Lafız için bu zorunluluk ise şu durumlarda söz konusu olmaktadır;
Sözü söyleyenin doğruluğunun kabul edilebilmesi için böyle bir iktizânın zorunlu olması durumunda,
Lafızla belirtil...
[
Bu mesajın devamını görebilmek için
kayıt olun
ya da
giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Kayıtlı
İlim Dünyası Akademik Dergide Yayımlanmış Makaleler
Müslüman
Anahtar Kelime
Pasif
Mesajlar: 132.042
Re: İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar
«
Posted on:
25 Nisan 2024, 18:31:34 »
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.
Anahtar Kelimeler:
İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar rüya tabiri,İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar mekke canlı, İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar kabe canlı yayın, İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar Üç boyutlu kuran oku İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar kuran ı kerim, İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar peygamber kıssaları,İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar ilitam ders soruları, İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalarönlisans arapça,
Logged
30 Aralık 2009, 17:46:07
Zehibe
Çevrimdışı
Mesaj Sayısı: 31.681
Ynt: İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar
«
Yanıtla #1 :
30 Aralık 2009, 17:46:07 »
10. Hafta
I.NESiH KAVRAMI VE GÜNÜMÜZDE KUR‟AN MERKEZLİ NESİH TARTIŞMALARI
A.Neshin Anlam
Sözlük anlamı olarak “Nesh”, bir Ģeyi silme, izale etme ve bir yerden bir yere nakletmedir. Buna örnek olarak hep, GüneĢin gölgeyi gidermesini/izale etmesini zikrederler.
Bir tefsir ya da fıkıh ıstılahı olarak ve genel anlamda nesih denince; “Önceki bir şerî hükmü, sonra gelen Ģer’î bir hükmün, kaldırması” anlaşılır.
Hukukî bir ifade olarak nesih ise, bir kanunu yürürlükten kaldırma demektir.
B.Neshin imkânı
Bir usul kuralı olarak diyebiliriz ki, Hz. Peygamber‟den günümüze, aralıksız bir geleneği olan bir görüĢün, her bakımdan asılsız olması ve hiçbir itibarla mevcut bulunmaması mümkün olamaz.
C.Neshin Çeşitleri
Kurânın Kurânla neshi: Bunun için verilen misallerin her birinin nesih olmayacak Ģekilde tevil ve tevcihleri vardır.
Sünnetin Kurânla neshi: Kıblenin tahvili bunun açık bir misalidir. Hudeybiye antlaĢmasında, müĢriklerden Müslüman olup Hz. Peygamber‟e (sa) iltihak edenin geri verileceği maddesi varken, bilahare gelen, “onları kâfirlere geri vermeyin” ayeti bunu neshetmiĢtir. Bu da sünnetin Kurânı Kerim‟le neshinin bir misalidir.
Sünnetin sünnetle neshi: Müt‟a nikahının yasaklanması bunun açık bir misalidir. Kabir ziyaretinin ve kurban etlerini üç günden fazla saklamanın yasaklanması ve bilahare serbest bırakılması da buna birer misaldir.
Kurânın sünnetle neshi: Abdest ayetinden sonra mestler üzerine meshin meĢru kılınması11 ve varislere vasiyetin olmayacağını söyleyen hadisi Ģerif buna misal gösterilir.
Bir başka açıdan:
Hem tilavetin hem hükmün neshedilmesi. Buna geçmiĢ semavî kitapların neshedilmesini örnek verirler.
Hükmün neshedilip tilavetin kalması
Tilavetin neshedilip hükmün kalması Ģeklindeki nesihlerden söz edilir.
[
Bu mesajın devamını görebilmek için
kayıt olun
ya da
giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Kayıtlı
İlim Dünyası Akademik Dergide Yayımlanmış Makaleler
30 Aralık 2009, 17:46:37
Zehibe
Çevrimdışı
Mesaj Sayısı: 31.681
Ynt: İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar
«
Yanıtla #2 :
30 Aralık 2009, 17:46:37 »
11. Hafta
I.DELİL: SÜNNET
PEYGAMBERî BEYANIN KURÂNI KERİM’LE İLİŞKİSİ
Sünnet Nedir?
Sünnetin kelime anlamı; yol, tutum, metot ve davranıĢ biçimi demektir. Bu anlamda Allah‟ın da (cc) bir sünneti vardır. Allah‟a yakışır, Allahça diyebileceğimiz bu özelliğe, sünnetullah denir. Onun tabiatta geçerli olan, Şaşmaz kanunlarıdır. Kuranı Kerim‟de “Allah’ın sünneti değiştirilemez” denirken anlatılan budur.
İslam geleneğinde hep üçe ayrılarak anlatıla gelmiştir:
1.Sözlü sünnet
2.Fiilî sünnet
3.Takrirî sünnet
B.Sünnetin Mahiyeti ve vahiy ile İlişkisi (Kurana göre yeri, kaynak değeri)
Ġslam‟ın kaynağı elbette vahiydir ve vahiy de Allah‟tan (cc) farklı derecelerde gelen bilgilerdir. O halde hakiki anlamda dinin bir tek kaynağı vardır ve o da Allah‟tır (cc). Bu anlamda sünnet Kurânı Kerim‟den bağımsız bir kaynak değildir. Sadece Kuranı Kerimin bir beyanıdır ve ondan bizim anlamadıklarımızın Hz. Peygamber (sa) tarafından anlaşılan ve hayata geçirilenleridir. Bu sebeple ġatıbî gibi bazı usul âlimleri sünneti müstakil bir kaynak saymazlar.
Ama biz Kuranı Kerim‟de bulamadığımız pek çok hükmü sünnette bulmamız anlamında, o da bir kaynaktır ve bu anlamda sünnet dinin, mecazen de olsa ikinci kaynağı sayılır.
ġöyle de diyebiliriz:
Allah insanların uymaları gereken hükümleri ve kuralları, kısaca dinini, özel yetiştirdiği bir elçi vasıtası ile insanlara bildirmiştir. Bu elçi bir beşer olmakla beraber, Allah‟ın (cc) elçisi olarak diğer insanlardan farklı özelliklere de sahiptir. Allah (cc) vahyinin esası olan Kurânı Kerim‟i ona göndermiş ve ondan bunu beyan etmesini/açmasını istemiştir. O da sözleriyle, fiilleriyle, onaylarıyla, kısaca bütün bir hayatıyla Kurânı Kerim‟i yaşayarak beyan etmiştir. O halde onun hayatı, yani sünneti Kurânı Kerim‟in canlı kılınmış halidir diyebiliriz.
C.Sünnetin Kuranı Kerim’den Farkı
• Kaynak açısından: Kurânı Kerim Allah‟ın (cc) sözüdür. Sünnet ise Hz. Peygamberin (sa) sözüdür. Allah (cc) Hâliktir/Yaratıcıdır, Hz. Peygamber (sa) ise mahluktur/yaratılandır. O halde Kurânı Kerim ile sünnet arasında, Hâlik ile mahluk arasındaki fark kadar fark vardır.
• Sübut açısından: Kurânı Kerim‟in tamamı bize tevatür yoluyla ulaşmıştır. Kuran‟da sübutundan Şüphe edilen hiçbir ayet yoktur. Sünnette ise mütevatir olanlar böyledir ama bunlar çok değildir. Sünnetin kahir ekseriyeti sahih olsa bile zan ifade eden yollarla/âhad kanalla gelmiştir.
• Bağlayıcılık açısından: Kurânı Kerim‟in tamamı dindir. Onda beĢeri hiçbir yön yoktur. Sünnette ise Hz. Peygamber‟in sadece bir beĢer olarak yapıp ettikleri de vardır. Onlar bizim için din değildirler. Onun üzüldüğünde, kızdığında, sevindiğinde gösterdiği tepki, verdiği refleks sadece ona ait bir husustur. Ayrıca sadece Hz. Peygamber‟e (sa) has özellikler ve hükümler de vardır. Mesela onun dörtten fazla evlenmesi caizdir. Teheccüd namazı onun için farzdır vb.
• Vahiy olma açısından: Kurânı Kerim‟in tamamı birinci derecede vahiydir. Kurânın beyanı anlamındaki sünnete bir anlamda vahiy denmesi doğrudur ama bu vahiy Kurânı Kerim‟de olduğu gibi lafzı ile manası ile birinci derecede bir vahiy değildir. Ayrıca sünnetin safi beşeri bir tasarruf olup, bilgi kaynağı dünyevî tecrübeler olanı da vardır.
• İcaz açısından: Kurânı Kerim‟in tamamı mucizdir, yani beşer onun bir benzerini yapamaz. Namazda Allah kelamı olarak okunur. Sünnet ise böyle değildir. Hz. Peygamber Arabın en fasih konuĢanıdır, efsahul-Arab‟dır. Ona çok az ifade ile pek çok şeyler anlatabilme özelliği, “cevamiu’l-kelim” verilmiştir. Ama o yine de bir beşerdir ve onun sözleri muciz sayılmamıştır. Kaldı ki, onun sözlerine bütün olarak muciz diyebilsek dahi, bizzat onun kendi mübarek ağızlarında dökülen kelimeleriyle nakledilen hadisi Şerifleri çok değildir. Sahabe onun sözlerini mübarek ağızlarından çıktığı gibi aktarmaya azami gayreti göstermekle birlikte, onun her hangi bir konudaki sözleri bazen farklı raviler tarafından az da olsa farklı kelimelerle aktarılabilmiştir.
• Kurânı Kerim‟i beşeri duyguların ve tarihî şartların etkilerini taşıyan Şifahi bir söz olarak göremeyiz. O iner inmez yazıya geçirilmiştir ve bu itibarla onun bir adı da Kitap’tır. Kitap, tespit edilmişliği ve değinmezliği anlatır. Sünnet ise daha çok varid olduğu şartların ürünüdür, Şifahidir ve üç asır Şifahi olarak nakledilmiştir. Onda beĢer duygularının tezahürleri vardır.
• Delalet açısından: Bir beĢer sözü manaya delalette sonsuz ihtimaller içeremez. Onda nihayet iki üç delalet hesaba katılmıĢ olabilir. Kurânı Kerim ise sonsuz manalar içerebilir. Onun farklı dizilişi, kelimelerin seçimi ve birbirleriyle olan korelasyonları, çapraz iliĢkileri, dizinleri sınırsız ihtimalleri gösteriyor olabilir.
• Tarihsellik açısından: Batıda ortaya çıkan anlama metotlarından etkilenen bazı ilim adamlarımızın zannettiği gibi Kurânı Kerim‟in içerdiği hükümler ve onun delaleti belli bir zamanla ve mekanla sınırlı değildir. Kısaca Kurânı Kerim delaletiyle tarihsel değildir. Onun Arapçalığı, belli bir tarihte, belli bir mekânda, belli olaylar karsısında ve belli muhataplara gelmiş olması delaletinin de tarihsel olmasını gerektirmez. Çünkü o duygularının ve anladıklarının esiri olan, kısaca anlık düşünen bir beşerden sadır olmamıştır. Ama sünnet bir beşer sözü olması itibariyle tarihsel delaletler de içermiş olabilir.
• Sünnet Kurânı Kerim‟in beyanıdır. Şatıbî‟nin dediği gibi, beyan eden, beyan edilene tabidir. Öyleyse aslolan Kurânı Kerim‟dir. Bu sebepledir ki sünnetin Kurânı Kerim‟le çelişmesi/tearuzu söz konusu olamaz.
• Anlaşılmaları açısından: Kurânı Kerim‟in anlaşılması için onun indirilmesine sebep olan olayları/esbâb-ı nüzulü bilmek elbette önemlidir. Ama bu zorunlu değildir. Bu sebeple Kurânı Kerim‟in çok az ayeti için sebebi nüzul zikredilmiştir ve iĢin ilginç yanı, bu tür hadislerin pek çoğu da sahih değildir. Oysa sünnetin oluĢma sebepleri/esbâb-i vürud onun anlaşılması için son derecede önemlidir. Çünkü sünnet birimleri çoğunluğu itibariyle olaylardan, mekandan ve zamandan bağımsız değildir. Bu çevre ilişkisine bağlam da diyebiliriz ve sünnetin bağlamını bilmek onu doğru anlamak için son derecede önemlidir.
[
Bu mesajın devamını görebilmek için
kayıt olun
ya da
giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Kayıtlı
İlim Dünyası Akademik Dergide Yayımlanmış Makaleler
30 Aralık 2009, 17:47:04
Zehibe
Çevrimdışı
Mesaj Sayısı: 31.681
Ynt: İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar
«
Yanıtla #3 :
30 Aralık 2009, 17:47:04 »
12. HAFTA
Haber Kavramı, Mütevatir Haber ve Hadislerin Sıhhati
I. Sünnet ve Sünnetin Verilerinin Sıhhati Meselesi
İslam‟ın birinci kaynağı olan Kur‟an-ı Kerim, iki yol ve yöntemle koruma altına alınmıştır. Hz. Peygamber Kur‟an inmeye başladığı andan itibaren özel olarak seçtiği vahiy katiplerine Kur‟an‟ı yazma görevi vermiştir; bu resmi yazıcılar yanında Allah Rasulü‟nün Arkadaşlarından bazıları da kendi şahsi kullanımı için onu yazmışlardır. Diğer yol ise ezberleme/hafızaya alma şeklidir. Bedevi/ilkel toplumların temel özelliklerinden birisi, soy ağaçları, kurucu mitler/efsanevi anlatılar ve benzeri kabile veya aşiretlerin ortak hafızası sayılan geleneksel bilgilerin nesilden nesile sözel olarak aktarılmasıdır. Peygamber Efendimizin gönderildiği 7. yüzyıl Arap toplumunda, eskilerin bilgileri anlamında Eyyamü‟l-Arab, soy ağaçları ve özellikle şiirlerin önemli olaylar ve günler sırasında ezberden okunması sık rastlanılan yaygın bir olguydu. Dilsel Mucize olan Kur‟an‟ın ezberlenmesi bu toplumun fertleri için doğal bir alışkanlık haline bir şekilde geldi. Bu aynı zamanda çok gelişmemiş olan Arap yazısının doğurabileceği muhtemel okuma sorunlarına karşı ikinci bir koruma tedbiri işlevi görüyordu. “Kurra” yani “Okuyucular” denilen bir grup böylece İslam tarihindeki ilk ulema/bilginler topluluğunu oluşturdular. Ancak bunların bilgisi büyük ölçüde Kur‟an‟ın okunması bilgisiyle sınırlıydı. Yazı geliştikçe Kurra‟nın önemi azalacak ve İslam toplumunda yeni tür bilgi uzmanlıkları gelişecektir.
A. Hadis Usulü ve İsnad
Hadis ilmi nebevi öğretiyi sağlıklı ve doğru bir şekilde tespit etmek için özel bir yöntem geliştirmiştir. Bu yönteme isnad adı verilmektedir. İsnad temelli hadis ilmi yöntemi, bir bilginin “sahih” bir biçimde aktarılabilmesi için, onun Peygamberimizin zamanından kayda geçirilip yaygınlaştığı döneme kadar kimlerin elinden geçtiğini tespite çalışır ve bu kişilerin söz konusu bilgiyi sağlıklı bir biçimde aktarabilecek asgari kapasite ve güvenilirliğe sahip olup olmadıklarını araştırır.
1. Sahabe, Ravi ve Rical İlmi
Sözel kültürde yaşayan ve yaşatılan Peygamber mirası böylece sistematik bir derleme etkinliğine kavuşmuştur. Nebevi bilgiler tek bir kaynaktan gelmemektedir; aksine Peygamberimizin etrafında bir şekilde bulunmuş olan kişilerin hafızasından diline ve yaşamına dökülmektedirler. Bu yüzden hadis ilmi öncelikle bu ilk nesli tanımlamakla işe başlamaktadır. Sahabe (arkadaş manasına gelen sahabi kelimesinin çoğulu) adı verilen ilk nesil Müslümanlar nebevi bilgi zincirinin altın halkasını temsil/teşkil etmektedir.
Çünkü Peygamber‟e ait bilgilerin birinci elden alınacağı başka bir yol yoktur. Sahabe kimdir? Hadis ilmi, çok kısa bir süre bile olsa, Hz. Muhammed‟le görüşen ona inanmış herkesi sahabe kabul etmektedir. Çünkü o kısa anda bile Peygamberimiz o kişiye bir bilgi vermiş olabilir. Amaç Peygamberimize ait tüm verileri toplamak olduğuna göre en küçük bir olasılık bile devre dışı bırakılmamalıdır. Hadis ilminin sahabe nesli için yaptığı ikinci değerlendirme isnad sisteminin bilgi aktarıcılarında aradığı kriterlerden biri olan adalet (doğruluk, dürüstlük) kriteriyle ilgilidir; buna göre sahabi ismini alan bir kimse güvenilirlik sorgulamasına tabi değildir. Bu genel değerlendirmenin nedeni Hz. Peygamber‟in etrafındaki ilk neslin dini açıdan özel bir konuma sahip olmalarıdır. Kur‟an-ı Kerim‟in bir çok ayetinde Allah Rasulü‟nün arkadaşlarını öven, onlara özel bir konum veren pasajlar mevcuttur. Efendimizin pek çok hadisinde de sahabeyi öven ifadeler yer almaktadır. Bir hadis-i şerifte Peygamberimiz şöyle buyurmuştur:
“Arkadaşlarıma dil uzatmayın. Canım elinde olana (Allah‟a) yemin olsun (sizden) biri, Uhud dağı kadar altın sadaka verse, onlardan birinin sadaka olarak verdiği bir müdde (ölçüye) hatta yarım müdde bedel olmaz.” (Müslim, Fedailü‟s-Sahabe, 54 [221/2540]).
2. Sahih Hadis
Kuşkusuz yöntemin temelinde isnad ve kişi tanıma programı olsa bile hadis ilmi bilgilerin doğruluğunu tespitte bunu yeterli görmüş değildir; aksine bir bilginin aynı zamanda başka bilgilerle karşılaştırılmasını önemsemiş ve içerdiği bilgilerin, yani hadisin isnadı değil de metninin aynı türden başka bilgilerle çelişkili olması durumunda hangisinin doğru olduğunu tespit için başka kriterlere de başvurmuştur. Ama son noktada bir isnadın sağlam olması yani isnadın belirtilen testleri başarıyla geçmesi, bu isnada dayalı bilginin (metnin) “sahih” nitelemesini alması için yeterli kabul edilmiştir. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar 3./9. yüzyılda meyvesini verecek ve bir önceki bölümde saydığımız Hz. Peygamber‟in hadislerini derleyen hadis mecmuaları, ya da sahih hadis koleksiyonları ortaya çıkacaktır.
B. Fıkıh Usulü ve Sıhhat Meselesi
Fıkıh, yukarıda geçtiği üzere, başlangıçta nakli bilgileri anlatmak için kullanılan ilim kavramından farklı olup onu aşan bir başka bilişsel faaliyetin adıdır. İlk ortaya çıktığında re‟y ile eş anlamlı kullanılan fıkıh, kısaca, bu nakli bilginin uzman bireyin (müçtehit) zihin süzgecinden geçerek Müslümanların hayatını yönlendiren normatif/kural koyucu bir bilgiye dönüştürülmesi etkinliği olarak tanımlanabilir.
C. Haber Kavramı
Bu bağlamda fıkıh usulü kendisi gibi rasyonel temelli kardeş disiplin olan Kelam‟la birlikte haber (aktarılan bilgi) kavramını geliştirmişler. Geçmişte olan veya şimdi ama doğrudan tanıklık etmediğimiz olaylar hakkında bize aktarılan bilginin doğruluğunu tespitte insan akıl ve deneyimi hareket noktası olarak alınmaktadır.
1. Mütevatir ve Âhâd Haberler
Fıkıh usulünün bu doğrultuda yaptığı ilk sınıflama bilgilerin öncelikle kesin ve kesin olmayan şeklinde ikiye ayrılmasıdır.
3. Sünnet ve Haberler
Sünnetin aktarımı meselesine bu teoriyi uygularsak, Hz. Peygamber‟in sünnetinde somutlaşan İslam‟ın temel esaslarının ve özünün mütevatir haberler aracılığıyla güvence altına alındığını ve sonraki nesillere sağlıklı bir şekilde aktarıldığı görülmektedir.
II. Kesin ve İhtimalli Bilgi
Bilginin kesin-doğru (kat„î) ve olasılıklı-doğru (zannî) şeklinde iki kategoriden oluştuğu fikri İslami epistemolojinin yaptığı köklü bir ayırımdır. Buna göre dini (şer„î) bilgi en başta aktarılan bilgidir ve bunlar da ya doğruluğu kesin olan ya da doğruluk ihtimali yüksek olan iki sınıftan oluşur. İşte sünnet söz konusu olduğunda sünnetin mütevatir yolla aktarılan bilgileri, doğruluğu kesin olan bilgilerdir. Ama sünnet sadece mütevatir yolla aktarılan bilgilerden oluşmamıştır.
III. Hadis Usulü ve Fıkıh Usulü
Öncelikle her ikisinin de sahih bilgiyi aradıklarını belirtmemiz gerekir. Ancak aynı arayış içinde olsalar da amaç açısından bir fark söz konusudur. Hadis usulü Peygamberimize ait bir bilginin sahih formunu bulmayı amaçlamakta ve bu sebeple de bilgiyi aktaranlar üzerinde yoğunlaşmaktadır. Ancak fıkıh usulü ise bir bilginin Hz. Peygamber‟le ilişkisini kurarken söz konusu haberin içerdiği normun/hükmün Peygamberimizin öğretileri içerisinde durduğu yeri ve konumu da belirlemeye çalışır.
[
Bu mesajın devamını görebilmek için
kayıt olun
ya da
giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Kayıtlı
İlim Dünyası Akademik Dergide Yayımlanmış Makaleler
30 Aralık 2009, 17:47:37
Zehibe
Çevrimdışı
Mesaj Sayısı: 31.681
Ynt: İslam Hukuk Usulü 9-14. Haftalar
«
Yanıtla #4 :
30 Aralık 2009, 17:47:37 »
13. HAFTA
ÂHÂD HABERLER (HABER-İ VÂHİD)
I. Âhâd Haber Kavramı
İlk zamanlar “bir veya birkaç kişinin haberi” anlamına gelirken, daha sonra kavram “mütevatir” seviyesine ulaşmayan haber” şeklinde oldukça geniş bir anlam içeriği kazanmıştır.
II. Âhâd Haberlerin Bilgi Değeri
Haber-i vâhidle ilgili tartışmaların özünü haber-i vahidin ilim ve amel yönüyle değeri oluşturmaktadır. Hanefî, Şafiî ve Mâlikîlerin de içinde bulunduğu usulcülerin çoğunluğuna göre haber-i vahid kesin ve zorunlu bilgi (ilm-i yakîn) ifade etmez, zan (zann-ı gâlip, doğruluk ihtimali baskın bilgi) ifade eder. Bunun anlamı, haberin yalan olmasının veya haber hususunda vehme düşülmüş bulunmasının muhtemel olmasıdır. Bununla birlikte amelî konularda galip zanna dayanılarak hüküm verilebilir. Usulcülerin “Haber-i vâhid bilgi gerektirmez, amel gerektirir” tarzındaki sözleri ve özellikle Hanefî usulcülerin “Haber-i vâhid bilgi değil amel hakkında muteberdir; çünkü haber-i vâhid galip zan bilgisi gerektirir ve galip zan bilgisi şer‟î hükümlerde amelin vâcipliği için yeterlidir” şeklindeki ifadeleri bunu anlatır.
III. Âhâd Haberlerle Amel
Alimler dünyevî işlerde, fetva ve şahitlik konularında âhâd haberlerle amel etmenin caiz olduğu konusunda görüş birliği etmişlerdir. Onlar arasında tartışma konusu olan husus, âhâd haberlerin şer‟î-ameli konularda delil olup olmadığıdır. Bir kısım alimler bunu caiz görürken bir kısmı da vacip görmektedir.
IV. Âhâd Haberleri Kabul ġartları
1. Aklın gereğine aykırı olan haber-i vâhid kabul edilmez.
2. Kitap ve mütevâtir sünnetin gereğine aykırı haber-i vâhid kabul edilmez; çünkü bu durum haberin ya neshedildiğini ya da asılsız olduğunu gösterir.
3. İcmâa aykırı olan haber-i vâhid de böyledir. Çünkü böyle bir haber mensuh olmayıp sahih olsaydı, ümmetin aksi yönde icmâ etmesi caiz olmazdı.
4. Herkes tarafından bilinmesi gereken bir şeyi sadece bir kişinin rivayet etmesi veya tevatür şeklinde rivayet edilecek türden bir olayı bir kişinin rivayet etmesi makbul değildir.
Hanefî usulcüleri haberlerde biri maddî (zahir), diğeri manevî (bâtın) olmak üzere iki çeşit kopukluğun (inkıta) varlığından söz etmişlerdir.
Böyle kendine özel fiillerinde aynı vasıflarla ümmetinin onu izleyemeyeceği konusunda ittifak/icma vardır.
Bazı fiiller de vardır ki, ona haramdır ama ümmetine haram değildir. Zekât almak, rahatsız edici kokusu olan soğan sarımsak gibi şeyler yemek, yaslanmış halde yiyip içmek. Böyle fiillerde ona uyma zorunluluğu olmamakla beraber, onun gibi davranmak haram değil, aksine müstehaptır/güzeldir.
3.Dinin bir beyanı olarak vaki olan fiilleri
Hz. Peygamber‟in (sa) Allah‟ın bir elçisi olarak asıl görevinin Kurânı Kerim‟i beyan etmek olduğunu biliyoruz. Bu görevi ona bizzat Allah‟ın (cc) kendisi vermiĢtir: “Biz sana zikri/Kurânı indirdik ki, kendilerine neyin indirilmiĢ olduğunu insanlara beyan edesin” (16/44).
Şüphesiz onun bir fiilinin Kurânı Kerim‟in ya da dinin bir beyanı olup olmadığını tespit önemlidir. Bu da bir içtihat ve ilim işidir. Gazalî bunu bilmenin iki yolu olduğunu söyler:
1.Söylediğinin bir beyan olduğunu ya Hz. Peygamber‟in (sa) bizzat kendisi söyler ki, böyle olursa problem kalmaz.
2.Ya da bunu başka karinelerle anlamaya çalışırız ki, onun beyan olan fiillerinin çoğunluğu da böyledir.28
Şunları da onun bir fiilinin beyan olup olmadığını anlamanın yollarından sayabiliriz:
3. Her hangi bir fiilinin beyan olduğu konusunda âlimlerin icma/ittifak etmeleriyle,
4.Mücmel bir nas varid olduğu halde, ihtiyaç duyulacağı ana kadar onu beyan etmemesi, sonra ihtiyaç anında onun beyanı olmaya elverişli bir uygulamada bulunması, böylece bu uygulamanın beyan olduğunun anlaşılması ile.
5.Gerekli olduğu zannedilen bir şeyi terk etmesiyle, onun gerekli olmadığının anlaşılması da bir beyandır.
Mesela bir defasında namazın ikinci rekâtında oturmayı unutmuştu. Tespihle bunu ona hatırlattılar, ama o geri dönüp oturuşu yapmadan namazını tamamladı ve sonunda sehiv secdesi yaptı. Bu fiiliyle birinci oturuşun namazın bir rüknü olmadığı anlaşılmış/beyan edilmiş oldu.29 Çünkü eğer bir rükün olsaydı onun terk edilmesiyle namaz bozulmuş olurdu.
5.Bazen de umum ifade eden bir lafız gelir ve Hz. Peygamber (sa) o lafzın ifade ettiği hükmü umumunda değil, sadece o umumun bir kısmında uygular. Böylece o lafızla kastedilen şeyin sadece o bir kısmı olduğu beyan edilmiş olur. Mesela Allah (cc), “onların mallarından zekât al” dediği halde Hz. Peygamber (sa) sadece belli bir nisaba ulaşan belli mallardan zekat almıştır. Oysa bu ifade bütün malları kapsıyordu.
6. Birisi bir soru sormuş ve Hz. Peygamber (sa) de fiili ile onun sorusuna cevap vermiş olabilir. Böylece bu fiilinin bir beyan oluğu anlaşılır. Mesela bir bedevinin namaz vakitlerini sorması üzerine, “gel bu iki gün bizimle beraber namaz kıl” 30 demiş, ilk gün namazları vakitlerinin başlangıcında, ertesi gün de sonunda kılmıştı. Böylece namaz vakitlerinin hududunu fiilen beyan buyurmuşlardı.31
4.Bir Şeyi yapmama/terk şeklindeki fiilleri
Bir şeyi yapmama/terk etme de birden çok sebeple olabilir.
Mesela insanın yapamayacağı bir şeyi yapmamasının zaten bir hükmü olamaz. Çünkü teklifî hükümler insanın güç yetirebileceği konulardadır. “Allah kimseye gücünün yetmeyeceğini teklif etmez”.
Bu sebeple Hz. Peygamber (sa) uzaya gitmedi, öyleyse uzaya gitmek iyi bir şey değildir, demenin bir anlamı olmaz.
Maddî inkıtâ: Hadisin senedinde görülen kopukluktur. Senetteki ravilerden bir veya birkaç tanesinin düşmesi yoluyla meydana gelir. Buradaki inkıtâ gözle görülen (zahiri) bir kopukluktur. Maddi inkıkâ‟ın söz konusu olduğu haberlerin başında mürsel hadisler gelmektedir. Hanefîler, prensip olarak hadislerin senedindeki maddî inkıtaa fazla önem vermemişlerdir.
Manevî inkıta (Anlam kopukluğu): Bu çeşit inkitâda haberin senedinin herhangi bir yerinde kopukluk yoktur. Burada görülen inkitâ manevidir. Bu da iki şekilde olur:
1) Ravinin durumunda gözüken bir kusurdan dolayı meydana gelen inkıtâ. Mesela, haberin râvisinin mestur, fâsık, çocuk, ma'tûh (bunak), müsâhil ve sâhibü'l-hevâ olması sebebiyle oluşan inkıtâ böyledir.
2) Haber-i vahidin kendisinden daha kuvvetli bir delille çatışma sebebiyle meydana gelen inkıtâ. Manevi inkıtânın bu çeşidi de şu durumlarda söz konusudur.
a) Haberin Kitab‟a ve mâ‟ruf/meşhur sünnete aykırı olması,
b) Haber-i vâhidin umûmü'l-belvâda şâz olarak varit olması
c) İlk asırda yaşayan kişilerin (sahabenin), aralarında tartıştıkları bir konuyu ilgilendirdiği halde böyle bir haberle ihticac ve amel etmemiş olmaları.
Hanefîlere göre haberin hükmünün sübûtuna engel olan bu durumlarda haber-i vâhid hükümden düşer ve reddedilir. Ancak bu red, her zaman hadisin tamamen amelden düşürülerek terkedilmesi anlamına gelmez. Haberle Kitap arasının uzlaştırılabildiği durumlarda bu tür haber-i vâhidler ile Kitap‟taki hükmün aslını değiştirmeyecek tarzda bazı hükümler ispat edilmektedir.
V. Âhâd Haberlerin Kitap KarĢısındaki Konumu
Usul eserlerinde âhâd haberlerin Kitap karşısındaki konumu, genellikle “Haber-i vâhid ile tahsîs” ve “Nass üzerine ziyade” başlıkları altında ele alınmış ve nesh açısından değerlendirilmiştir.
VI. Âhâd Haber - Kıyas Çatışması
Haber-i vâhid kıyasa (kıyâsü'l-usûl) aykırı olduğunda hangisine öncelik verileceği hususu usulcüler arasında tartışmalıdır. Haber-i vâhidle kıyas arasındaki çatışma biri diğerinin tahsîs edilmesini gerektirecek biçimde ise haber-i vâhidle kıyasın tahsis yoluyla uzlaştırılması mümkündür. Asıl tartışma ikisinin birbirine bütünüyle aykırı olması halindedir. Genel olarak Ebû Hanîfe, Şâfıî ve Ahmed b. Hanbel‟e bu durumda haberin kıyasa takdim edileceği görüşü, Mâlik'e ve bazı Mâliki usulcülerine de kıyasın habere takdim edileceği görüşü nispet edilmiştir.
[
Bu mesajın devamını görebilmek için
kayıt olun
ya da
giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Kayıtlı
İlim Dünyası Akademik Dergide Yayımlanmış Makaleler
Sayfa: [
1
]
2
Yukarı git
Yazdır
« önceki
sonraki »
Gitmek istediğiniz yer:
Gitmek istediğiniz yer:
-----------------------------
İlim Dünyası Dergisi / Akademik Çalışmalar
-----------------------------
=> İlim Dünyası Dergisi
===> Enes ALACAYAKA
===> İlim Dünyası Dergisi
-----------------------------
Manevi Danışmanlık ve Rehberlik
-----------------------------
=> Manevi Danışmanlık ve Rehberlik
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Yüce Allah (c.c) İçin Hizmet'e Niyet Et ! ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Niyet Ediyorum Allah için Hizmet Etmeye
-----------------------------
İlim Dünyası Etkinlikleri
-----------------------------
=> Kutlu Doğum Haftası Etkinlikleri
===> Hz. Muhammede (s.a.v) Bir Şiir Yaz
===> Hz. Muhammede (s.a.v) Bir Mektup Yaz
===> Hz. Muhammede (s.a.v) Bir Makale Yaz
=> Kutlu Doğum Haftası Etkinlik Sonuçları
=> Hz. Muhammed (s.a.v) Salavat Etkinlikleri
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Sosyal ve Manevi Hizmetler Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> İlim Dünyası
===> Foruma Hoşgeldiniz
===> Duyurular - Yenilikler
===> İstek - Öneri - Şikayet
===> İlim Dünyası İrtibat & İletişim
===> Geçmiş Konu Arşivi
=> Kabe Canlı Yayın İzle
===> Kabe 24 Saat Canli Yayin
===> Mekke Canlı Yayın
===> Beytullah Canlı Yayın
===> Kabe Canlı Yayın Özel
=> Sosyal Faliyetler
===> Helalleşelim
===> Etkinlikler & Kutlamalar
===> Pakistana Yardım
===> Kayıp Aranıyor
===> Kredi Kartına Hayır
===> Tavsiye Ediyorum
===> Tavsiye Etmiyorum
=> Taziyelerimiz
===> Cenaze Taziyeleri
===> Hasta Taziyeleri
=> Güzel Web Siteler
=> İstek & Dualarımız
=> Nafile İbadetlerimiz
=> Dostluk Ve Kardeşlik
=> Gönlünce Seslen
=> Hocanın Kalemi
=> Akli ve Kalbi Kardeşlik Akımı
=> Yardım ve Hizmet Dernekleri
=> Ruhu Revani Nuru Muhammedi
=> Her Güne Bir Sahabe-i Kiram
=> Sevgili Üyemiz Lütfen Okuyunuz !
=> Sevgili Öğrencilerimiz Hoşgeldiniz
-----------------------------
๑۩۞۩๑ İslami İlimler Dunyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Esmaül Hüsna
===> Her Güne Bir Esmaül Hüsna
=> Dini Konular
===> Bölüm Kuralları
===> MeKKe & MeDiNe
===> Peygamber Kıssaları
===> Evliyaların Hayatı
===> Kıssadan Hisseler
===> İslam Tarihi
===> Cuma Hutbesi
===> İz Bırakanlar
===> Nurdan Damlalar
===> Dini makale ve yazılar
===> Cuma Vaazı
=====> Vaaz Projeleri
=> Kuran-ı Kerim
===> Kuran' ın Önemi
===> Kuran Okumak
===> Kısa Sureler
===> Sizden Gelenler( Kuran-ı Kerim)
=> İtikat
===> İman ve Esasları
===> İtikadi Mezhepler
===> Allah' a İman
===> Meleklere İman
===> Kitaplara İman
===> Peygamberler (A.S)
===> Ahiret Günü
===> Kaza ve Kader
===> Sizden Gelenler(İtiKat)
=> Hadis-i Şerif
===> Hadisin Önemi
===> Hadis Çeşitleri
===> Seçme Hadisler
===> Hadisleri İnkar
===> Arapça Türkçe Hadis
===> Sizden Gelenler (Hadis- Şerif)
=> Fıkıh
===> Mezheplerin Doğuşu
===> Amelde Mezhepler
===> Mezhep İmamları
===> Mükellefiyetlerimiz
===> Güncel Fetvalar
===> Sizden Gelenler( FıkıH )
=> Peygamberimiz (S.A.V)
===> İlk Vahyin Gelişi
===> Savaşlar ve Hicreti
===> Mucizeleri
===> Örnek Ahlakı
===> Vefatları
===> Peygamber Sevgisi
===> Ehli Beyti ve Sahabeleri
===> Kutsal Emanetler
===> Sizden Gelenler (Peygamber Efendimiz )
===> Nur-u Muhammedi
===> Efendimizin Hayatı
=> İslam Esasları
===> Namaz Kılmak
===> Oruç Tutmak
===> Zekat Vermek
===> Sizden Gelenler( İslam Esasları )
=> Ameller - İbadetler - Kulluk Kavramı
===> İbadetin Önemi
===> Bedenle Yapılanlar
===> Malla Yapılanlar
===> Allaha Kulluk
===> Malla ve Bedenle
===> Dua Etmek
===> Sizden Gelenler(Amel-İbadet-Kulluk)
=> Tasavvuf Nedir ?
===> Tanımı ve Önemi
===> Nakşibendilik
===> Güzel Ahlak
===> Nefs Mücadelesi
===> Nefs Hastalıkları
===> Müridin Dersleri
===> Müridin Edepleri
===> Haller ve Tevbe
===> Tasavvufu İnkar
===> Sizden Gelenler (Tasavvuf)
=====> Tasavvuf Nameleri
=======> Ertunç Demiriz
=> Aile Hayatı
===> İyi Bir Aile
===> Eşlerin Hakları
===> Anne-Baba Hakkı
===> Sizden Gelenler( Aile Hayatı )
=> Tıbb-ı Nebevi
===> Temizlik
===> Ağız ve Diş Sağlığı
===> Bal ve Çörek Otu
===> Şifalı Bitkiler
===> Sizden Gelenler ( Tıbb-ı Nebevi )
=> Güncel Meseleler
===> İnanç Konuları
===> Tasavvuf Üzerine
===> Büyü ve Cinler
===> Ahirzaman
===> Güncel Dini Haberler
===> Sizden Gelenler( Güncel Meseleler )
=> Biyoğrafi Dünyası
===> Peygamberler
===> Hadis Alimleri
===> Erkek Sahabeler
===> Hanım Sahabeler
===> Mezhep İmamları
===> İslam Alimleri
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Kuranı Kerim
===> Konularına Göre Ayetler
===> Kuran-ı Kerim Kelime Sözlüğü
===> Kuran-ı Kerim Hakkında Bilgiler
===> Kuran-ı Kerim Belagat İlmi
===> Kuran-ı Kerim Ayetleri
=====> Lügatca
===> Kuran Öyküleri
===> Kuran ve Bilim
===> Kuran Ahlakı
===> Diyanet Vakfı Meali
===> Diyanet İşleri Meali
===> Ömer N. Bilmen Meali
===> Suat Yıldırım Meali
===> Kuranda İnsan Psikolojisi
===> Kuran İlimleri
===> Kuran İlimleri Çalışmaları
===> Kıraat İlmi ve Tarihi
=> Akaid Eserleri
===> İslam Akaidi
===> İtikadname-Bağdadi
===> Kabir Alemi - Suyuti
===> Kıyamet ve Ahiret
===> Tevhid ve Kelam İlmi
===> Ateizm Gerçeği
===> Kelam İlmi
===> Cebir ve Kader Problemi
===> Tekfir Meselesi
===> Ahiret Günü
===> Müslüman Akaidi
===> Kuran-ı Kerimde Dört Terim
===> İman ve Hayat
===> Ehli Sünnet
===> Kitabüt Tevhid
===> İslam İnancının Temelleri Akaid
===> Kelam İlmi ve İslam Akaidi
===> Tahavi Şerhi
===> Ölüm Ötesi Tarihi
===> Ölüm psikolojisi
===> Rabbani Yol ve Sunnetullah
=> Risale-i Nur Külliyatı
===> Sözler
===> Lemalar
===> Mektubat
===> Şualar
===> İşaratül İcaz
===> Mesnevi-i Nuriye
===> Barla Lahikası
===> Kastamonu Lahikası
===> Muhakemat
===> Sünuhat
===> Emirdağ Lahikası
===> Sikke-i Tasdiki Gaybi
===> Tarihçe-i Hayatı
=> İslam Büyükleri
===> İslam Dini Büyükleri
===> İmam Ebu Hanife
===> İmam-ı Şafi
===> İmam-ı Malik
===> İmam-ı Zeyd
===> İmam-ı Ahmed Bin Hanbel
===> İslam Alemi Meşhur Tabiinler
=> Din ve Mezheb Eserleri
===> Dünya Dinleri
===> Fıkhi Mezhepler Tarihi
===> Siyasi - İtikadi Mezhebler
===> Dinler Tarihi
=> Hadis Eserleri
===> Kütübü Sitte
===> Hadis Tarihi
===> Hadis Kitaplığı
===> El-luluu Vel Mercan
===> Esbabu Vurudil Hadis
===> Dualar Zikirler - Nevevi
===> Ahkam Hadisleri
===> Hadis Müdafaası
===> Müntehab Ehadis
===> Camiul Ehadis
===> Edebul Mufred
===> 40 Ayet 40 Hadis
===> Cem ul Fevaid
===> Mucemüs Sağir
===> Cenaze kitabı
===> 7 Hadis İmamının İttifak Ettikleri Hadisler
===> Sünnetin Delil Oluşu
===> Uydurma hadisleri tanıma yolları
===> el İtisam
===> Kitabüz-Zühd
===> Hadis Edebiyatı
===> Hadis İlimleri ve Hadis Istılahları
===> Kudsi Hadisler
===> Sünen-i Darimi
===> Hadis te Metin Tenkidi Metodları
===> Zübdetül Buhari
===> Ansiklopedik Hadis Terimleri Sözlüğü
===> Mişkatul Mesabih
===> Camiul Ulum
===> Ebu Hanife nin Hadis Anlayışı
===> Hüccet Değeri ve Tedvin Açısından Sünnet
===> Müsned
===> Metalib ul Aliye
===> Mütevatir Hadisler
===> Müttefekun Aleyh Hadisler
===> Muvatta
===> Nuhbetul-Fiker Şerhi
===> Sufilerin Hadis Anlayışı
===> Sahih-i Müslim Muhtasarı
===> Süneni Tirmizi
===> Süneni Ebu Davud
===> Süneni İbni Mace
===> Süneni Nesai
===> Sünnet ve Bidat
=> İslam Fıkhı Eseleri
===> Dört Mezheb Fıkhı
===> Hanefi Fıkhı
=====> Nurul İzah
=====> Hidaye Tercümesi
=====> Fetavayi Hindiyye
===> Delilli Şafi İlmihali
===> Büyük Şafi Fıkhı
===> Fetavayı Resulullah
===> Üçbin Seçme Fetva
===> Minhacut Talibin
===> Hanımlar İlmihali
===> Nassın Uygulanışı
===> Hüccetullahil Baliğa
===> Bidayetül Müctehid
===> Hayatın İçinden Fıkıh
===> Ahkamüs Sultaniye
===> Fetvalarla Çağdaş Hayat
===> el-İhtiyar
===> Büyük Şafii İlmihali
===> Emanet ve Ehliyet
===> Namus Fitnesi Muta
===> Şeyhül İslam Ebus Suud Efendi Fetvaları
===> Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar
===> Mükayeseli İbadetler İlmihali
=> Usulü Fıkıh Eserleri
===> İslam Hukuku - İmam Gazali
===> Hukuku İslamiye
===> Fahreddin Atar - Usul
===> Vehbe Zuhayli - Usul
===> El- Muvafakat - Şatibi
===> İslam Devletler Hukuku
===> Kıyas Istıhsan ve Istıslah
===> İslami Hükümlerin Esas ve Hikmetleri
=> Tefsir Eserleri
===> Ömer Nasuhi Bilmen
===> Ahkam Ayetleri Tefsiri
===> Emri Maruf Nehyi Münker
=> İslam Tarihi Eserleri
===> Hazreti Muhammed a.s.v
=====> Peygamberizin Örnek Ahlakı
=====> Mucize Ve Büyük Özellikleri
=====> Son Peygamber
===> Peygamberler Tarihi
===> İslam Tarihi
===> Sahabe-i Kiram
===> Siyer-i Nebi
===> Konulu Siyer
===> Hayatüs Sahabe
===> El-Bidaye Ven Nihaye
===> Asrı Saadette İslam
===> Ashabı Kiram
===> Fıkhus Sire
===> Değişik Yönleriyle Rasulullah
===> Tabiînin Hayatından Tablolar
===> Hz.Peygamberin Savasları
===> Tarihül-İslam
===> Efendimiz
===> Fıkhus Sahabe
===> Hz.Süleyman
===> Peygamberimizin Hayatı
===> Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı
===> Zadul Mead
===> Hz.Muhammedin İslam Daveti
===> Sahabe Hayatından Tablolar
===> İslami Hareketin Tarihi Seyri
===> Siret Ansiklopedisi
=> Klasik Tarih Eserleri
===> Medeniyet Tarihi
===> Ülkeler Tarihi
===> 20.Yüzyıl Tarihi
===> Türk Sultanlar ve Saray Hayatları
===> Büyük Osmanlı Tarihi
===> Osmanlı padişahları
=> İslam Kültürü
===> İslam Kültürü A-İ
===> İslam Kültürü K-Z
===> İslam Kavramları A-L
===> İslam Kavramları M-Z
===> Güncel Meseleler
===> Evrensel Hutbeler
=> Tasavvuf Eserleri
===> Kalplerin Keşfi - imam gazali
===> Adab-ı Fethullah K.S
===> İşarat - Şeyh Taği K.S
===> Kimya-ı Saadet
===> Kitabuz-zühd
===> Kutul Kulub
===> Kuşeyri Risalesi
===> Şeytanın Hileleri
===> Risalei Halidiyye
===> Tuhfetul Alaiyye
===> Reşahat
===> Mektubat-ı Rabbani
===> Mektubat-ı Şeyh Ahmet
===> Mektubat-ı Şeyh Hazret
===> İhya-u Ulumiddin 1-2
===> İhya-u Ulumiddin 3-4
===> Futuhul Gayb
===> Dualar ve Zikirler
===> İslam,Tasavvuf,Hayat
===> Yunus Emre ve Tasavvuf
===> Divanı Kebir
===> İlahi Armağan
===> Marifetname
===> Tasavvuf ve islam
===> Rabıta ve Nakşibendilik
===> Mevlana
===> Mevlana Kitaplığı
===> Mevlananın Eserleri
=====> Fihi Ma Fih
=====> Mesnevi
=======> Mesnevide Geçen Hikayeler
=> Ahlaki Eserler
===> Gıybet
===> Gençlik Ahlakı Fütüvvet
===> Takva Bilinci
===> Din Nasihattır
===> Peygamberimizin Örnek Ahlakı
=> Büyüklerden Öğütler
===> Doğruların Öyküsü
===> İbretli Kıssalar
===> İslam Büyüklerinden Öğütler
=> Kıyamet Eserleri
===> Kıyamet Alametleri
=> Edebiyat Eserleri
===> Makale Dünyası
=====> Denemeler
===> Safahat
===> Şiir Dünyası
=> Eğitim
===> Bireysel Gelişim
===> Çocuk Eğitimi
===> Ekonomi
===> Çocuklarla Başbaşa
===> Başarının Prensipleri
===> Kuranda Çocuk Eğitimi
===> Yetişkin Din Eğitimi
===> Mükafat ve Ceza
===> İslam gençliğine öğütler
===> Anne baba eğitiminde yeni teknikler
=> Çocuk Gelişim Eserleri
===> Çocuk Gelişimi
===> Çocuk Terbiyesi
===> Çocuk ve Din
===> Çocuk Eğitimin Teknikleri
===> Sünnette Çocuk Eğitimi
=> Çeşitli Konularda Eserler
===> Zaferin Yolu ve Şartları
===> Allahın Gazabı ve Rızası
===> Gayemiz
===> İslam Çağrısı
===> Güncel Meseleler 2
===> Haydi Hizmete
===> Gönüllerin Gülü
===> Sabredenler ve Şükredenler
===> Merak Ettiklerimiz
===> Diyanet Fetvaları
===> İslamda Hükümet
===> Kuran ve Sünnette Evlilik
===> İslama Göre Dost ve Düşman
===> Müslümanın evliliği
===> Evlilik ve Aile Hayatı
===> Sağlık Ansiklopedisi
===> Din Psikolojisi
===> Yaşayan Hurafeler
===> Evlenme Adabı
===> El-Akl ve Fehmül Kuran
=> Hayatını Anlatan Eserler
===> Martin Lings
===> Peygamberimizin Hayatı
===> İslam Peygamberi
-----------------------------
Diyanet İşleri Başkanlığımıza Teşekkür Ederiz.
-----------------------------
=> Sorularla Ticaret Hayatı
===> Alışveriş
===> Borçlar
===> Emanet
===> Havale
===> Kefalet
===> Kiralık
===> Hibe ve Bağış
===> Vekalet ve Komisyon
===> Güncel Ticari Meseleler
===> Ticari Hayat
=> Dini Sorular ve Cevapları
===> Akaid - İnanç Esasları
===> Dua ve Zikir
===> Helaller ve Haramlar
===> Tasavvuf ve Yaşam
===> Mezhepler
===> Dinler
=> Fıkıh Soruları ve Cevapları
===> Adak ve Yemin
===> Sorularla Taharet (Temizlik)
===> Sorularla Namaz
===> Sorularla Zekat
===> Sorularla Oruç
===> Sorularla Hac
===> Sorularla Umre
===> Sorularla Kurban
===> Sorularla Sadaka
=> Sorularla Aile Hayatı
===> Genel Aile Hayatı
===> Evlilik ( Nikah )
===> Boşanma (Talak)
===> Miras ve Vasiyet
===> Süt Emzirme
=> Sorularla İslam
=> Sorularla Hz. Muhammed (s.a.v)
=> İlmihal - Ömer Nasuhi Bilmen
===> İtikat
===> Taharet-Temizlik
=====> Taharet İlmihali - A
=====> Taharet İlmihali - B
===> Namaz
=====> Namaz İlmihali - A
=====> Namaz İlmihali - B
=====> Namaz İlmihali - c
=====> Namaz İlmihali - D
=====> Namaz İlmihali - E
===> Oruç
=====> Oruç İlmihali - A
=====> Oruç İlmihali - B
===> Zekat
===> Hac
===> Kurban Ve Av
===> Kerahet ve İhtihsan
===> İslam Ahlakı Kitabı
-----------------------------
๑۩۞۩๑ İlim Dünyası Online Dergi Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Mostar Aylık Kültür ve Aktüalite Dergisi
===> Editörün Notu
===> Türkiye
===> Gündem
===> Söyleşi
===> Dosya Konusu
===> Dosya Yazıları
===> Tarih
===> Düşünce
===> Kitap
===> Edebiyat
===> Diğer Yazılar
=> Semerkand Aylık Tasavvuf Dergileri
===> Sunuş
===> Başyazı
===> Ayın Konusu
===> Binbir Damla
===> Tasavvuf Klasikleri
===> Hal Dili
===> Dün Bugün Yarın
===> Dünya Hali
===> Tencere
===> Kapaktakiler
===> Diğer Yazılar
===> Şiir
===> Tavan Arası
===> Kitaplık
=> Semerkand Aylık Aile Dergisi
===> Editörden
===> Başyazı
===> Haberiniz Olsun
===> Kapak Konusu
===> Değerlerimiz
===> Gençlere Sorduk
===> Evlilik - İletişim
===> Psikoloğum
===> Pedagoğum
===> Mizah
===> Sağlık
===> Yemek
===> Bizden Haberler
===> Sizden Gelenler
===> Diğer Yazılar
-----------------------------
๑۩۞۩๑ İlmi & Erdemli Sözler Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Güzel Sözler
=> Kutsal Günler
===> Beraat Kandili
===> Miraç Kandili
===> Mevlüt Kandili
===> Regaib Kandili
===> Kadir Gecesi
=> Mübarek Aylar
=> Önemli Günler
===> Ramazan Bayramı
===> Kurban Bayramı
===> Cuma Bayramı
===> Resmi Bayramlar
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Ramazan Ayı Özel Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> İlim Dünyası İle Ramazan Ayı
===> Ramazan Ayı Yemekleri
===> Ramazan Ayı Duaları
===> Ramazan Ayı Faziletleri
===> Ramazan Ayı Günlüğüm
===> Ramazan Ayı Fıkhi Bilgileri
===> Ramazan Ayı Önemi
===> Ramazan Ayı Tavsiyeleri
===> Ramazan Ayı Galeri
===> Ramazan Ayı Nameleri
===> Ramazan Ayı Mizahları
===> Ramazan Ayı Makaleleri
===> Ramazan Ayı Kıssaları
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Açık Öğretim & İlitam Dunyasi ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> İlitam Forum
===> Ankara İlitam
===> İstanbul İlitam
===> Erzurum İlitam
===> İnönü İlitam
===> Samsun İlitam
===> İzmir İlitam
===> Diyarbakır İlitam
===> Sivas İlitam
===> Elazığ İlitam
=> İlitam Formu
===> Sistematik Kelam
=====> Sistematik Kelam Özetleri
=====> Sistematik Kelam Soruları
=====> Sistematik Kelam Dökümanlar
===> Fıkıh Usulü
=====> Fıkıh Usulü Özetleri
=====> Fıkıh Usulü Soruları
=====> Fıkıh Usulü Dökümanları
=> Sakarya İlitam
===> Ders Notları ve Özetler
=====> 5.Yarıyıl Dersleri
=======> Sistematik Kelam
=====> 6.Yarıyıl Dersleri
===> Ders Soruları
=====> 4. Sınıf Sınav Soruları
=====> 3. Sınıf Sınav Soruları
===> Sınav Deneme Soruları
=====> 3.Sınıf Deneme Soruları
=====> 4.Sınıf Deneme Soruları
===> Sesli Dersler
===> Ders Pdfleri ve Slaytları
===> Sakarya İlitam Öğrencileri
===> Sakarya İlitam 3.Sınıf Öğrencileri
===> Sakarya İlitam 4.Sınıf Öğrencileri
=> İlitam Arapça Sesli Ders - Özel Bölüm
=> Açık Ögretime Giriş
===> Açıköğretim Bölümleri
=> Aöf İlahiyat Programı
===> İlahiyat 1.sınıf
=====> Ders Özetleri ve Notları
=====> Din Hizmetlerinde İletişim ve Halkla İlişkiler
=====> Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar
=====> İslam Dininin Temel Kaynakları
=====> Temel Bilgi Teknolojileri
=====> İlk Dönem İslam Tarihi
=====> İslam Dini Esasları
===> İlahiyat 2.sınıf
=====> Ders Özetleri ve Notları
=====> Ana Konularıyla Kuran
=====> Dinler Tarihi
=====> Türk Medeniyeti Tarihi
=====> İslam Düşünce Tarihi
=====> Dine Yeni Yaklaşımlar
=====> Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi
=====> Türk Dili
===> Arapça Dersi
=====> 1.Sınıf
=====> 2.Sınıf
=====> Pratik Arapça
=====> Sınav Soruları
=======> 1.Sınıf
=======> 2.Sınıf
=====> Fiil Çekimleri
=====> Arapça Hikayeler
=====> Arapça Deyimler
=> Dokuz Eylül İlitam
===> Kuran-ı Kerim I
===> Arapça I
===> Tefsir ve Tefsir Metinleri
===> İslam Bilimlerinde Yöntem
===> Mantık
===> İslam Tarihi ve Medeniyeti
===> Kuran-ı Kerim II
===> Arapça II
===> Hadis ve Hadis Metinleri
===> İslam Ahlak Felsefesi
===> Felsefe Tarihi
===> İslam Mezhepleri Tarihi
===> Osmanlı Türkçesi
===> Kuran-ı Kerim III
===> Sistematik Kelam
===> Fıkıh Usulü
===> İslam Felsefesi
===> Ana Konularıyla Kuran
===> Tasavvuf
===> Kuran-ı Kerim IV
===> Din Eğitimi
===> İslam Hukuku
===> Din Felsefesi
===> Dinler Tarihi
===> Din Hizmetleri
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Kuran-Kerim Eğitim Dunyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Elif Cüzü
=> Kuran Öğretiyoruz
=> Tecvid Öğretiyoruz
=> Kuran Öğrenim Teknikleri
=> İlim Talebesinin Edepleri
=> Kuran-ı Kerim Hatmi
=> Üç Boyutlu Kuran-ı Kerim Oku
=> Kuran-ı Kerim Hatim İndir (Ücretsiz)
-----------------------------
Osmanlıca Eğitim Dünyası
-----------------------------
=> Osmanlıca Eğitimi
===> Osmanlıca Eğitim Kitabı
===> Osmanlıca Eğitim Seti
===> Osmanlıca Yazı Defteri
===> Ücretsiz Osmanlıca Eğitim Setleri
===> Ücretsiz Osmanlıca Eğitim Kitapları
=> Osmanlıca Klavye
=> Meb Osmanlıca Dersleri
=> Osmanlıca Yardım Bölümü
===> Osmanlıca Nasıl Öğrenilir ?
===> Osmanlıca Nasıl Öğretilir ?
-----------------------------
Atatürk Üniversitesi Önlisans İlahiyat Bölümü
-----------------------------
=> 1. Sınıf Güz Dönemi
===> İlk Dönem İslam Tarihi
===> Arapça I
===> İslam Ahlak Esasları
===> Temel Bilgi Teknolojileri I
===> İslam İnanç Esasları
===> İslam İbadet Esasları
===> İslam Sanatları Tarihi
=> 1. Sınıf Bahar Dönemi
===> Arapça II
===> Hadis Tarihi ve Usulü
===> İslam Hukukuna Giriş
===> İslam Kurumları ve Medeniyeti Tarihi
===> Türk İslam Edebiyatı
===> Tefsir Tarihi ve Usulü
===> Temel Bilgi Teknolojileri II
=> 2. Sınıf Güz Dönemi
=> 2. Sınıf Bahar Dönemi
-----------------------------
Din Hizmetleri Alan Bilgisi Testi - DHBT
-----------------------------
=> DHBT - KPSS- ÖSYM
===> Diyanet Dhbt Sınav Duyuruları
===> Diyanet Dhbt Çıkmış Sorular
===> Diyanet Dhbt Sınav Konuları
===> Çözümlü Dhbt Sınav Soruları
===> Diyanet Dhbt Hazırlık
===> Diyanet Dhbt Sınavı
=> Dhbt Sınav Dersleri
=> Dhbt Kitap Tanıtımları
===> Dhbt Yeterlilik Kitapları
=> Diyanet Dhbt Hazırlık Sitesi
=> Dhbt Uzaktan Eğitim
===> Dhbt Lise 1.Grup
===> Dhbt Önlisans 1.Grup
===> Dhbt Lisans 1.Grup
===> Dhbt Ön Hazırlık Programı
=> Dhbt Online Dersane
===> Dhbt Kariyer Rehberlik
===> Dhbt Görsel Eğitim Setleri
===> Dhbt Online Eğitim Sitesi
=> Dhbt Sınav Testleri
=> Dhbt Mülakat Hazırlık Çalışması
===> Dhbt Mülakat için Tecvid Çalışması
===> Dhbt Mülakat için Siyer Çalışması
===> Dhbt Mülakat için Fıkıh Çalışması
===> Dhbt Mülakat için Akaid Çalışması
=> Öabt Sınavı Kitap Tanıtımları
=> Dini Cd & Dvd Eğitim Tanıtımları
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Rüya Tabiri ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Rüya Tabiri
===> A-Rüya Tabiri
===> B-Rüya Tabiri
===> C-Rüya Tabiri
===> Ç-Rüya Tabiri
===> D-Rüya Tabiri
===> E-Rüya Tabiri
===> F-Rüya Tabiri
===> G-Rüya Tabiri
===> H-Rüya Tabiri
===> I-Rüya Tabiri
===> İ-Rüya Tabiri
===> K-Rüya Tabiri
===> L-Rüya Tabiri
===> M-Rüya Tabiri
===> N-Rüya Tabiri
===> O-Rüya Tabiri
===> Ö-Rüya Tabiri
===> P-Rüya Tabiri
===> R-Rüya Tabiri
===> S-Rüya Tabiri
===> Ş-Rüya Tabiri
===> T-Rüya Tabiri
===> U-Rüya Tabiri
===> Ü-Rüya Tabiri
===> V-Rüya Tabiri
===> Y-Rüya Tabiri
===> Z-Rüya Tabiri
=> Rüya Dünyası
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Yeni İlahiyat Önlisans Proğramı / Kredili Sistem ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> İlahiyat Önlisans Kredili Sistem
=> İlahiyat Önlisans 1. Sınıf Dersleri
===> İlahiyat Önlisans 1. Yarıyıl
=====> İslam İnanç Esasları
=====> İslam İbadet Esasları
=====> İslam Ahlak Esasları
=====> İlk Dönem İslam Tarihi
=====> İslam Sanatları Tarihi
=====> Arapça 1
=====> Temel Bilgi Teknolojileri 1
===> İlahiyat Önlisans 2. Yarıyıl
=====> Tefsir Tarihi ve Usulü
=====> Hadis Tarihi ve Usulü
=====> İslam Hukukuna Giriş
=====> İslam Kurumları ve Medeniyeti
=====> Türk İslam Edebiyatı
=====> Arapça 2
=====> Temel Bilgi Teknolojileri 2
=> İlahiyat Önlisans 2. sınıf Dersleri
===> İlahiyat Önlisans 3. Yarıyıl
=====> Tefsir
=====> Günümüz Fıkıh Problemleri
=====> İslam Düşünce Tarihi
=====> İslam Mezhepleri Tarihi
=====> Din Psikolojisi
=====> Arapça 3
=====> Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi 1
=====> Türk Dili 1
===> İlahiyat Önlisans 4. Yarıyıl
=====> Hadis Dersi
=====> Hadis
=====> Kelama Giriş
=====> Din Sosyolojisi
=====> Yaşayan Dünya Dinleri
=====> Din Eğitimi ve Din Hizmetlerinde Rehberlik
=====> Arapça 4
=====> Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi 2
=====> Türk Dili 2
=> İlahiyat Önlisans Sınav Soruları
=> İlahiyat Arapça Önlisans
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Memurluk ve Sınav Sistemleri ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Diyanet Yeterlilik Sınavına Hazırlık
===> Yeterlilik Sınav Soruları
===> Yeterlilik Sınav Testleri
=> Diyanet İşleri Başkanlığı
===> Personel Hizmetleri
===> Diyanet Duyurular
===> Din Hizmetleri
===> Eğitim Faliyetleri
===> Personel Faaliyetleri
===> Hac ve Umre Hizmetleri
===> Din Görevlileri
=====> Yeterlilik Belgesi
===> Yeterlilik & Mbsts Sınav Soruları
=> Rehberlik Hizmetleri
===> Test Çözüm Teknikleri
===> Sınavlar Rehberi
-----------------------------
๑۩۞۩๑ İslamda Bayanlar Dünyası (Tıbbi & İlmi Konular) ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Müslüman Bayanlar ve İslami ilimler
===> İslamda ve Tarihte Kadın
===> Müslüman Bayanlar İçin Namaz
===> Müsliman Bayanlar İçin Oruç
===> Muslüman Bayanlar için Tesettür
===> Müslüman Bayanlar için Evlilik
===> Müslüman Bayanlar için Özel Haller
===> Sorularımız ve Cevaplarımız
===> Üyelerimizin Paylaşımları (İlmihal)
===> Müslüman Bayanlar İçin Fetvalar
=> Bayanlar için Sağlık Köşesi
===> Bayanlar & Sağlık
===> Lohusalık Dönemi
===> Hamilelik Dönemleri
===> Bayanlar & Diyet
===> Sağlıklı Cilt & Bakım
===> Bayanlar & Cinsel Hayat
===> Üyelerimizin Paylaşımları (Sağlık)
-----------------------------
Ales , Dgs , Kpss Hazırlık Dünyası
-----------------------------
=> Dgs Sınavına Hazırlık
===> Dgs Sözel Mantık Dersleri
===> Dgs Sayısal Mantık Dersleri
===> Dgs Sınavı için Rehberlik
===> Dgs Bilgi Paylaşım Alanı
=> Dgs Sınav Sistemi
===> Dgs Çıkmış Sorular
===> Dgs Dökümanları
===> Dgs Sıkça Sorulanlar
===> Dgs Test Bankası
=> Dgs için Tavsiye Kaynaklar
===> Dgs Kitap Tanıtımları
===> Dgs Görüntülü Eğitim Setleri
===> Dgs Hazırlık Web Siteleri
===> Dgs Online Dersaneler
===> Dgs için Tavsiye Dersaneler
===> Dgs Sınavını Nasıl Kazanırım ?
=> Dgs ve İlahiyat Önlisans
=> Dgs İlitam Yerleştirme Özel Bölüm
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Bilim Dunyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Psikoloji Dünyası
=> Tıp Dünyası
=> Biyoloji Dünyası
===> Biyoloji Bilimcileri
=> Kimya Dünyası
===> Kimya Bilimcileri
=> Fizik Dünyası
===> Fizik Bilimcileri
=> Matematik Dünyası
===> Matematik Bilimcileri
=> Coğrafya Dünyası
===> Coğrafya Bilimcileri
=> Önemli Tarihi Buluşlar
=> Bilim ve Teknolojileri
=> Astronomi ve Uzay Teknolojileri
=> Eğitim Dünyası
-----------------------------
Arapça Kitap Dağıtım
-----------------------------
=> Arapça Dağıtım
===> Arapça Kaynak Kitaplar
===> Arapça Ders Kitapları
=> Bayanlara Özel Arapça Kursu
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Arapça Dil ve Gramer Eğitim Dünyası (yakında) ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Arapça Hakkında
=> Arapça Osmanlıca Klavye
-----------------------------
Diyanet Yeterlilik Kitabı
-----------------------------
=> Kitap Kampanya ve Tanıtımları
=> Diyanet Yeterlilik Sınavı 2013
=> Diyanet Yeterlilik
===> Diyanetyeterlik.com
===> Diyanetkitap.com Kampanyalar
===> Din Görevlileri
===> Din Görevlisi Kitabı
=> Diyanet Yeterlik 2013
=> İslami Kitaplar
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Eğlence Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> 3D-Boyut Dünyası
=> Çoçukların Dünyası
===> Oyun Dünyası
===> Masal Dünyası
===> Mizah Dünyası
===> Dini Hikayeler
===> Flash Eğlence Dünyası
===> Sevgili Peygamberim
=====> 365 Günde Sevgili Peygamberim
===> Sesli Masal Dünyası
=> Sorular - Cevaplar
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Yemek ve Pasta Tarifi Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Yemek ve Pasta Tarifleri
===> Çorbalar
===> Sebze Yemekleri
===> Makarnalar
===> Pilavlar
===> Köfteler
===> Börekler
===> Tatlılar
===> Hamur İşleri
===> Kekler
===> Salatalar
===> Sütlü Tatlılar
===> Kurabiyeler
===> Yaş Pastalar
===> İçecekler
===> Balık Yemekleri
===> Et ve Tavuk Yemekleri
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Fotoğraf & Resim Paylaşım Dunyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> Resimler
===> İslami Resimler
===> İbretlik Resimler
===> Doğa Resimleri
===> Resimli Konular
-----------------------------
Doğal Bitkisel Bakım
-----------------------------
=> Doğal Bitkisel Bakım
-----------------------------
๑۩۞۩๑ Güncel Haberler & Tarihden Başlıklar ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> ilimdunyasi.com Haberleri
=> Sınav Duyuruları
===> Diyanet Sınav Duyurusu
===> Meb Sınav Duyurusu
===> Ösym Sınav Duyurusu
===> Mesleki Bilgiler Sınav Duyurusu
===> Memurlar Sınav Duyurusu
=> Tarihe Yolculuk
===> Tarihten Başlıklar
===> Çanakkale Zaferi
=> Tarihi Mekanlar
===> Müzeler
===> Saraylar
===> Kaleler
===> Türbeler
===> Camiler
=> Hakikate Erenler Dünyası
===> Müslümanlık Nedir ?
===> Hidayet Dünyası
===> Hidayete Erenler
===> Dünyadan Seçmeler
===> Müslaman Olmak İsiyorum
=> Yıldızname
=> Ölüm ile Yüzleşme
=> Mucizeler Dünyası
=> Yaşamdan Seçmeler
-----------------------------
15 Temmuz Gazi ve Şehid Haberleri
-----------------------------
=> 15 Temmuz Gazi ve Şehid Haberleri
-----------------------------
๑۩۞۩๑ İmam Hatip Dünyası ๑۩۞۩๑
-----------------------------
=> İmam Hatip
=> İmam Hatip Gönül Kalemi
=> Kutlu Doğum Programı
-----------------------------
İlim Dünyası Arşiv Kategorisi
-----------------------------
=> İlim Dünyası Arşiv Konuları
=> İlim Dünyası - İnstagram
TinyPortal v1.0 beta 4 ©
Bloc
|
harita
|
Site Map
|
Sitemap
|
Arşiv
|
Wap
|
Wap2
|
Wap Forum
|
urllist.txt
|
XML
|
urllist.php
|
Rss
|
GoogleTagged
|
|
Sitemap1
|
Sitema2
|
Sitemap3
|
Sitema4
|
Sitema5
|
urllist
|
Yükleniyor...