İcare (Kira)

İcare (Kira)

Müddeti içinde aslı baki kalmakla beraber faydalanılan her şeyin ica kirası sahihtir. İcarenin sahih olabilmesi için menfaat iki şeye takdir edilmiştir. Bunlardan biri müddet, diğeri işin belli olmasıdır.

İcare akdi esnasında ücretin verilmesi gerekir. Ancak akid esnasında ücret sonraya te´cil edilmişse de olur.

Taraftarlardan birinin ölümüyle icare batıl olmaz. Ancak üzerinde icare akdinin bağlandığı şeyin telefi halinde icare batıl olur.

İcar alan, icar konusu malın telefi ile yükümlü olmaz. Ancak kusurlu davranışları ile sorumlu olur.

İcare lugatta çalışana verilen ücret demektir. Şeriatta ise belirli bir ücret karşılığında helal ve kullanılabilir belirli bir menfaat üzerine kurulan akiddir.

Müddet ve işin belli olması olmak üzere iki şekilde icare yapılır.

Müddetle menfaatin bağlanması: Mesela ´şu evimi bir seneye kadar sana dört milyon liraya icareye (kiraya) verdim´ demesi.

İşle menfaatin bağlanması: Burda da menfaatin bir amel üzere oluşmasıdır. Mesela,´Bu elbiseyi dikmek üzere sana bir milyon lira iş verdim.´ demesi gibi.

İcareye delil, Kur´an-ı Kerim´in şu ayeti kerimesidir:

"Sonra (boşadığınız kadınlarla ilişkiniz kesilince) sizin hesabınıza (çocuklarınızı) emzirirlerse o vakit, ücretlerini verin" (Talak: 65/6)

Sünnetten delil olarak Ebu Davud ve Nesei´nin Sad bin Ebi Vakkas (r.a.)´dan rivayetine göre O şöyle buyurmuştur:

"Biz sulak yerlerdeki ekinlere karşılık, toprağı kiraya verirdik. Allah Resulü (s.a.v.) bunu yasakladı ve bize altın ve gümüş karşılığı onları kiraya vermemizi emretti."

Bunun hikmeti ise ona olan ihtiyaçtır. Çünkü herkesin evi, bineği ve hizmetçisi yoktur.

İcare, insanların ona ihtiyaç duyması sebebiyle meşru kılınmıştır. Herkesçe bilinmektedir ki, insanlar barınmak için eve ihtiyaç duyarlar. Bir kısmı diğer bir kısmının çalışmasına muhtaçtır. Binmek için hayvanlara veya daha değişik bineğe ihtiyaç duyarlar. Emek için toprağa, geçimlerini sağlamak için de kullanacakları aletlere ihtiyaç duyarlar. İşte bu nedenle ihtiyaç sahipleri mal sahiplerinin mallarını belirli bir ücret karşılığında kullanmaları uygun görülmektedir. [1]

İcarenin Rükünleri

1- Siğa.

2- Ücret.

3- Menfaat.

4- Akdin her iki tarafı.

İcarenin sıhhatinin şartları şunlardır:

Akit yapan iki tarafın;

a) Müddet
b) Çalışma yeri
c) Ücret hakkında ma´lumat sahibi olmalarıdır.

Mesela ev kiraya veriliyorsa bunun müddeti, taşımacılık ise nereye taşınacağı belli olmalıdır. Ayrıca başka bir aktin şart koşulmamış olması gerekir. Mesela: "Bana şu şeyi, şu kadara satman şartıyla bir seneliğine evimi sana kiraya veriyorum" diye bir şart ileri sürülecek olursa akid sahih değildir.

Âyn olan bir mülk icar verilirken, faydalanmanın akid anından itibaren başlaması gerekir. Onun için gelecek sene bir evi kiraya vermek üzere akit yapmak batıldır. Ama daha önce icar alınmış ise geleceğin buna bina edilmesi sahihtir.

Evin, onarımı karşılığında kiraya verilmesi sahih değildir. Değirmencinin bir miktar un karşılığında icaresi de sahih olmaz. [2]

[1] Kadı Ebu Şuca, Ğayetül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 351-352.

[2] Kadı Ebu Şuca, Ğayetül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 3352.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın