İstinca

İstinca

Büyük ve küçük abdesl yaparken temizlenmek vaciptir. Temizlenmek için efdal olan önce taş ile daha sonra su kullanmaktır. Daha kısa yoldan yalnız su ile veya yalnız 3 adet taş ile temizlenmek te caizdir. İkisinden birini kullanmak isteniyorsa su kullanmak daha da efdaldir. [1]

(Kişi tuvalet ihtiyacını gidermeye çıktığı zaman) sahralarda (çöllerde) önünü ve arkasını kıbleden korusun.

Durgun su, meyve veren ağaçların altı, yollara, gölgeliklere ve yer çatlaklıklarına küçük ve büyük abdesti yapmaktan kaçınmak gerekir.

Büyük ve küçük abdest yaparken konuşmamak ön ve arkayı Ay ve Güneş´e çevirmemek gerekir.

Büyük ve küçük abdest bozulduktan sonra temizlemenin su ile yapılması gerektiğini bildiren hadis:

Ata, Enes bin Malik´in şöyle dediğini rivayet eder:

"Rasulullah (s.a.v.) kaza-i hacet için helaya girer. Ben ve benim kadar bir genç ile beraber bir su kabı, bir de ucu demirli bir değnek taşırdım. Resulullah (s.a.v.)bu su ile istinca eder, temizlenirdi. Ucu demirli değneği de yere dikerek sütre yapar ona doğru namaz kılardı." [2]

Büyük ve küçük abdest bozduktan sonra eğer sadece taş ile temizlenebiliyorsa kullanılan taşların temiz ve kuru olmaları gerekir. Ayrıca ön ve arkadan çıkan necasetin taşlarla temizlenebilmesi için necisin kurumaması lazımdır. Üç taşla istinca yapılabileceği için delil:

İbni Me´sud şöyle rivayet ediyor: "Peygamberimiz (s.a.v.) büyük abdeste çıktı. Bana üç taş getirmemi emretti."[3]

Ayrıca Hz. Aişe de şöyle rivayet eder: "Resuli Ekrem, (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:

"Biriniz kaza-i hacet etmek istediğinde temizlik için yanına üç taş alsın. Bu taşlar ona yeterlidir." [4]

Başka bir hadis-i şerifte peygamberimiz (s.a.v.):

"Üç taştan az istinca yapmayın." [5] buyurmuştur. [6]

[1] Günümüzde su sorunu pek olmadığı için su ile daha uygun olur.

[2] Buhari, 149: Müslim, 271.

[3] Buhari, 155.

[4] Ebu Davud, 40.

[5] Müslim, 2622.

[6] Kadı Ebu Şuca, Ğayetül-İhtisar ve Şerhi, Ravza Yayınları: 96-97.

İstinca Yapılmayacak Şeyler

Necis olan şeylerle istinca yapılmaz. Aslı necis olsun, sonradan necis olsun farketmez. İnsan yiyeceği olan şeyler ve cinlerin yiyeceği olan kemiklerle de istinca (temizleme) yapılmaz.

Peygamberimiz (s.a.v.)´in bir hadisini İbni Mes´ud şöyle rivayet eder.

"Cinlerin elçisi geldi onunla beraber gidip onlara Kur´an okudu. Cinler ondan yemek istediler. O da üzerinde Allah ismi anılan her kemik, sizin yiyeceğinizdir. Hayvanların dışkıları da sizin hayvanlarınızın yiyeceğidir" sonra da Allah resulü sahabilere:

"Sakın kemik ve dışkı ile istinca yapmayın. Çünkü onlar cinlerden olan kardeşlerimizin yiyeceğidir." [1] buyurdu. [2]

[1] Buhari, I55;Tirmizi, 18.
[2] Kadı Ebu Şuca, Ğayetül-İhtisar ve Şerhi, Ravza Yayınları: 97.

Yön İle İlgili Dikkat Edilecek Hususlar

İbni Ömer (r.anhuma) şöyle rivayet eder: "Kızkardeşim Hafsa´nın evinin üzerine çıktım ve Rasulullah (s.a.v.)´i, Şam´ı karşısına, kıbleyi de arkasına almış vaziyette hacetini def için otururken gördüm." [1]

Bu hadis-i şeriften anlıyoruz ki sırt tarafı değil de ön tarafımızı kıbleye çevirmekten korunmalıyız. Bu ifadelerin hepsi sahra ve açık olan yerler içindir. Ancak tuvaletin her yönü kapalı ise ön ve arkanın kıbleye dönük olması pek sorun olmasa gerek. Çünkü Ebu Eyyub- El- Ensari Peygamberimiz (s.a.v.)´den şöyle rivayet eder:

"Küçük veya büyük abdesî için dışarı çıktığımız zaman yüzünüzü ve sırtınızı kıbleye çevirmeyin.Ancak doğuya ve batıya çevirin." [2]

Meyve ağaçları, gölgelikler ve yollara da defi hacet yapılmayacağını şu hadis-i şerif bildirir:

Ebu Hureyre´den rivayete göre Allah Resulü şöyle buyuruyor:

"Lanet olunan iki kişiden uzak durun." Sahabeler:

- Kimlerdir bunlar ya Rasulallah! deyince, Peygamberimiz:

"İnsanların yollarına ve gölgeliklerine defi hacet edenlerdir´ [3] buyurdu.

Yer çatlaklıklarında yılan, akrep ve bu gibi hayvanlar insanlara zarar verebilir. Bu nedenlerle oralara defi hacet yapmaktan kaçınmak gerekir. Küçük ve büyük abdest bozması esnasında konuşmamak için İbni Ömer şöyle rivayet eder:

"Resulullah (s.a.v.) küçük abdestini yaparken bir kimse uğradı ve selam verdi. Resulullah onun selamını almadı." [4]

[1] Mushıv,266.

[2] Buhari, 368; Müslim, 264.

[3] Müslim 269.

[4] Müslim, 370.

Kadı Ebu Şuca, Ğayetül-İhtisar ve Şerhi, Ravza Yayınları: 98.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın