İkrar (İtiraf)

İkrar (İtiraf)

İkrar edilen haklar iki çeşittir:

Allah hakkı ve kul hakkı.

1- Allah hakkı ile ilgili ikrar.

2- Kul hakkı ile ilgili ikrar.

Allah hakkı ile ilgili ikrardan kişinin dönüş yapması sahihtir.

Kul hakkı ile ilgili ikrardan dönüş sahih değildir.

İkrarın sıhhatinin şartları üçe ayrılır:

1- Baliğ olmak.

2- Akıllı olmak.

3- İkrar´da serbest olmak.

Kul hakkından mal olursa dördüncü olarak rüşt (iyiyle kötüyü ayırt edebilen) olma şartı da aranır.

Kişi, bilinmeyen bir şeyi ikrar etse bunun beyanı kendisinden istenecek. İkrarı ile birlikte istisna etmek sahihtir.

İkrar eden kişi ikrarı sıhhatli de olsa hasta da olsa aynıdır.

İkrar, kişinin kendi zimmetinde başka birinin hakkının bulunduğunu haber vermesidir. Buna itiraf da denir.

İkrarda birinin, başka biri üzerinde hakkı olduğu bilinse, bu durum da dava konusu olduğu zaman hakkı itiraf etmek gerekir. Allahu Teala Kur´an-ı Kerim´de şöyle buyurur:

"Ey iman edenler! Hak üzere olup adaleti yerine getirmeğe çalışan hakimler ve Allah için doğru söyliyen şahitler olun. Velev ki şahitliğiniz nefsinizin yahut ana-babamzla yakın akrabanızın aleyhinde olsun...." (Nisa: 4/135)
Peygamberimiz (s.a.v) den gelen şu rivayettir:

"...Sabahleyin şu adamın karısına git, ikrar (itiraf) ederse onu recm et." Enes, kadına gidince kadın suçu itiraf etti. Bunun üzerine Resulullah (s.a.v.) emir verdi ve kadın recm edildi. [1]

İkrarın Rükünleri

İkrarın dört rüknü vardır;

1- İkrar eden: İkrar edenin şartları şunlardır:

a) Akıllı olması.

b) Buluğ çağma girmiş olması. Velisinin izni ile bile olsa çocuğun ikrarı sahih değildir.

c) Seçme hürriyetine sahip olması. Haksız yere zorlanmaması gerekir.

d) Hür olması. Kölenin ikrarı sahih değildir.

e) Hacr edilmemiş olması. Sefihlik veya iflastan dolayı malı hacredilmiş olanın ikrarı sahih değildir. Ancak bu ikrar, ceza, vasiyet, tedbir ve, boşama ile ilgili ise sahihtir.

2- Kendisi için ikrarda bulunulan. Bunun için de şu şartlar gereklidir:

a) Hak sahibi olma ehliyeti.

b) İkrar edeni yalanlamaması gerekir.

3- Hakkında ikrar yapılan:

Bunun şartı ikrar eden kişi itirafta bulunduğu zaman, hakkında ikrar yapılan şeyin ona mülk olmamasıdır,

Şayet "Evim, elbisem veya mülküm falanındır" şeklinde söyleyecek olursa, bu bir itiraf değildir.

4- Siga: Bunun şartı ise bir kimsenin. "Falan kişinin boynumda şu şeyi vardır" şeklinde gereklilik ifade eden bir sözüdür. [2]

[1] Buhari, 2575.

Kadı Ebu Şuca, Ğayetül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 339-340.

[2] Kadı Ebu Şuca, Ğayetül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 340.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın