Hacc

Hacc

Haccın lugattaki anlamı, kasdetmek manasınadır.

Istılahta ise, rükünlerine riayet etmekle birlikte ibadet için Kâbe-i Muazzama´yı ziyaret etmektir.

Hacc, islamın beş şartından biri olup, zaruri olarak bilinmesi gereken farzlarından bir farzdır.

Fakihlerin çoğunun görüşüne göre Hicret´ten altı sene sonra yani H.6. senesinde farz kılınmıştır.

Delili kitap, sünnet ve icma-ı ümmettir. İnkâr eden kâfir olur.

Gidip gelebilecek kadar yol masrafına ve bu süre içerisinde nafakasını karşılamakla yükümlü olduğu kişilerin ihtiyaçlarını karşılayacak mala sahip olanlara faizdir. Bu imkânlara sahip olan müslümanların ömründe bir defa haccetmeleri farzdır.

ALLAH´u Teala Kur´an-ı Kerimde,

"ALLAH için hacc ve umreyi tamamlayınız." (Bakara: 2/196) buyurmuştur.

Başka bir ayeti kerimede Allahu Teala şöyle buyurur: "Şüphesiz ki insanlar için ilk kurulan ev, Mekke´deki mübarek ve alemler için hidayet vesilesi olan Ka´he´dir. Orada apaçık alametler vardır, ibrahim´in makamı vardır. Kim oraya gelirse emin olur. Oraya gitmeye yol bulan kimseye ALLAH için Ka´be´yi ziyaret etmek farzdır. Kim nankörlük ederse imkanı olduğu halde haccetmezse bilsin ki ALLAH alemlerden müstağnidir" (Al-i imran: 3/96-97)

Ebu Hureyre (r.a.)´dan rivayet olunduğuna göre Peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyurur:

"Kim ALLAH için hacceder ve o esnada zevcesine yaklaşmaz, günah da işlemezse, anasından yeni doğmuş gibi günahsız olarak döner."

Hadisi şerifte peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur. "Kim kendini Ka´be´ye ulaştıracak azık ve yol vasıtasına sahip olur da haccını eda etmezse o kimsenin yahudi ve hınstıyan olarak ölmesinde hiç bir mani yoktur."

Bu anlamda hadisi şerif ve ayeti kerimeler çok fazla olmakla beraber oraya kadar yapılabilecek masraflar için imkan olursa her müslümanın ömründe en az bir kere haccetmesi farzdır.

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle rivayet eder. "Hangi amel daha faziletlidir Ya Resulallah" diye soruldu.

ALLAH resulü: ALLAH´a ve resulüne iman etmektir. Sonra hangisi daha faziletlidir? diye soruldu. ALLAH yolunda cihaddır. buyurdu. Daha sonra hangisidir, sorusuna, Eksiksiz ve kusursuz olarak ifa edilen hacdır, buyurdular. " [3] Hac, günahların affına vesile olunan bir ibadet olması sebebiyle ehemmiyeti çok fazladır.

Abdullah İbni Ömer (r.a.) Peygamberimiz (s.a.v.)´in şöyle buyurduğunu rivayet eder:

" Hacı evinden çıktıktan sonra her bir adımına ALLAH bir sevap yazar re bir günahım siler. Hacılar Arafat dağında durduklarında ALLAH meleklerine karşı onlarla övünür ve şöyle buyurur:

´Bakın benim kullarıma çeşidi bölgelerden buraya akın ettiler. Sizi şahit kılıyorum ki günahları yağmur taneleri ve Alic denilen yerin kumları sayısınca olsa bile onları affettim.

Cemrelere taş attığı zaman kıyamet gününe kadar ALLAH´ın ona ne kadar mükafat vereceğini hiç kimse bilmez. Saçım traş ettiğinde de, başından kırpılan her saç teli için kıyamet gününde onun için bir nur vardır. Ka benin etrafındaki son tavafını yaptığında ise, annesinin kendisini doğurduğu gün gibi günahlarından tertemiz olarak arınır.´

[1] Müslim. 1350

[2] Tirmizi, İmam

[3] Ranazus- salıhi, 27H

Haccın Farz Olmasının Şartları

Haccın farz olmasının şartları yedi tanedir:

1- Müslüman olmak.

2- Ergenlik çağına girmiş olmak.

3- Akıllı olmak.

4- Hür olmak.

5- Yiyecek ve azığı olmak.

6- Bineği olmak.

7- Yolun emniyetli olması ve güç yetirmek.

Haccın Rükünleri

Haccın rükünleri dört tanedir:

1- Niyetle beraber ihrama girmek.

2- Arafatta vakfe´ye durmak.

3- Kâbe-i Şerifi tavaf etmek.

4- Safa ile Merve arasında sa´y etmek.

Yiyecek ve azığı olmak ile bineğin olması için Ali İmran suresinde 96 ve 97. ayetlerinin tefsirlerinde Peygamber (s.a.v) "Oraya gitmeye yol bulabilen kimseye ALLAH için Kabe´yi ziyaret etmek farzdır." ayel okuduğunda birisi, Ey ALLAH´ın resulü, nasıl yol bulabiliriz, nedir o yol dedi.

Hz. Peygamber (s.a.v) cevaben: "Azık ve binektir." buyurdu. Enes bin Malik´ten şu halde hacce gidip gelecek kadar kendisine gerekli olan yol masrafı yiyecek ve vasıta ücretine sahip olmak ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin nafakasına karşılayacak imkana sahip olan kişi, azık ve binek, sahibi olmakla kıyaslanır.

Yolun emniyetli olması ve yol şartlarına güç yetirmek. Diğer şartlar hasıl olduktan sonra hacca yetişmek için yol şartlarının müsait olmasıdır.

1. İhrama girmek, haccın ilk rüknüdür. Niyetle birlikle ihrama girilir. Bundan maksat hac ve umre ibadetlerine başlama niyetidir. Temettü, îf-rad veya kıran haccından hangisi ifa edilmek isteniyorsa ihrama girilir girilmez niyet getirilir. Mesela ifrad haccı yapmak istenirse şöyle niyet edilir:

´ALLAHım senin rızanı kazanmak için haccetmek istiyorum. Onun ifasını bana kolay kıl ve benden kabul eyle.´ Diğer hac şekilleri için de onlara göre niyet edilir.

2. Arafat vakfesini yapmak. Peygamberimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur: "Hac Arafat´ta vakfeye durmakdır. Kim toplanma gecesi fecirden önce Arafat´ta bulunursa, hacca yetişmiştir "

Arafat vakfesi hac ibadetinin en önemli rüknü ve haccın temelidir.

Arafat vakfesinin zamanı arefe günü öğle vaktinden itibaren başlar, bayramın birinci gecesinin fecrinin doğuşuna kadar devam eder. Bu zamandan önce veya sonra Arafat vakfesi yapılırsa sahih olmaz ve hac mu'teber sayılmaz. Bu süre içerisinde bir an olsa dahi Arafat´ta vakle yapılırsa rükün yerine gelir. Güneş battıklan sonra Arafat´tan ayrılmak sünnettir.

Vakfenin Arafat dağında yapılması şarttır. Peygamberimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur: "Şurada^Cehel-i rahme dağının eteklerinde kayaların yanında) vakfe yaptım. Ancak, Arafat dağının her yanı vakfe yeridir.´´

3. Ka´be´yi tavaf etmek. Haccın rüknü olan bu tavafa ´ifada tavafı´ denir. Bunun da zamanı, arafat vakfesinden ve bayram gecesinin yarısından sonra baslar.

İfada tavafının bayramın birinci gününde yapılması efdaldir. Bayramın diğer günlerine bırakılması sünnettir.

Allahu Taala Kur´an-ı Kerim´de şöyle buyurur:"... ve Kabe´yi tavaf etsinler." (Hacc: 22/29)

Tavafın şartları, namazın sıhhati için gerekli olan şartlardır. Peygamberimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:

"Tavaf namaz gibidir. Yalnız Allahu Taala tavafta konuşmayı helal etmiştir/Kim tavafta konuşursa hayırdan başka konuşmasın."

Tavaf yaparken Hicr-i İsmail´in sınırı dışında ve Kabe´yi sol tarafa alarak Hacer-i Esved´in bulunduğu köşeden başlayarak yedi defa dolaşmak şarttır.

4. Safa ile Merve arasında sa´yetmek.

Safa ile Merve Ka´be´nin doğusunda bulunan ve O´na yakın iki tepedir. Bu iki tepecik arasında yedi defa gidip gelmeye sa´y denir.

Bunun delili Peygamberimiz (s.a.v) sa´y esnasında insanlara dönüp şöyle dedi:

"Ey insanlar sa´y yapınız. Muhakkak ki ALLAH sa´y etmenizi üzerinize farz kılmıştır."

Safa´dan Merve´ye doğru başlayarak 4 gidiş 3 geliş olmak üzere 7 turu arka arkaya yapmak şarttır.

5. Tıraş olmak da haccın beşinci rükünüdür.

Şafii mezhebine göre başın en az üç kılını kesmekle de bu rükün serine getirilmiş olur.

Tıraşın vakti Arafat vakfesinden ve bayram gecesinin yarısından sonradır. Sa´y yapıldıktan sonra traş olunur.

6. Bu rükünlerin çoğu arasrnda lertibe riayet etmek de şarttır.

Şöyle ki önce, niyetle birlikte ihrama girmek, ikincisi Arafat vakfesi yapmak, üçüncüsü, ifada tavafı yapmak, dördüncüsü sa´y etmek, beşincisi olan traşa gelince ifada tavafından Önce de yapılabilir. Ancak tavaftan sonra tıraş yapılması sünnettir.

Umrenin Rükünleri

Umrenin rükünleri dört tanedir:

1- İhrama girmek.

2- Kabe´yi tavaf etmek.

3- Safa ile Merve arasında sa´y etmek.

4- Saçların tamamını veya bir kısmını kesmek.

[1] Halim, 11422

[2] Tirmizi:, 899,Ebu Davud, 1949

[3] Et-Ta,2ıl37

[4] Er Tat,2ıı3l

[5] Daıekutni, 1/270

Haccın Vacipleri

Rükünler dışında haccın vacipleri üçtür:

1- Mikat yerlerinden birinde ihrama girmek.

2- Üç Cemre´ye taş atmak.

3- Tıraş olmak.

Umre niyetiyle ihrama girmek, Ka´be´yi tavaf etmek, Safa ile Mervı arasında sa´y etmek ve halk (saçları dipten kesmek) veya taksir (saçlai kısaltmak) umrenin rükünleridir.

Şafii mezhebinde hac ibadetiyle mükellef olanın umre yapması d farzdır.

Buna delil olarak, Kur´an-ı Kerim´de yüce ALLAH şöyle buyur...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın