|
Konu Başlığı: Gusül Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 08 Mart 2010, 18:59:44 Gusul (Boy Abdesti)
Guslü Gerektiren Haller Guslü gerektiren haller altıdır. Bunlardan üçü hem kadın hem erkekler için müşterektir. Bunlar: Cinsel birleşme, meninin gelmesi ve ölüm. Üçü de sadece kadınlara aittir. Bunlar da: Hayız, nifas ve doğumdur. Gusül, lugatta bir şeyin üzerine .suyun dökülmesi demektir. Guslün şer´i manası ise belirli bir niyetle bütün bedeni suyla yıkamaktır. Gusül, şu ayet-i kerimelerle meşru kılınmıştır: "Eğer cünüp iseniz temizlenin." (Maide: 5/6) "Ey Muhammedi Sana kadınların ay başı hali hakkında sorarlar; de ki, o bir ezadır. Aybaşı halinde iken kadınlardan el çekin, temizlenmelerine kadar onlara yaklaşmayın. Temizlendikleri zaman, Allah´ın size emrettiği yoldan yaklaşın. Allah şüphesiz daima tevbe edenleri ve temizlenenleri sever." (Bakara: 2/222) Kadın Ve Erkek İçin Müşterek Görülen Haller Hem kadın hem de erkekler için müşterek görülen üç şey şunlardır: 1- Cinsel yaklaşma halinde meni gelmese dahi erkeğin sünnet mahallinin veya o kadar kısmın dahil olması; insan, hayvan, ölü veya diri olmasında fark yoktur, gusletmek gerekir. Delili. Peygamberimiz (s.a.v.)´in şu hadis-i şerifidir: "İki sünnet yeri birleştiğinde gusül vacip olur."[1] 2- Meninin lezzetli veya lezzetsiz olarak herhangi bir durumda çıkması. Meni üç özelliği ile bilinir: a) Mevce mevce atılarak çıkması, lezzet hasıl olması. b) Kendisine mahsus bir kokusu olması. Bu koku, hamur veya yaş hurmanın tomurcuğu veya kurumuş yumurtanın beyazının kokusunu andırır. Eğer kişi bir şeyde meni mi yoksa mezi mi diye şüpheye düşerse muhayyerdir. İsterse meni diye hükmeder ve yıkanır, isterse mezi diye hükmeder, sadece onu yıkar ve abdest alır. Eğer elbisesinde kurumuş bir meni görürse gusletmesi gerekir. O elbisesinde meni vaki oluşu ile onun için kanaat hasıl ettiği zamandan itibaren kıldığı namazları kaza eder. [2] Uykuda veya uyanık halde olsun, kadın ve erkekten meninin çıkması guslü gerektirir. Bütün fakihlerin görüşü budur. Çünkü Ebu Said´in rivayet ettiği hadise göre; Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurur: "Gusül etmek sudan gerekir (meninin çıkmasından gerekir)." [3] Ümmü Seleme şöyle rivayet eder: Ümmü Süleym peygamberin yanına geldi ve : ´Ya Resulallah Allah Teala hakkı söylemekten çekinmez. Kadın ihtilam olduğu zaman gusl etmesi gerekir mi?´ diye sordu." Resulullah (s.a.v.): "Evet su (meni) gelirse gerekir" [4] buyurdu. Burada çok kere meydana gelen bazı durumlar vardır. Açıklanması gerektiği için bunları biraz açıklayalım: a- Meni şehvetsiz olarak, hastalık veya soğukluk sebebiyle çıkarsa gusül gerekmez. Hz. Ali (r.a.) rivayet ettiği hadis-i şerife göre Resulullah (s.a.v.) kendisine şöyle buyurdu: "...meni şiddetle çıktığı zaman yıkan." [5] b- İhtilam olunduğu zaman meni gelmezse, gusül gerekmez. Bu konuda Ümrnü Seleme hadisinde Resulullah (s.a.v.)´e; -Kadın ihtilam olduğu zaman gusül gerekir mi? sorusuna; "Evet, meni gelirse gerekir." demiştir. c- Uykudan uyandığı zaman, bir yaşlık görüp ihtilam olduğunu hatırlamaz ama kesin olarak meni olduğunu anlarsa gusletmesi gerekir. d- Şehvet anında meninin geldiğini hisseder, zekerini tutarak meninin gelmesini engellerse, gusletmesi gerekmez. Çünkü Resulullah (s.a.v.) gusletmeyi meninin görülmesi şartına bağlamıştır. e- Elbisesinde meni görüp ne zaman çıktığını bilmezse bu durumda namaz kılmışsa son uykudan itibaren kalktığı namazlarını iade etmesi lazım gelir. 3- Ölüm Bir müslümanın ölmesi durumu. Ölümünden dolayı ölen müslümanı yıkamak gerekir. Ümmü Atiyye şöyle rivayet eder: ´Hz. peygamberin kızını yıkamakla meşgul olurken: "Kızımı su ve sidr ile üç kere yıkayın."[6] buyurdu. Kâfir, İslam´a girdiğinde de gusletmesi gerekir. Kâfir, müslüman olduğu zaman yıkanması gerekir. Burda, kafirin daha önce cünüp olma ihtimali varsa gusleder. Öyle bir durumun olmadığı kesinlikle biliniyorsa o zaman gusletmesi sünnettir. Bulûğ çağına gelen kimseden 4 çeşit su gelir: Bunlar; idrar, meni, mezi ve vedidir. İdrar, sidiktir. Meni, yukarıda gerektiği şekilde açıklandı. Mezi, kadınla oynamak veya şehvetle dokunmak gibi hallerde erkeğin tenasül uzvundan çıkan yapışkan, renksiz sudur. Vedi ise, genelde küçük abdest bozulduktan sonra çıkan beyazımsı bir sudur. [1] Buharı, 278, Müslim 3 13 [2] İânetut´Talıbin, 1168 [3] Müslim, 243; Ebu Davud, 217 [4] Buharı, 278, Müslim, 313 [5] Ebu Davud - Taharet b. 203 [6] Müslim, 939 Sadece Kadınlara Ait Olan Haller Sadece kadınlara ait olan üçü de şunlardır: 1- Hayız (aybaşı hali, adet görmek) : Hayız kanı kesilince gusül etmek gerekir. Hz. Aişe´den şöyle rivayet edilmiştir: Hz. Peygamber Fatıma bin-ti Ebu Hubeyş´e: "Hayız görmeye başladığında namazı bırak. Hayız kesildikten sonra yıkan ve namazım kıl." [1] buyurdu. 2- Nifas (lohusalık hali): Nifastan kesilen kadının gusletmesi gerekir. 3- Çocuk doğurmak: Kan gelmese veya devam etmese dahi, kadının yine de gusletmesi gerekir. Bunları biraz açıklayalım: [1] Bulun i, 3/3 Hayız (Aybaşı Hali, Adet Kanı): Hayız, Belirli vekillerde kadının tenasül uzvundan gelen tabii bir kandır.Kız çocuklar en az dokuz yaşında baliğa olup hayız olmaya yani adet görmeye başlarlar. [1] Hayız yaşının sonu yoktur. Kadın hayat kaydı üzere oldukça hayız olması mümkündür. Fakat hayızdan kesilme yaşı ekseriya 62 yaşından sonradır. [2] Hayızın en az müddeti kesilmemek üzere bir gün bir gecedir. En fazla hayız müddeti arada kesilse dahi geceleri ile birlikle on beş gündür. [3] Kadınların genel olarak hayız süresi 6-7 gündür. Tabi bu rakam kimi kadınlar için az veya çok olabilir. Azı bir günün altına düşmese. çoğu da 15 günü geçmese bu kanama süresinde kadın hayızlidır. İki hayız arasındaki temizlik müddeti en az 15 gündür. Temizlik süresinin çoğu için bir had yoktur. Ne kadar fazla olsa olabilir. [1] El Ebrar İt A´ma/ı! Ebrar, 1144 [2] Kıtabul Fıkh Ala Mezalubıl Erbaa, II127 [3] El Ebvar !ı A´mali! Ebrar, 1144 Nifas (Lohusalık Hali): Çocuk doğurduktan sonra boşalan rahimden akan kandır. Bu kanın en az müddeti bir an, en çok müddeti 60 gündür. Ekseriya görülen müddet 40 gündür. Hamileliğin en az müddeti 6 ay, ekseriya olan müddeti 9 aydır. En çok gebelik müddeti 4 seneye kadar da çıkabilir. Çocuk Doğurmak: Kan gelmese dahi kadının doğum yapmasıyla gusletmesi gerekir. Genelde doğum yapan kadından doğumdan sonra bir süre kan gelir. İşte bu kanın kesilmesiyle (yukarıda Nifas bahsinde geçti) gusletmesi gerektiği gibi, doğumdan hemen sonra kan gelmese de gusletmek gerekir. İstihaza: Yukarıda tarif edilen hayız ve nifas kanının özelliklerini taşımayıp daha değişik durumlarda gelen kandır. Böyle bir durumda olan kadın abdestini alır her türlü ibadetini yapar helallisine yaklaşabilir.[1] [1] İânetur-Talıbm, 1171 Guslün Farzları Guslün farzları üçtür: 1- Niyyet getirmek. 2- Vücut üzerinde varsa necaseti gidermek. 3- Vücudun bütün kıllarını ve derisini su ile yıkamak. Guslün Sünnetleri Guslün sünnetleri beştir: 1- Gusle Besmele ile başlamak. 2- Gusülden önce abdest almak. 3- Vücudu elleriyle ovalamak. 4- Sıra ile yıkamak. 5- Sağ uzuvları sol uzuvlardan önce yıkamak. 1- Niyet getirmek Niyetin delili´şu hadis-i şeriftir. Hz. Ömer´in Peygamberimiz (s.a.v.) den şöyle rivayet etmiştir: " Ameller niyetlere göredir.Kişiye ancak niyet ettiği şey vardır." [1] Niyyet şöyle getirilir: "Büyük abdestsizliği kaldırmağa niyet eltim" veya, ´Farz oian guslü almaya niyet etlim" ya da. "Cünüplüğü kaldırmağa niyet ettim" demesidir. " Hayızdan Ötürü ise, "Hayzın hükmünü kaldırmaya niyyet ettim", nifastan Ötürü ise, "Nifasın hükmünü kaldırmaya niyyet ettim" demesi gibi. Hangi gusle ihtiyacı varsa öylece niyet getirilir. 2- Vücudun üzerinde varsa pislikleri gidermek Meymune Hz. Peygamber (s.a.v.)´in guslü hakkında şöyle rivayet etmiştir: "Allah Resulü guslederken, uzuvlarına isabet eden kirliliği temizler-di."[2] Guslün farzları şafii mezhebinde ikidir. Niyet getirmek ve bütün vücudu kılları ve derisiyle birlikte yıkamaktır. Vücut üzerinde necis veya buna benzer pislikler varsa bunların temizlenmesi guslün farzı değil, temizlenmenin bir gereğidir. Burdaki ifade herhale namaz gibi bir ibadet için hazırlık amacıyladır. 3- Tepeden tırnağa kadar bütün vücudu yıkamak Vücudun her tarafını kıllarıyla birlikte yıkamak yukarı da ifade ettiğimiz gibi guslün ikinci farzıdır. Kadınların saç örgüleri, küpe, bilezik ve yüzük gibi tabii takıların altlarının da ıslatılması şarttır. Besmele ile başlamanın delili şu hadis-i şeriftir: "Onda, rahman ve rahim olan Allah´ın ismi ile başlanmayan her işten bereket kesilmiştir." [3] Gusülden önce abdest almak, elleriyle vcudu ovalamak, uzuvları ardı ardınca yıkamak ve sağ tarafı sol taraftan önce yıkamak için Hz. Aişe´nin rivayet ettiği hadisi delil gösterebiliriz. Hz. Aişe (r.anha) şöyle rivayet eder: "Hz. Peygamber (s.a.v.) cünüplükten guslettiğinde ilk önce ellerini yıkardı. Sonra namaz için abdest aldığı gibi abdest alırdı. Sonra parmaklarını suya batırıp onlarla vücudundaki kılları hilalleyip vücudunu ovalardı. Sonra elleriyle başına su dökerdi. Sonra da suyu bütün cildinin üzerine döküp yıkanırdı." [4] Hz. Aişe başka bir hadiste şöyle rivayet eder: "Resuli Ekrem ayakkabılarını giyerken, saçlarını tararken, abdest alırken ve guslederken hep sağ taraftan başlamasından hoşlanırdı." [5] Guslün sünnetlerine şunları da ilave edebiliriz: a) Abdestteki mazmaza (ağıza su verme) ve istinşak (buruna su verme)´in dışında gusül için de mazmaza ve istinşak yapmak. b) Uzuvları ardı ardınca yıkamak. c) Kıbleye yönelmek. d) Yere dökülen suyun sıçramasından korunmak. e) Yalnız da olsa avret yerlerini örtmek. [1] Buharı, I, Muslini, 1907 [2] Buharı, 246 [3] KesfiilHafa, 1964 [4] Buharı, 245, Müslim, 316 [5] Buharı, 166. Müslim, 268 Sünnet Olan Gusüller Sünnet olan gusüller on yedidir: 1- Cuma namazı için gusletmek. 2- İki bayram namazı için gusletmek. 3- Yağmur duası namazı için gusletmek. 4- Güneş tutulması namazı için gusletmek. 5- Ay tutulması namazı için gusletmek. 6- Meyyiti yıkayan kişinin gusletmesi. 7- Yeni müslüman olmuş kişinin gusletmesi. 8- Delirme durumundan sonra gusletmek. 9- Sarhoşluktan kurtulduktan sonra gusletmek. 10- (Hacc ve Umre için) ihrama girdikten sonra gusletmek. 11- Mekke-i Mükerreme´ye girerken gusletmek. 12- Arafat vakfesi için gusletmek. 13- Müzdelife vakfesi için gusletmek. 14- Üç Şeytan´ı taşlamak için gusletmek. 15- (Kâ´be-i Muazzama´yı) tavaf için gusletmek. 16- Safa ile Merve arasını say´etmek için gusletmek. 17- Resulullah (s.a.v.)´in Medine-i Münevvere´sine girerken gusletmek. Sünnet olan gusüller için deliller -Cuma namazı için. Abdullah İbni Ömer dedi ki, Rasulullah (s.a.v.)´den işittim şöyle bu-yuruyordu: "Sizden biriniz cuma namazına gelmek istediğinde yıkansın."[1] -Her iki bayram namazında gusletmek için. Abdullah ibni Ömer şöyle rivayet eder: "Allah Resulü (s.a.v.) Ramazan Bayramı gününde namaz gelmeden önce guslederdi."[2] Hem Ramazan hem Kurban Bayramı için İbni Abbas şöyle rivayet eder: ´Hz. Peygamber Ramazan Bayramında da, Kurban Bayramında da guslederdi."[3] -Yağmur duası namazı, Güneş ve Ay tutulması namazı için de müçte-hid imamların görüşüne göre müslûmanlar bir araya geldiklerinden kimsenin kir ve ter kokularından rahatsız olmaması için gusletmenin müste-hap olduğunu Cuma ve Bayram namazlarına kıyas etmişlerdir. -Ölü yıkayan bir kimsenin gusletmesi de sünnettir. Buna delil. İmam Ahmed ve Sünen sahipleri peygamberimizden şu hadisi nakletmiş lerdir: "Bir kimse ölüyü yıkadıktan sonra kendisi de yıkansın." [4] -Kâfir kişinin müslüman olmasından sonra yıkanması da Allah´ın hidayetine mazhar olup İslam dini ile müşerref olduğundan dolayıdır. Eğer İslama girmeden önce cünüplük durumu varsa gusletmesi farzdır. Bir görüşe göre İslama girmeden önce cünüplüğü söz konusu ise o affedilir. -İslama girdikten sonra gusletmek için delil. Kays. bin Asım´dan gelen rivayettir. O şöyle demiştir: "Ben İslama girmek için Rasulullah´ın yanına geldim. Rasulullah bana su ile gusletmemi emretti." [5] İslam alimleri İslama giren kişilerin gusletmelerini vacip değil de müs-tehab kabul etmişlerdir. -Deli ve baygın olan kimseler ayıldıklarmda gusletmelerinin sünnet oluşu için Hz. Aişe´f r. anha) şöyle rivayet eder: "Rasulullah (vücudu ağır olup hastaydı) sıklet halindeydi. Buyurdu ki: "İnsanlar namaz kıldılar mı? Aişe, cevaben: Hayır ya Rasulalllah onlar seni bekliyorlar dedi. O da: "Bana kovada su hazırlayın"dedi. Biz de ona su hazırladık. Onunla gusletti.´7 [6] -Hac ve Umre için ihrama girerken gusletmenin delili. Zeyd bin Sabit El- Ensari´nin şu rivayetidir: "Hz. Peygamber hac için ihrama girmek istediğinde elbiselerini çıkarıp yıkandığım gördüm." [7] -Mekkeye girmek için gusletmenin delili: Abdullah bin Ömer Mekke´ye her girişinde Zi Tuva denilen yerde geceler, sabahleyin yıkandıktan sonra Mekke´ye girerdi ve Resuli Ekremin böyle yaptığını söylerdi. [8] -Arafatta vakfeye durmak için gusletmenin delili. Hz. Ali (k.v.) iki bayram gününde cuma ve arefe günü bir de ihrama girmek istediği zaman guslederdi [9] -Haccın diğer menasiklerinde gusletmenin müstehap oluşu cuma ve bayram gibi halkın toplandığı yerler olmasından ötürüdür. [1] Buhan, 837, Müslim, 844. [2] imanı Malık El Mın atta, 1-177 [3] İhın Maie. 1315 [4] Tu mı::, 993 [5] Ehu Darud, 355; TiımrJ, 605 [6] Buhari, 255: Müslim, 418 [7] Tirmizi, 830 [8] Buhari. 1481; Müslim, 1259 [9] El-unını İmanı Şafii. 6/107 |