> Forum > ๑۩۞۩๑ İslami İlimler Dunyası ๑۩۞۩๑ > Dini Konular > Dini makale ve yazılar  > Adabı muaşeret
Sayfa: [1] 2   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Adabı muaşeret  (Okunma Sayısı 2830 defa)
30 Ekim 2010, 15:57:00
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 25.839


Site
« : 30 Ekim 2010, 15:57:00 »



ÂDÂB-I MUÂŞERET”İN ÖNEMİ VE DÎNİMİZDEKİ YERİ



Bildiğimiz gibi, “âdâb”: “Edebler, güzel huylar, iyi haller ve davranışlar; her konuda haddini bilip sınırı aşmamak” demektir. Müfredi (tekili)  “edeb”tir. Sözlük anlamı itibâriyle, “birini ziyâfete da’vet etme” mânâsını ifade eden “edep”, “İslâm’ın güzel saydığı söz ve davranışlar”dır. Bu itibarla “edep”, “insanların kendisine da’vet olundukları bilumum hayır, zarâfet, usluluk ve güzel ahlâk” demektir.

Seyyid Şerîf Cürcânî, (et-Ta’rîfât) adlı eserinde “edeb”i, “bütün hatâ türlerinden, kendisiyle korunulan şeyi bilmekten ibârettir” diye ta’rîf etmektedir.

Genel olarak “âdâb”: “ahlâk, terbiye ve nezâket kuralları” manasında kullanılır. En güzel ve hiçbir zaman eskimeyecek olan âdâb ve ahlâk, Kur’ân-ı kerîmde öğretilen ve Hz. Peygamber(s.a.s.)’in sünneti ile tatbîk edilip yaşanan âdâbtır.

“Edeb”, insanlara karşı bütün davranış ve muâmelelerinde, terbiyeli ve ahlâklı olmaktır; güzel hallere ve huylara sâhib olma ve utanılacak hareketlerden sakınma, her hususta haddini bilip, sınırı gözetme hâlidir; ayrıca namazda müstehab ve mendûp olan şeylerdir.

Selâm vermek, güler yüz göstermek, tırnak kesmek, sakal bırakmak gibi nice İslâmî edebler vardır ki, bunlar Sevgili Peygamberimizin birer sünneti olduğu gibi, daha önce geçen peygamberlerin de sünnetidir.

 “Edeb”, insanı ayıplanma ve kötülenme sebeplerinden koruyan nefsin köklü bir kuvvetidir. “Nefs edebi” ve “ders edebi” olmak üzere ikiye ayrılan edeb’in birincisi acelecilik ve sinirlilik gibi doğuştan olan edeb, ikincisi ise daha sonra elde edilen ve “mekârim-i ahlâk”* (güzel ahlâk) olarak da isimlendirilen edebtir .

Ayrıca münâzara-mübâhase ilmini içine alan bir “edeb” türü daha vardır ki, âlimler bunu “edeb-i bahs” diye isimlendirirler. “Edeb”in bu türü, ilmî münazaralarda, tarafların birbirlerine karşı gösterecekleri ahlâkî kâideleri ihtivâ etmektedir. Yakın zamanlara kadar medreselerde bir ilim dalı olarak okutulagelmiştir.

Âdâb, fıkhî terim olarak ele alındığında ’sünnet-i gayr-i müekkede’ hükmündedir. Onun için bu davranışta bulunana sevâp yazılır, yapmayana ise günâh yoktur. O yüzden “âdâb” nâfile, müstehap, mendûb, tatavvu’ ve fazîlet kavramlarıyla da eş anlamda kullanılır.

Âdâb kâideleri, Peygamber Efendimiz tarafından tavsiye ve teşvîk edildiği için, yapılan bu davranışa “müstehab” adı verilir. Yapıldığında bir sevâp kazanmak söz konusu olduğundan, buna “mendûb” denir. Yapılırken bir zorunluluk olmadan yapıldığı için de buna “tatavvu’” adı verilmiştir.

Fıkhî bir terim olarak, farz ve sünnetlerden sonra ibâdetlerin âdâbı anlamında kullanıldığı da bilinmektedir. Meselâ abdestin farz ve sünnetleri sayıldıktan sonra “Âdâbu’l-vudû”, namaz için “Âdâbu’s-salât” terimleri kullanılmıştır.

Büyük âlim ve velî İmâm-ı Rabbânî, namazın sünnet ve edeplerinden birini gözetmek ve tenzîhî bir mekrûhtan sakınmak; zikir ve tefekkürden üstündür buyurmaktadır.

Yine İmâm-ı Rabbânî’nin naklettiğine göre, İmâm-ı A’zam Ebû Hanîfe hazretleri, namaz abdestinin edeblerinden bir edebi terk ettiği için kırk senelik namazını kazâ etmiş, yeniden kılmıştır.

 “Düzgün, güzel ve pürüzsüz söz söyleyen ve yazan, edebiyatçı”ya “edîb” denildiği gibi, bu kelime “Güzel hasletleri kendinde toplayan, haddini bilen” kimse manâsında da kullanılmaktadır.

Bir de “muâşeret” terimi vardır ki, insanların birbirleriyle görüşmelerinde ve işlerinde karşılıklı uymaları gereken usûl, kâideler demektir; “âdâb-ı muâşeret” şeklinde bir tamlama hâlinde çok kullanılır.

Bu konuda, İslâm âlimlerinin çok güzel sözleri vardır:

“En büyük edeb, ilâhî hududu muhâfaza etmek, gözetmek, Allahü teâlânın emirlerine uymak, yasaklarından sakınmaktır.” (Abdülhakîm-i Arvâsî)

“İnsanlar edebe ilimden çok daha fazla muhtacdır.” (Abdullah bin Menâzil)

“Kul için güzel edebden daha iyi mertebe görmedim. Çünkü aklın hayâtı edebdir. İnsan edeb ile dünyâ ve âhirette yüksek derecelere kavuşur.” (Ebû Osman Hîrî)

“Edebi gözetmek, zikirden üstündür. Edebi gözetmeyen Hakk’a kavuşamaz.” (İmâm-ı Rabbânî)

“Din büyüklerinin yolu baştan sona edebdir.” (İmâm-ı Rabbânî)

“Bir kimsenin edebli olması, iyi kalblilik ve akıllılık alâmetidir.” (Sırrîy-i Sekatî)

“Âdâba riâyetsiz hizmetin faydası yoktur.” (Muhammed Ma’sûm Fârûkî)

“Allahü teâlâya karşı edeb, O’nun emirlerini yerine getirmekle olur. Avâmın, halkın edebi, dînin emirlerine uymak; havâssın, seçilmişlerin edebi, dînin emirlerine uymakla berâber kalbi zikir (Allahü teâlâyı anmak) nûru ile aydınlatmak, gönülden Allahü teâlâdan başka her şeyi çıkarmaktır.” (İmâm-ı Gazâli)

“Âdemoğlunun edebden nasîbi yok ise insan değildir. Âdemoğlu ile hayvan arasındaki fark budur. Gözünü aç ve gör ki, Allahü teâlânın bütün kelâmının mânâsı, âyet âyet edebden ibârettir.” (Şems-i Tebrîzî)

İlim meclislerinde aradım, kıldım taleb,

İlim geride kaldı, ille edeb, ille edeb.

Edeb bir tâc imiş nûr-i Hudâ’dan

Giy ol tâcı, emîn ol her belâdan  (Yûnus Emre)


[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
« Son Düzenleme: 27 Ağustos 2019, 14:44:30 Gönderen: Ceren »
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Adabı muaşeret
« Posted on: 29 Mart 2024, 05:27:30 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Adabı muaşeret rüya tabiri,Adabı muaşeret mekke canlı, Adabı muaşeret kabe canlı yayın, Adabı muaşeret Üç boyutlu kuran oku Adabı muaşeret kuran ı kerim, Adabı muaşeret peygamber kıssaları,Adabı muaşeret ilitam ders soruları, Adabı muaşeretönlisans arapça,
Logged
25 Şubat 2016, 19:43:10
Pelinay
Bölüm Görevlisi
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 8.696


« Yanıtla #1 : 25 Şubat 2016, 19:43:10 »

“Âdemoğlunun edebden nasîbi yok ise insan değildir. Âdemoğlu ile hayvan arasındaki fark budur. Gözünü aç ve gör ki, Allahü teâlânın bütün kelâmının mânâsı, âyet âyet edebden ibârettir.” (Şems-i Tebrîzî)

bir söz ile edeb hakkında söyleneblecek her şeyi açıklanmış Şems i Tebrizi.
Rabbim inşallah edebden yoksun eylemesin bizleri.Allah razı olsun paylaşım için
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

14 Ekim 2016, 21:27:17
Ceren

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 26.620


« Yanıtla #2 : 14 Ekim 2016, 21:27:17 »

Esselamu aleykum.Rabbim bizleri onun rizasi dairesinde helal dairede yasayan ve edeb ahlak kurallarina uyup onun rizasini kazanan kullardan olalim inşallah...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

15 Ekim 2016, 06:52:09
Sevgi.
Bölüm Görevlisi
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 17.948


« Yanıtla #3 : 15 Ekim 2016, 06:52:09 »

  Aleyna Ve Aleykümüsselăm. Her daim Allah'ın bizler de görmek istediği gibi güzel kullar olalım inşaAllah. Mevlam her iki cihanda da yâr ve yardımcımız olsun. .Amiin
 
İlim meclislerinde aradım, kıldım taleb,

İlim geride kaldı, ille edeb, ille edeb.

Edeb bir tâc imiş nûr-i Hudâ’dan

Giy ol tâcı, emîn ol her belâdan  (Yûnus Emre)
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

15 Ekim 2016, 17:49:56
Ruhane
Yeni Üyeler
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 9.473


« Yanıtla #4 : 15 Ekim 2016, 17:49:56 »

Selâm vermek, güler yüz göstermek, tırnak kesmek, sakal bırakmak gibi nice İslâmî edebler vardır ki, bunlar Sevgili Peygamberimizin birer sünneti olduğu gibi, daha önce geçen peygamberlerin de sünnetidir.
Allahim  bizleri Efendimizin sunneti seniyyeleri çerçevesinde yaşamamızı nasip eyle
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı
Sayfa: [1] 2   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes