Cabir (r.a.)’den rivayet edildi, Mekke’de fetih günü Peygamber (s.a.v.)’i işitti, şöyle buyuruyordu:

“Allah azze ve celle ve onun rasulü içki, ölü, domuz ve putların satımını yasakladı.” Denildi ki:

“Ey Allah’ın rasulü ölünün iç yağları hakkında görüşünüz nedir, çünkü onunla gemiler yağlanıyor, deriler yağlanıyor ve insanlar onunla lamba yakıyor” buyurdu ki:

“Hayır, o haramdır” sonra Rasulullah (s.a.v.) buyurdu ki:

“Allah yahudilerin canını alsın, Allah onlara iç yağını haram kıldı, onlar bunun üzerine erittiler, sonra onu sattılar ve parasını yediler.”Bunu Buhari ve Müslim tahric etti.1

Bu hadisi Sahihayn Yezid bin Ebi Habib’ten tahric etti, o da Ata’dan, o da Cabir’den rivayet etti, Müslim’in bir rivayetin deYezid dedi ki: Bana Ata yazdı ve zikretti, bunun için Ebu Hatim er-Razi2 dedi ki:Yezid bin Ebi Habib’in Ata’dan bir şey işittiğini bilmiyorum, yani onun yazısını rivayet ettiğini kastediyor. S: 315 Yine onu Yezid bin Ebi Habib Amr bin Velid bin Abde’den, o da Abdullah bin Amr’dan, o da Peygamber (s.a.v.)’den benzerini rivayet etti.

Sahihayn’de1 ibni Abbas’tan şöyle dediği rivayet edildi:Ömer’e bir adamın içki sattığı haberi ulaştı ve bunun üzerine dedi ki:Allah onun canını alsın, bilmedi mi ki, Allah’ın rasulü şöyle buyurdu:“Allah yahudilerin canını alsın, onlara iç yağı haram kılındı da onlar da erittiler ve sattılar” bir rivayette de:“Ve parasını yediler” bunu Ebu Davud2 ibni Abbas’tan tahric etti, o da benzerini Peygamber (s.a.v.)’den bezer şekilde rivayet etti ve şu fazlalığı yaptı: “Allah bir şeyin yenilmesini haram kılarsa, onlara değerini de haram kılar” bunu ibni Ebi fieybe de tahric etti, lafzı şudur:“Allah bir şeyi haram kılarsa onun bedelini de haram kılar.”

Sahihayn’deEbu Hureyre Peygamber (s.a.v.)’in şöyle buyurduğunu rivayet etti: “Allah yahudilerin canımı alsın, onlara iç yağı haram kılınmıştı, onlar sattılar ve bedellerini yediler.”3 Sahihayn’da Ayşe (r.a.) dedi ki: Bakara suresinden son ayet inince, Rasulullah (s.a.v.) çıktı ve onu insanlara okudu, sonra içki ticaretini yasakladı, Müslim’in bir rivayetinde de: “Bakara suresinin son ayeti inince Rasulullah (s.a.v.) mescide çıktı ve içki ticaretini haram kıldı.”4Bunu Müslim tahric etti.5 Ebu Said Peygamber (s.a.v.)’in şöyle buyurduğunu rivayet etti: “Allah içkiyi haram kıldı, bu ayet kime ulaşırda ondan (içkiden) yanında birşey varsa, içmesin ve satmasın, ondan yanında bulunanlarla birlikte insanlar Medine yoluna yöneldi ve onu döktüler.”Yine ibni Abbas’tan tahric etti. “Bir adam Rasulullah (s.a.v.)’e içki hediye etti, bunun üzerine Rasulullah (s.a.v.) buyurdu ki:

“Allah bunu haram kıldığını bilmedin mi?”

“Hayır” dedi, bir insana gizlice bir şey söyledi, Rasulullah (s.a.v.) ona dedi ki:

“Ona gizlice ne söyledin?”dedi ki:

“Onu satmasını emrettim.”

 

(1)Sahihtir, Cabir’den cemaat tahric etti (Ahmed, Buhrai, Müslim, Ebu Davud: 2/20, Tirmizi, Nesai ve ibni Mace)“Hurrime” sözcüğünde Sahihayn rivayetinde zamir tekil kılındı, kanunu koyanın Allah olduğunu açıklamak için ve Rasulullah (s.a.v.)’in bunun açıklayıcısı ve tabi olucusu olduğunu bildirmek için böyle oldu mu Allah Teala’nın şu sözüne benzer:(Allah ve rasulü razı etmelerine daha layıktır.) Yani Allah razı etmelerine, rasulü razı etmelerine daha layıktır, bazı rivayetlerde geldi ki: “Allah ve rasulü haram kıldı.”(Sübülüsselam: 3/5, Neylül Evtar: 5/141 ve sonrası, Camiulusul: 1/375 ve sonası).

(2)İlel kitabında.

(1)Sahihtir, Buhari ve Müslim ibni Abbas’tan, yine Ahmed, Ebu Davud tahric etti, zikredilen ziyadeyle musannef tahric etti (Neylül Evtar: 5/142).

(2)Ebu Davud’un sünenine bak: 2/251 Babil halebi baskısı.

(3) Ebu Hureyre’den Buhari, Müslim, Ebu Davud:(2/250)(Camiul usul: 1/378).

(4)Sahihtir, Ayşe’den Buhari, Müslim, Ebu Davud: (2/251), Nesai (Camiul usul: 1/377).

(5)Sahihtir, Müslim Saidi Hudri’den tahric etti (fierhu Müslim: 2/11).

Buyurdu ki:

“Onun içini haram kılan satımını da haram kıldı” dedi ki:Deri kırbayı açtı ve içindekiler gitti.”1

Elhasıl bütün bu hadislerin hepsine göre Allah ondan faydalanmayı haram kılmıştır, onun satışıda bedelini yemekte haramdır, önce geçen rivayette açıkça ifade edilmiştir:“Allah bir şeyi haram kılınca onun bedelini de haram kılar.”Bu kelime genel bir kelimedir, kastın haram olarak faydalanma olduğu herşeyi kapsar, bu iki kısımdır:Birincisi: Zatının kalmasıyla birlikte faydalanma hasıl olan şey, putlar gibi çünkü ondan maksud olan menfaat Allah’a şirktir, bu kayıtsız masiyetlerin en büyüğüdür, buna menfaati haram kılınanlarda dahil edilir, şirk, sihir, bidatlar ve dalalet kitapları gibi, yine haram resimler, eğlence aletleri (haram kılınan) tanbur gibi, yine şarkı söyletmek için cariye satın almak gibi.

Müsned’de2 Ebu Ümame Peygamber (s.a.v.)’in şöyle buyurduğunu rivayet etti: “Allah beni alemlere rahmet ve hidayet olarak gönderdi, bana zurnaları ve davulları (veya udları) ve cahiliyyede tapılan putları yok etmemi emretti, izzetiyle rabbim yemin ediyor ki, kullarımdan bir kul içkiden bir yudum içerse onun yerine ona cehennem ateşinden içiririm, kendisine azap olunmuş veya mağfiret olunmuş olsun, sabi ibrine içirirse azab olunmuş veya mağfiret olunmuş olsun yerine ona cehennem ateşinden içiririm, korkumdan dolayı kullarımdan  bir kulda terkederse ona kutsal koruluktan içiririm onların satımı, satın alımı, öğretilmesi ve ticareti helal değildir, bedelleri haramdır” yani şarkıcı kadınların parası.

Bunu Tirmizi tahric etti ve lafzı şudur: “fiarkıcı cariyeleri satmayınız, satın almayınız, onlara öğretmeyiniz, onların ticaretinde hayır yoktur, bedelleri haramdır, buna benzer olarak Allah Teala şunu inzal etti:(İnsanlardan öylesi vardır ki, boş lafı satın alır) (Lokman: 31/6)

S: 317 Bunu yine ibni Mace de tahric etti, hadisin isnadında söz vardır.1 Benzeri Ömer Ali’den (r.a.) rivayet edildi, ikisinin isnadında da zayıflık vardır.2 fiarkıyı Ahmed ve Malik gibi haram kılanlar diyorlar ki: fiarkıcı cariye satılırsa el becerisi olduğu için helal olur, şarkısından dolayı yetimin cariyesi olsada para alınmaz, bunu Ahmed ifade etti, şarkının aslı köle ve cariyenin satışına engel değildir, çünkü şarkı dışında hizmet ve başka şeyler şeklinde yararlanma gerçekleşmektedir, bu da kölenin maksadının en büyüklerindendir, eğer müşterinin ancak haram menfaat için alacağı bilinirse, imam Ahmed ve başka alimlere göre ona satış caiz olmaz, yine meyve suyunu içki edinene satma caiz olmadığı gibi, silahı fitne için alana satmakta caiz değildir, reyhan ve bardakların satımı onlar üzerinde içki içeceği bilinen kimseye satılması ve erkek çocuk köle fuhşiyat yaptığı ve satın alanında bu niyetle aldığı biliniyorsa satmak caiz değildir.

İkinci kısım:Kendisinden telef etmekle faydalanılan, eğer ondan en büyük kasıt haram kılınmış ise satmak haramdır, domuz, içki ve ölünün satımının haram olduğu gibi, bazısında haram kılınmamış menfaat bulunmakla birlikte böyledir, muztar (mecbur kalmış, zaruret hasıl olan) kimsenin ölü etinden yemesi gibi, boğazı tıkanan kimsenin içkiyle onu aşağı indirmesi gibi veya onunla yangını söndürmek, bir topluluğa göre domuzun kılıyla dikim yapmak, uygun görene göre kılı ve derisiyle faydalanma gibi, fakat bütün bu menfaatlar kastolunmuş olmayınca önem verilmemiştir en büyük maksat ölü ve domuzda yemek olduğu için satışı haram kılındı, bunun dışındaki şeylere iltifat edilmedi, Peygamber (s.a.v.) kendisine:

“Ölünün iç yağı hakkında görüşünüz nedir, çünkü onunla gemi yağlanıyor, deriler yağlanıyor ve insanlar onunla lamba yakıyor” denilince bu manaya işaret ederek, buyurdu ki:

“Hayır, o haramdır.” İnsanlar:“O haramdır” sözünün yorumunda ihtilaf etti, bir gurup dedi ki:Zikrolunan şekilde iç yağından faydalanmanın haram olduğunu murad etti.

 

(1)Müslim, Malik Muvatta’da, Nesai tahric etti, sahihtir (Camiulusul: 1/377).

(2) Ahmed Müsned’inde tahric etti, hadis zayıftır, senedinde Ali bin Yezid el-Elhani eş-fiami var, Buhari’nin dediği gibi o münkerul hadistir, Nesai ve başkasının dediği gibi o güvenilir değildi (Mizanul İtidal: (3/161).

(1)Tirmizi(3193) tahric etti ve dedi ki:Bu hadis garibtir, yine ibni Mace’de tahric etti senedindeAli bin Yezid var onun hadisi zayıftır.

(2)İkiside zayıftır, Ömer hadisiniTaberani tahric etti, senedinde Yezid bin Abul Melik en-Nevfeli var Heysemi Mecma’da (4/91) dedi ki:O metruktür, imamların cumhuru onu zayıf gördü, bir rivayette ibnu Main’den: Onda bir beis (sakınca) yoktur dediği, diğer birinde de zayıf dediği rivayet edildi, Ali hadisini EbuYa’la tahric etti Heysemi (geçen yerde) dedi ki: Senedinde ibni Nebhan var o metruktür.

O vakit bu ölünün satımıdan men etmeyi kuvvetlendirmek olur, çünkü onun hiçbir şeyiyle faydalanmayı mübah kılmamıştır.

Diğer biri dedi ki: Bilakis onun satışını haram olduğu murad etti, bu vecihlerle istifade edilyor olsa fakat iç yağından en büyük maksat yemektir, bunun için satışı haramdır.

Alimler ölünün iç yağıyla faydalanma hakkında ihtilaf etti, buna Ata ruhsat verdi, yine ibni Mansur Ahmed ve İshak’tan nakletti, ancak ishak dedi ki: Ona ihtiyaç duyulunca, fakat ihtiyaç duyulmuyorsa hayır, Ahmed dedi ki: Eliyle dokunmazsa caizdir, bir gurup dedi ki: Bu caiz değildir, bu Malik, fiafii ve Ebu Hanife’nin görüşüdür ibni Abdil Ber Ata dışına icma olduğunu hikaye etti. Temiz yağlara gelince necasetlerden birine düşmekle pislenirse lamba yakmada kulanılmasının caizliği hususunda imam Ahmed ve fiaii mezhebi arasında meşhur ihtilaf vardır, hakkında Ahmed’den iki rivayet vardır.

Çoğunluğuğa göre satışı caiz değildir, Ahmed’den bir ri vayette necaseti bilinmekle kafire satışı caizdir, bu Ebu musal Eşari’den de rivayet edildi.

Ashabımızdan bazısı satışın caizliğini onunla aydınlanma üzerine çıkardı bu zayıftır, Ahmed’in ifadesine zıddır, çünkü ölünün iç yağının satımı caiz değildir, faydalanmanın caizliği söylensede böyledir. O ikisinin temiz oluşunu söyleyene göre kıl ve domuz gibidir, yine tabaklanmaksızın temiz olduğu görüşünde olana göre deri ve böyledir, Zühri’den hikaye edildiği gibi, Buhari’nin bablaması buna delildir, şununla delillendirdi: “Ölüden ancak yemesi haram kılındı”1 tabaklanmadan önce derinin pis oluşuna görne cumhura göreyse çoğunluğu satışını men ediyor çünkü ölüden bir parcadır. Bazısı şaz kaldı ve necis elbise gibi satışını caiz gördü, fakat elbise temizdir, sonradan pislik bulaşmıştır, ölünün derisi kendinden bir parçadır, zatı pistir.

Salim bin Abdullah ibn Ömer dedi ki: Ölünün derisini satışı ancak etin yemek gibi midir?1 Tavus ve İkrime bunu mekruh gördü.2 Nahai dedi ki: Satıp paralarını yemeyi mekruh görüyorlardı3 tabaklanınca temizleneceğini  söyleyene göre satışı caizdir, bununla temizlenmediği görüşünde olan göre satışı caiz değildir, Ahmed eşek sidiği  bulunan buğdayın yıkanıncaya kadar satışın yasak olduğunu ifade etti, herhalde hali bilinmeyen satış murad etti, yiyip necis olduğunu bilmeyebilir korkusuyladır.

Köpeğe gelince Sahihayn’de Ebu Mesud el-Ensari’den sabittir ki: “Peygamber (s.a.v.) köpek satış bedelini yasakladı”4 Müslim’in sahihinde5 Rafi bin Hadic Peygamber (s.a.v.)’in şöyle buyurduğunu işitti: “Kazancının en şerlisi zinacı kadının parası, köpeğin satış bedeli ve haccamın (hacamat yapan, kan alan) kazancıdır” yine onda Ma’kıl el-Cezeri Ebu’z Zübeyr’den yaptığı rivayetten bilinendir, imam Ahmed Makıl’ın Ebuz Zübeyr’den olan rivayetlerine itiraz etti (münker gördü) ve dedi ki: Bu ibnu Lehia’nın hadislerine benziyor, bu takib edildi ve Allah rahimehullahın dediği gibi bulundu.

Alimler köpeğin satışında ihtilaf etti, çoğunluk haram kıldı, Evzai, meşhur rivayette Malik, fiafii, Ahmed, İshak bunlardandır.

 

(1) Sahihtir, ibni Abbas’tan ibni Mace haricinde cemaat tahric etti (Ahmed, Buhari, Müslim, Ebu Davud (2/205), Tirmizi ve Nesai) (Neylül Evtar: 1/6).

(2) İbnu Ebi fieybe Musannef’inde zikretti

(3) İbni Ebu fieybe Musannef’inde rivayet etti, Salim’den sabit olan ölünün derisinden istifadenin caizliğidir,  bu ibnu Mesud, Said bin Müseyyeb ve başka topluluğun görüşüdür (Neylül Evtar: 1/62).

(4) (Sahihtir, Ebu Mesud’dan (Ukbe bin Amr) cemaat tahric etti (Ahmed, Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, ibni Mace ve Nesai (Neylül Evtar: 5/143).

(5) Müslim şerhi: 10/232.

(6) Müslim Ebu Davud (2/249-250) Ahmed tahric etti (Neylül Evtar: 5/143.

Ebu Hureyre dedi ki: O haram maldır.”1 İbni Sirin dedi ki: O kazancın en pisidir.2 Abdurrahman bin Ebi Leyla dedi ki: Ha domuz parası ha köpek satış parası yemişim,3 onların alınacak tarafları var;

Birincisi: Satışı necisliğinden dolayı yasaklandı, onlar zıt pis olan her şeyin satışın haramlığı yapıştılar, bu fiafii, ibni Ceriri Taberi’nin görüşüdür, ibni Ukayl ve başkası gibi ashabımızdan bazısı da buna uydu, eşek ve katırın necis olmadığı dediğimiz zaman satışın caiz olduğunu söylüyoruz diyorlar, bu da icmaya muhaliftir.

İkincisi: Köpekten istifade, ve mutlak olarak eve alma eşek ve katır gibi mübah değildir, ancak köpek edinmek özel ihtiyaç için mübah kılınmıştır, bu da satışını mübah kılmıyor, ölü ve kana duyulan zaruret satışını caiz kılmadığı gibi, bu ashabımız ve başkalarında bir grubun itirazıdır.

İkincisi: Onun satışı değersizliğinden yasaklandı, onu muhamet ve cimrilerin dışında kimsenin yanında kıymeti yoktur bulunması koyladır, ihtiyaçtan fazlasıyla ihtiyaç giderilmesine tevşik için parasını alınması yasaklanmıştır, bu seleften Hasan’ı Basri’nin itirazıdır, yine asahabımızdan bazısı kendinin satışı hakkında böyle dedi bir grup edinilmesi mübah olan köpeğin satışına ruhsat verdi ve köpeği gibi, bu Ata, Nahai, Ebu Hanife ve ashabımızın görüşüdür, Malik’ten rivayetle dediler ki: Onun denilmesi haram kılınanın satışı yasakalanmıştır. Hammad bin Selem Ebu Zübey’den, o da Cabir’den rivayet etti: “Peygamber (s.a.v.) av köpeği dışında, köpek ve kendinin satış parasını yasakladı” bu Nesai tahric etti4 ve dedi ki: Bu hadis münkerdir, yine dedi ki: Sahih değildir, Darekutni5 bunun bir mevkuf olduğunu zikretti Ahmed dedi ki: Av köpeği hususunda Peygamber (s.a.v.)’den ruhsat sahih değildir, Beyheki1 ve başkası bazısı ravilere bu istisna karışık geldiğini ve bunu satıştan istisna, zannetikleri işaret etti, istisna ancak edinme  hususundadır, Hammad bin Selem’in Ebu’z Zübeyr’den rivayetleri kuvvetli değildir.

Kim bu hadis müslüman şartı üzeredir demişse, bazı müteahhirden bir grubun zannettiği gibi, hata etmiştir çünkü Müslim Hammad bin Seleme’den rivayetle Ebu’z Zübeyr’den hiçbir şey tahric etmedi, temyiz kitabında2 onun çok şeyhlerinden yaptığı rivayetleri kuvvetli değildir açıklamasını yaptı.

Kendini satışın mekruhluğu hususunda alimler ihtilaf etti, bazısı mekruh gördü Ebu Hureyre, Cabir, Tavus, Müvahhid, Cabir bin Zeyd, Evzai ve bir rivayette de Ahmed’den rivayet edildi, Ahmed dedi ki: O yırtıcıların derisinden daha ehvendir, bu ashabımızdan ebu Bekir’in tercihidir, Hasan ibni Sirin, Hakem ve Hammed rivayetinde ibni Abbas ve Ata kendi satışnıa ruhsat verdi, bu Sevri Ebu Hanife, fiafii, Malik ve meşhur rivayette Ahmed’in görüşüdür, İshak’ın iki rivayeti vardır, Hasan’dan satışın mekruhluğu ve faydalanmak için satın alışın ruhsatlı olduğu rivayet edildi, onlardan bazıları satış hakkındaki yasağı doğrulamadı, Ahmed dedi ki: Hakkında sabit veya sahih olan bir şey bilmiyorum, yine dedi ki: Hakkındaki hadisler ihtilaflıdır.

Bazısı yasağı hakkında gerçekleşmeyecek olana hamletti, kara kedisi ve benzeri gibi, bazısı dedi ki: Ancak satış yasaklandı, çünkü bu düşüklüktür ve kişiliğin zayıflığındandır. Çünkü bulunması kolaydır ve ihtiyaç duyulmuştur, bu fazlasını vermekle kendilerine bir zararı olmayan insanların ihtiyaçlarıdır, buna cimrilik kınanmış kötü ahlakların en çirkinlerindendir, bunun için parasın anılması yasaklanmıştır.

Yenilip faydalanılmayan geri kalan hayvanlar ise, haşarat vb. gibi satış caiz değildir, bazısı hakkında zikredilen fayda azdır, satış mübah kılmaz, Peygamber (s.a.v.)’e ölüde bulunan istifade zikredilince ölünün satışını mübah kılmadığı gibi bunun için sahih olan kan emen sülüğün satışı mübah kılınmamıştır.

 

(1) İbnu Ebi fieybe Musannef’inde rivayet etti.

(2) İbnu Ebi fieybe zikretti.

(3) İbnu Ebi fieybe zikretti.

(4) Nesai Sünen’inde Cabir’den tahric etti, Hafız ibni Hacr Fethul Bari’de dedi ki: İsnadın adamları güvenilirdir, ancak sahihliğinde itham var, benzerini Tirmizi Ebu Hureyre’den tahric etti fakat ravilerinden biri Ebu’l Mühzim’dir, o zayıftır. Ata ve Nahai dedi ki: Av köpeği caizdir, başkası değil. (Neylül Evtar: 5/144)

(5) Darekutni Sünen’inde tahric etti.

(1) Beyheki süneni Kübra’da tahric etti.

(2) Zikredilen kitaba bak. s: 170 ve sonrası.

Av için faydası olan sırtların atmaca ve doğan gibi şeyler ashabın çoğu Ahmed’den iki rivayet hikaye etti. Bazısı şatışını caiz gördü ve buna icma olduğunu zikretti, mekruhluk rivayetin tevil etti, Kadı Ebu Yala’nın “Mücerred”de yaptığı gibi.1

Bazısı dedi ki: Atmaca ve sırtların satışı caiz değildir. Hakkında caizliğine dair başka bir vecihte hikaye edildi, bunlar atmacaların satışına cevap verdi ve hakkında muhalif hikaye etmedi, bu EbuMusa’nın görüşüdür, alimlerin çoğudur, Ahmed’den gelen rivayetlerin çoğuna göre caizdir, av öğretilmemiş olan hakkında geleni rivayette durakladı.

Hallal dedi ki: Amel cemaatin rivayet ettiğine göredir, bütün halde satış caizdir, ashabımızdan bazısı filin hükmü sırtalının hükmü gibi kıldı buna mülahaza vardır, Ahmed’den Hanbel rivayetinde ifade edilen onu alımı da satımı da ve yırtıcı gibi kılınması da helal değildir.

Satımı yasaklananlardan: Öldürdüğü zaman kafirlerinl şerleridir, imam Ahmed2 ibni Abbas (r.a.)’dan şöyle dediğini rivayet etti: Handek savaşında müslümanlar müşriklerden bir adamı öldürür, leşine karşılık kendilerine mal verildi bunun üzerine Rasulullah (s.a.v.) buyurdu ki: “Onlara leşlerini veriniz, çünkü o pis leştir diyeti de pistir, onlardan bir şey kabul etmedi” bunu Tirmizi tahric etti ve laf diyeti de pistir, lafzı şudur “Müşrikler müşriklerden bir adamı cesedini satın almak istediler, Peygamber (s.a.v.) onlara satmayı reddetti.”1

Bunu Veki kitabında başka bir vecihten İkrime’den mürsel olarak tahric etti, sonra Veki dedi ki: Leş satılmaz. Harise dedi ki: İshaka dedim ki: Müşriklerin leşlerini müşrikler satma  hakkında ne diyorsun? Dedi ki: Hayır. EbuAmr eş fiaybani rivayet etti. Ali hristiyanlaşan Müstevrid el-İcliyi getirdi tevbe taleb etti tevbe etmeyi reddeti, bunun üzerine onu öldür, hıristiyanlar leşinin otuz bin karşılığında istediler, Ali reddeti ve yaktı.2

 

(1) Usulu fıkıh hakkında bir kitabtır.

(2) Hadis zayıftır, Ahmed Müsned’inde tahric etti, isnadında bu da ibnu bab var o zayıftır.

(1) Tirmizi (1715) tahric etti ve dedi ki: Bu hadis garibtir, ancak Hakim hadisinden biraz yine Haccac bin Ertad Hakem’den rivayet etti, Ahmed bin Hanbel Hakem’den rivayet eden ibnu Ebi Leyla hakkında dedi ki: Ebu Leyla’nın hadisiyle de getirilmez. Buhari dedi ki: İbnu Ebi Leyla sadıktır, fakat hadisin hangisi sahih, hangisi zayıf biliyoruz. Ben ondan bir şey rivayet etmiyorum.

(2) Beyheki, Abdurrazzak ve ibni ebi fieybe tahric etti ibnu Türmani’nin “cevherun nakiy” de zikrettiği gibi Beyheki’nin süneninde dip notunda- isnadı sahihtir.

Esselamu aleykum
Uyuşturucu ,sigara ve insan sagligina kötü gelen her şeyin üretimi,tüketimi ve alimi haram kilindi...Rabbim bizleri haramdan uzak kılsin inşallah....

Ve aleykumusselam..İnşaAllah bu haram kılınanları biz müslamlar almıyor uzak duruyoruz.Rabbim haramdan şüpheli şeylerden muhafaza eylesin İnşaAllah

Aleykumselam.Helal dairede yasayan ve helal yolda helal yonde alisveris yapip allahin rahmetine kavusan kullardan olalim inşallah...

#Esselamu aleykum.Rabbim a.c. Bize domuz eti ,içki gibi şeyleri haram kilmistir.Rabbim bizi bu aliskanliklardan  korusun inşallah.Rabbimrazı olsun.#