๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 21 Temmuz 2012, 18:03:54



Konu Başlığı: Mudârabede Kârın Paylaşılması
Gönderen: Sümeyye üzerinde 21 Temmuz 2012, 18:03:54
d)   Mudârabede Kârın Paylaşılması :

Mudârabe için sermaye verilirken, kârın paylaşılma şartlarının da belirlenmesi gerekir. Kâr, sermaye sahibi ile işletmeci arasında 1/2, 1/3, 2/3 gibi şayi bir cüz ola­rak paylaşılır. Kâr çok olursa tarafların alacağı kâr pa­yı da büyümüş olur. Mudârabede akdin konusunu kâr teşkil ettiği için, bunun meçhul olması akdin fesadını ge­rektirir  [247] Mudârabe sözleşmesinde, kârın taraflar ara­sında ortak olduğu belirtilse, fakat paylaşma yüzdesin­den söz edilmemiş bulunulsa, akit geçerli olur. Kâr ara­larında yarı yarıya paylaşılır. Çünkü ortaklık, aksi kararlaştırılmadığı sürece, prensib olarak eşitliği gerekti­rir  [248]

Mudârabede maktu bir kârın şart koşulması geçerli değildir. Böyle bir şart mudârabeyi de fasit kılar. Çünkü mudârabe kârda ortaklığı gerektirir. İşletmecinin, yalnız belirlenen maktu kâr kadar gelir sağlaması halinde karşı taraf bir şey alamaz. Bu nedenle de ortaklık gerçekleş­mez. Meselâ, 1 milyon lirayı % 40 maktu kâr almak üzere, mudârabe yoluyle, işletmeciye verse, yıl sonunda tüm kâr 400-bin liradan ibaretse, işletmeciye bir şey kalmaz, onun emeği karşılıksız kalır. % 100 kâr etmiş olması hâ­linde de aldığı maktu kârı az bulabilir. Zaten % 40 mak­tu gelir, burada faiz olur. Gerçekte mudârabe akdi fasit olduğu için, tüm kâr sermaye sahibinin olur. İşletmeci yalnız ecr-i misil, yani çalışmasının ücretini alabilir [249]



[247] es-Serahsî, a.g.e, c. XXTT, s. 27; el-Kâsânî, a.g.e, c. VI, s. 85; İbn Rüşd, a.g.e, c. II, s. 234;  eş-Şîrâzî, a.g.e, c. I, s. 385; İbn Kudâme, a.g.e, c. V, s. 30;  İbn Âbidin, a.g.e, c. IV, s. 505.

[248] Nisa, 12.

[249] es-Serahsî, a.g.e, c. XXII, s. 27; el-Kâsânî, c. VI, s. 85 vd.

Dr. Hamdi Döndüren, Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar, İklim Yayınları: 108-109.