๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 12 Temmuz 2012, 13:31:26



Konu Başlığı: İslâm Hukukuna Göre
Gönderen: Sümeyye üzerinde 12 Temmuz 2012, 13:31:26
2)   İslâm Hukukuna Göre :


İslâm hukukuna göre, işçiler almakta oldukları üc­retleri yetersiz bulurlarsa, arttırılmasını isteyebilirler. Tek tek istemek yerine, bir temsilci aracılığı ile istekte bu­lunmaları da mümkündür. Çünkü aynı kişiye, birden çok kişilerin vekâlet  (yetki)  vererek, kendilerini  temsil  et­tirmeleri caizdir. Temsilcinin, işveren karşısında zayıf kal­maması ve eşit şartlar altmda pazarlık yapabilmeleri içîn . bazı güvencelerinin olması ve organize olmuş bir işçi ku­ruluşu adına hareket etmesi de mümkündür. Ancak ta­raflar müzakereler sonunda, emeğin yeni değeri üzerinde görüş birliğine varamazsa durum ne olur?. Problemi, işi bırakarak veya işyerini kapatma kararı alarak karşı ta­rafı psikolojik ve ekonomik baskı altın almak suretiyle çözmeye çalışmak emeğin gerçek değerini bulmasını sağlarmı?.

Grev ve lokavt korkusu tarafların iradelerini zorlar. İşverenin taahhütlerini, senet ve çeklerini, belki de işye­rinin tahrip edileceğini düşünerek, normalin üstündeki iş­çi isteklerini kabul etmesi, işçilerin de lokavt tehdidi al­tında, işlerini kaybetme korkusuyla normalin altında dü­şük ücrete razı olmaları, tarafları «mükreh (irâdesi zor­lanmış,  irâdesi sakatlanmış)» durumuna getirebilir. Bu-duruma yol açmamak için, anlaşmazlık tarafların görüş­meleriyle çözülememişse,  bu konuda  uzmanlaşmış  olan ve adaleti ayakta tutacak olan mahkemeye başvurmak gerekir. Yukarıda Osmanlı İmparatorluğu uygulama ör­nekleri arasında zikrettiğimiz, Kütahya çini işçi ve işve­renlerinin mahkeme önünde kabul ettikleri 15 maddelik «toplu iş sözleşmesi» de aynı niteliktedir. Yani proble­min, mahkeme yoluyle çözüldüğünü gösteren bir uygu­lama örneğidir.

Diğer yandan İslâm hukukuna göre işçi, fiilen ça­lıştığı veya çalışmaya hazır olduğu süreler için ücrete hak kazanır. İşverenin izni olmaksızın işin başından ayrılırsa ücret hakkı bulunmaz. Yukarıda, ücret konusunu ince­lerken bu noktaları açıklığa kavuşturmuştuk. [447]


[447] Dr. Hamdi Döndüren, Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar, İklim Yayınları: 194-195.