İslâm Hukukuna Göre

2) İslâm Hukukuna Göre :

İslâm hukukuna göre, işçiler almakta oldukları ücretleri yetersiz bulurlarsa, arttırılmasını isteyebilirler. Tek tek istemek yerine, bir temsilci aracılığı ile istekte bulunmaları da mümkündür. Çünkü aynı kişiye, birden çok kişilerin vekâlet (yetki) vererek, kendilerini temsil ettirmeleri caizdir. Temsilcinin, işveren karşısında zayıf kalmaması ve eşit şartlar altmda pazarlık yapabilmeleri içîn . bazı güvencelerinin olması ve organize olmuş bir işçi kuruluşu adına hareket etmesi de mümkündür. Ancak taraflar müzakereler sonunda, emeğin yeni değeri üzerinde görüş birliğine varamazsa durum ne olur?. Problemi, işi bırakarak veya işyerini kapatma kararı alarak karşı tarafı psikolojik ve ekonomik baskı altın almak suretiyle çözmeye çalışmak emeğin gerçek değerini bulmasını sağlarmı?.

Grev ve lokavt korkusu tarafların iradelerini zorlar. İşverenin taahhütlerini, senet ve çeklerini, belki de işyerinin tahrip edileceğini düşünerek, normalin üstündeki işçi isteklerini kabul etmesi, işçilerin de lokavt tehdidi altında, işlerini kaybetme korkusuyla normalin altında düşük ücrete razı olmaları, tarafları «mükreh (irâdesi zorlanmış, irâdesi sakatlanmış)» durumuna getirebilir. Bu-duruma yol açmamak için, anlaşmazlık tarafların görüşmeleriyle çözülememişse, bu konuda uzmanlaşmış olan ve adaleti ayakta tutacak olan mahkemeye başvurmak gerekir. Yukarıda Osmanlı İmparatorluğu uygulama örnekleri arasında zikrettiğimiz, Kütahya çini işçi ve işverenlerinin mahkeme önünde kabul ettikleri 15 maddelik «toplu iş sözleşmesi» de aynı niteliktedir. Yani problemin, mahkeme yoluyle çözüldüğünü gösteren bir uygulama örneğidir.

Diğer yandan İslâm hukukuna göre işçi, fiilen çalıştığı veya çalışmaya hazır olduğu süreler için ücrete hak kazanır. İşverenin izni olmaksızın işin başından ayrılırsa ücret hakkı bulunmaz. Yukarıda, ücret konusunu incelerken bu noktaları açıklığa kavuşturmuştuk. [447]

[447] Dr. Hamdi Döndüren, Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar, İklim Yayınları: 194-195.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın