İşe Girdikten Sonraki Hak ve Görevleri

II - - İşe Girdikten Sonraki Hak ve Görevleri:

A) Ücret Hakkı:

1) Genel Olarak :

İş sözleşmesinin önemli unsurlarından birisi de ücrettir. İşçi, çalışması karşılığında ücrete hak kazanır. Böylece hak ve görev birlikte bulunur. Hatta görev, ücretten de önce gelir. Hz. Peygamber'in iş akdinde ücretin miktarının belirlenmesini [368] ve teri kurumadan işçiye ücretinin ödenmesini istemesi [369]bu hakkın önemini ortaya koymaktadır. İşveren genel olarak ekonomik bakımdan daha güçlü olduğu için, işçiyi korumak amacîyle düzenleyici hükümler getirilmiştir.

Batı toplumlarında işçilerin haklarını koruyucu tedbir ve düzenlemeler ancak 18. yüzyılın başlarından itibaren alınmaya başlanmıştır. Büyük sanayi inkılabı ile işçi kitleleri bazı teşkilatlar kurarak haklarını korumak ihtiyacını duymuşlardır. İşçi hakları konusunda ilk sosyal politika tedbiri, İngiltere'de 1802 tarihinde, dokuma sanayiide çalıştırılan çocukların, çalışma şartlarını düzenleyen kanunla başlar. 1819, 1844 ve 1867'de çıkarılan kanunlar bunu izledi. Daha sonra kadınlar ve yetişkin işçiler için koruyucu hükümler getirildi. Aynı tarihlerde Fransa ve İsviçre'de de benzer sosyal politika tedbirleri alındı [370]

İslâm'da bu konulardaki düzenleyici hükümlerin 6. yüzyılda getirildiği ve hulefâ-i râşidîn devrinde ilk önemli uygulamaların yapıldığı düşünülürse, batı toplumlarından çok daha önce aynı konulara çözümler getirildiği anlaşılır. [371]

[369] İbn Mâce, Rehin: 4.

[370] Central Office of Information : Main-D'oeuvre et Conditions de Travail en Grande-Bretagne, Londres 1965, s. l'den naklen Dr. Cahit Talaş, Sosyal Politika, 3. Bası, Sevinç Mat. Ankara 1967, s. 117-129; Antony Babel, Legislation du Travail en Suisse, Geneve 1925, s. 112'den naklen. Dr. Cahit Talaş, age. s. 113, 136, 137.

[371] Dr. Hamdi Döndüren, Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar, İklim Yayınları: 163-164.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın