|
Konu Başlığı: İşçi ve İşveren Terimleri Gönderen: Sümeyye üzerinde 17 Temmuz 2012, 11:41:51 B) İşçi ve İşveren Terimleri: Başkasına ait bir işi ücret karşılığında yapmayı üslenen kimseye «işçi (âmil)» denir. Bu; işçinin emeğini kiralaması demektir [319] İnsanlar bütün işlerini her zaman kendileri göremez. Başkalarının yardımına ihtiyaç vardır. Bu yardımın sürekli olarak meccânen yapılması beklenemez. Sözleşme ve ücret, emeğin kiralanmasında sürekliliği sağlar. Başkasını bir ücret karşılığı çalıştıran kimseye «işveren» denir. Bu, gerçek kişi olabileceği gibi, devlet, vakıf, şirket gibi tüzel kişi de olabilir. İslâm hukukunda tarım işçileri için, «çiftçi» anlamında «fellâh» sözcüğü de kullanılmıştır. Bu konuda er-Remlî (Ö. 1004/1595) şöyle der : «Tarım yapılan bir toprağın yarar ve zararı, toprak sahibine aittir. Çalışan (fellâh) kimse sadece işçilik ücretine hak kazanır» [320] Tarım işçileri dışında kalan, diğer ücret karşılığı çalışanlara ise «ecîr (ücretli)» denilmiştir. Âyet-i kerimede şöyle buyurulur: «Ey babacığım, onu ücretli olarak tut» [321]Hadiste «İşçiye ücretini teri kurumadan önce veriniz» buyurulurken, işçi «ecîr» sözcüğü ile ifade edilmiştir [322] İslâm'da, emeğini başkasına kiralayan tüm çalışanlar aynı statü içinde değerlendirilmiştir. Bugün uygulamada işçi, memur, subay, kamu görevlisi olma veya olmama gibi ayırımlar yapılmaksızın tüm çalışanlar ayni hükümlere tâbi tutulmuş, ancak iş ve mesleğin durumuna göre emeğin değeri üzerinde durulmuştur. Sadece işin bir kişiye veya. birden çok kişilere yapılmasına göre bir ayırım yoluna gidilmiştir. Aşağıda vereceğimiz İşçi çeşitleri böyle bir ayırımdan ibarettir. Türk İş Kanunu 1. maddede işçi şöyle belirlenir: «Bir hizmet akdine dayanarak herhangi bir işte ücret karşılığı çalışan kişiye işçi, çalıştıran tüzel veya gerçek kişiye işveren, işin yapıldığı yere işyeri denir». [323] [319] Ali Haydar, Düraru'l-Hukkâm Şerhu Mecelleti'l-Ahkâm, e. I, s. 682; Mecelle, mad. 413. [320] er-Remlî, Nihâyetü'l-Muhtâc ilâ Şerhi'l-Minhâc, c. V, s. 247. [321] Kasas, 26. [322] İbn Mâce, Rehin : 4. [323] Dr. Hamdi Döndüren, Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar, İklim Yayınları: 144-145. |