๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 23 Temmuz 2012, 16:57:34



Konu Başlığı: Gümüşle İlgili Uygulama
Gönderen: Sümeyye üzerinde 23 Temmuz 2012, 16:57:34
B)   Gümüşle İlgili Uygulama:


Gümüşün para birimi dirhemdir. Bir dirhem yakla­şık 3,2 gram gümüş ihtiva eder. Gümüşten yapılan zi­net eşyası ve benzerlerinin gümüş para karşılığında satimi halinde de, altın konusunda arzettiğimiz sakıncalar ortaya çıkar.

Ebu'l-Eş'as, Ubâde b. es-Sâmit (r.a.)'ın altı madde ile ilgili hadisini şöyle nakleder : «Bir gazaya çıkmıştık. Ordunun başında Muâviye (Ö. 60/679) vardı. Birçok ga­nimetler aldık. Ganimetler arasında gümüş bir kap da var­dı. Muâviye, bu kabın halkın bağışları arasında satılma­sını emretti. Halk bu alış - verişe koşuştular. Derken Ubâ­de b. es-Sâmit ayağa kalkarak şöyle dedi:

—  Ben Resulüllah'i, altını altınla gümüşü, gümüşle, buğdayı buğdayla, arpayı arpayla, hurmayı hurmayla, tu­zu tuzla misli misline ve peşin olarak satmayı emreder­ken duydum. Her kim fazla verir veya alırsa şüphesiz ribâ yapmıştır.

Bunun üzerine halk aldıklarını geri verdiler. Duru­mu öğrenen Muâviye ayağa kalktı ve şöyle dedi :

—  Dikkat edin, bazı kimselere ne oluyor kî, Hz. Peygamber'den bazı hadisler rivayet ediyorlar. Biz de onu görüyor ve sohbetinde bulunuyorduk. Ama bunları ken­disinden işitmedik. Bunun üzerine Ubâde ayağa kalka­rak hadisi tekrarladı ve şöyle dedi: Muâviye hoşlanmasa da biz Allah Rasulünden işittiklerimizi mutlaka söyleyeceğiz» [160]

Bu uygulamaya göre, gümüş bir kap, gümüş para olan dirhem karşılığı satılmak istenince, ağırlık farkının faiz olduğu ortaya çıkmaktadır.

Altın veya gümüş paranın kendi cinsleriyle müba­dele edilirken peşin ve eşit ağırlıkta olmasının istenmesi, paranın maden değerinin üstünde veya altında nomi­nal bir değer kazanmasını engellemiştir. Yani para ile, kendi cinsinden imal edilen altın veya gümüş zinet eş­yaları arasında bir fiyat farkının oluşmasını, başka bir deyimle, o devirlerde enflasyonun oluşmasına İslâm'ın fa­iz yasağının engel teşkil ettiğini söyleyebiliriz. [161]



[160] Müslim, Müsâkât, H. 80; Değişik rivayet için bkz. İbn Mâce, Mukaddime, 2.

[161] Dr. Hamdi Döndüren, Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar, İklim Yayınları: 74-76.