|
Konu Başlığı: Lukatanın Rükünleri Gönderen: Ekvan üzerinde 16 Aralık 2011, 18:55:28 Lukatanın Rükünleri Lukatanın 3 rüknü vardır. a) Almak. b) Alan. c) Alınan. a) Almak: Kaybolan malı almaktan ibarettir. Emanetine güvenilen birinin kaybolmuş malı (lukatayı) alması müstehaptır, fasıkın alması mekruhtur. Kayıp mal alındığında şahit tutmak ve malın sıfatlarından bir kısmını onlara anlatmak müstehap olup, sıfatların tamamını söylemek ise mekruhtur. Şafii alimi İmam Rameli'ye göre bulunan bir şey bırakıldığı takdirde kaybolma ihtimali kuvvetli ise kendine güvenen kimsenin o malı alıp bir seneye kadar tarif etmesi vaciptir. b) Alan: Lukatayı alıp yanında muhafaza edip ve daha sonra tanıtabilmek için ilan eden kişinin müslüman, hür, akıllı, mükellef ve sefehtan dolayı malına hacredilmemiş olması gerekir. İlanda: 'Cinsi; yani altın mı, para mı, döviz mi ? Sıfatları; yani Türk malı mı, yabancı mal mı?' şeklinde özelliklerini beyan eder. Fakat miktarı beyan edilmez. Onu mal edinmek gayesiyle almış ise ilan ücreti kendisine aittir. Mal edinmek niyetiyle değil de, 'Alayım bir gün sahibi çıkar veririm' niyetiyle iyilik olsun diye almışsa ilan ücreti mal sahibine aittir. Onu mülküne geçirdikten sonra veya mülk edinip harcadıktan sonra sahibi çıkarsa o malı veya o malın bedelini sahibine vermeye mecburdur. Mekke'de (Harem Bölgesi'nde) görünen herhangi bir şey sadece muhafaza edilmesi için alınır. Çünkü orası kutsal bir beldedir. Dinimiz lukata hükmünde bu kutsal yerler için, böyle bir hüküm getirmiştir. c) Alınan: Bunun şartı ise, düşme yahut unutulma ile kaybolan maldır. [4] [4] Kadı Ebu Şuca’, Ğayet’ül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 370. |