๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Büyük Şafii İlmihali => Konuyu başlatan: Ekvan üzerinde 01 Kasım 2011, 19:27:13



Konu Başlığı: Kardeşlerle Beraber Dedenin Mirası
Gönderen: Ekvan üzerinde 01 Kasım 2011, 19:27:13
Kardeşlerle Beraber Dedenin Mirası


Burdaki dededen kasıt babanın babasıdır. Çünkü annenin babası olan dede ise zev'il erhamdandır.

Kardeşlerden maksat da bir veya birden fazla olup ana baba bir veya baba bir olan erkek ve kızkardeşlerdir. Ana bir olan kardeşler dede ile hacbolunur.

Şunu da belirtelim. Birlikte miraslarıyla ilgili Kitap ve Sünnet'te hüküm yoktur. Bu durumda miraslar sahabelerin içtihatlarıyla sabit olmuştur. Mezhep imamları da daha sonra sahabelere uyarak farklı görüşler ileri sürmüşlerdir. Sahabeler kardeş ve dedenin mirasları ile ilgili hüküm vermekten korkardı. Ancak vukubulan meseleler karşısında görüş belirtme ve taksimat yapma mecbuiyetinde kalmışlardır.

Dede ile kardeşlerin birlikte olursa miras meselesi iki kısma ayrılır.

1- Farz sahibi varisler olursa. Dede ile kardeşlerin beraberinde farz sahibi olursa dede kendisi için hangi hisse daha iyi ise onu alır. Buna iki misal verelim.

                     (2x)                (2)                             (4)

Koca :            1/2                  1                               2

Dede :             A.                  1                                1

Kardeş :          A.                  1                                1

 

                      (4x)               (4)                           (16)

Karı :             1/4                  1                               4

Dede :             A.                  -                                6

2 kızkard :      A.                  3                                6

Görüldüğü gibi iki meselenin aslı kadının paydası olan (4)'ten kurulur. Kadın 1 pay alır. Kalan 3 pay da dedeye ve kızkardeşlere verilir.

Aşağıdaki meselelerde hissenin taksimat sonucunda dedenin alacağı (1/6) pay ila kalanın üçte biri olan hisseye eşittir.

                                         (6)

Koca :         1/2                  3

Dede :         1/6                  1

2 kard:        A.                   2

                                     

                                         (6)

Koca :         2/3                  4

Anne :         1/6                  1

Dede :         1/6                  1

Kardeş :       A.                   -

Görüldüğü gibi bu ikinci meselede kardeşe miras kalmıyor. Çünkü bazan asabe hiç bir şey alamaz, dedeyede ortak kılınamaz. Çünkü dedenin hissesi (1/6)'dan aşağı düşmez. Başka bir misal verelim.

                               (12)                           (15)

İki kız :                    2/3                              4

Koca :                      1/4                              3

Anne :                       1/6                             2

Dede :                        A.                             2

Kardeş :                     A.                             -

Görüldüğü gibi bu mesele (12)'den kurulmuştur, avl ile (15)'e çıkarılmıştır. Farz sahiplerinden sonra kardeşe bir herhangi bir şey kalmıyor. Dede ise avl ile (1/6) hissesini almıştır.

2- Faiz sahibi varisler olmazsa. Dede ile kardeşlerin beraberinde karı ve kız gibi farz sahibi varisin bulunmaması durumunda dede 1/3 lük hisse ile eşit taksimattan kendisi için hangisi daha yararlı ise onu alır.Bunlara bazı misaller verelim.

                                                                   (3)

Dede :                         A.                             2

Ana-baba bir

kızkardeş:                    A.                            1

Dede :                          A.

Üç kardeş                     A.

 

Aşağıdaki meselede dede yine mirastan 1/3 alır.

                                   (3x)                        (3)               (15)                   

Dede :                         1/3                          1                   5

kardeş :                         A.                          -                   4

Üç kardeş :                   A.                          2                   6[1]


 



--------------------------------------------------------------------------------
 
[1] Kadı Ebu Şuca’, Ğayet’ül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 417-418.