๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Büyük Şafi Fıkhı => Konuyu başlatan: Eflaki üzerinde 24 Ocak 2010, 16:22:06



Konu Başlığı: Şafii için seferilik ve iki namazı cem
Gönderen: Eflaki üzerinde 24 Ocak 2010, 16:22:06
Yolculukla ilgili 4 çeşit ruhsat vardır. Bu ruhsatlar şunlardır:

1-  Kasr yapmak, yani 4 rekâtlı olan; öğle, ikindi ve yatsı namazlarını 2’şer rekât halinde kılmak.
Yolculukta kazaya kalmış olan namazlar da, yolculukta kasr ile kılınabilir. Fakat mukim iken kazaya kalmış olan namazlar, seferde kasr ile kılınamaz.
2-  Ramazan orucunu tutmamak. Seferi olan kimse, Ramazan orucunu tutmayabilir, sonra mukim olunca güne gün kaza eder.
3-  Üç gün yani 72 saat, abdestte ayakları yıkamak yerine, mest üzerine mesh etmek. Mukim olan kimse, ancak bir gün bir gece yani 24 saat mesh edebilir.
4-  Namazları cem etmek. Yani öğle ile ikindiyi ve akşam ile yatsıyı takdim veya tehir ederek beraber kılmak. Takdim öne almak; tehir de ertelemek, demektir.

Kasrın şartları

Seferde kasr yapmanın yani, dört rekâtlı namazları, iki rekât halinde kılmanın şartları şunlardır:
1-  Yolun uzun olması. Yani; en az 80 kilometre ve 640 metre olması. Bu mesafe, uçakla da gidilse yine seferi olunur. Biri kısa, diğeri uzun olmak üzere; bir yere iki yoldan gidiliyor ve bir ihtiyaçtan dolayı, uzun yol tercih ediliyorsa, namazlar kasr edilebilir. Fakat sadece namazları kısa kılmak için, uzun yol tercih ediliyorsa, kasr caiz değildir.
2-  Yolcunun; kasrın caiz olduğunu bilmesi. Şayet bunu bilmeden namazları kasr ederse, kıldığı namaz sahih olmaz.
3-  Günah işlemek için yolculuğa çıkmamış olmak.
4-  Belli bir yeri kastetmek.
5- Tekbiret-ül-ihram ile birlikte kasra niyet etmek.
6-  Kasr niyetini bozacak herhangi bir durumun olmaması. Şayet kişi, kasra niyet edip etmediğinde şüpheye düşerse, namazını tam kılar.
7-  Namazını dört rekât olarak kılan imama uymamak.
8-  Namazı tamamlayıncaya kadar, seferin devam etmesi.
9-  İkamet yerinden çıkmış olmak.

Cem-i takdimin şartları

Seferde, cem-i takdim ile namaz kılmanın yani; ikindiyi, öğle vaktinde; yatsıyı da, akşam vaktinde kılmanın bazı şartları vardır. Bu şartlar, şunlardır:
1-  Tertibe uymak. Yani ikindiyi öğle vaktinde kılacaksa, önce öğleyi sonra ikindiyi kılmak. Yatsıyı da akşam vaktinde kılacaksa, önce akşamı sonra yatsıyı kılmak.
2- Birinci namazda cem etmeye niyet etmek. İftitah tekbiri ile birlikte niyet etmek sünnettir.
3- İki namazı ard arda kılmak. Aralarında sünnet dahi kılınmaz.
4-  İkinci namaza başlayıncaya kadar yolculuğun devam etmesi.

Cem-i tehirin şartları

Cem-i tehirin yani öğleyi ikindi vaktinde ve akşamı yatsı vaktinde kılmanın iki şartı vardır:
1- Birinci namazın vakti çıkmadan, namazı cem-i tehir ile kılmaya niyet etmek.
2- İkinci namazı da kılıp bitirinceye kadar yolculuğun devam etmesi.

Yolculuk ne zaman biter?

Yolculuk sona erince, sefer ruhsatlarından istifade edilemez. Şöyle ki:

a)  İkamet yerine dönmekle, yolculuk sona erer.
b)  Gideceği yerde, dört gün veya daha fazla kalmaya niyet eden kimse, oraya varmakla yolculuğu son bulur.
c)  Bir kimse, gideceği yere varmadan, orada ikamet etmeye niyet etmemiş ise, veya giriş-çıkış günleri hariç dört günden az bir müddet kalmaya niyet etmişse, oraya varmakla yolculuğu son bulmaz.
d)  Bir yerde, giriş ve çıkış günleri hariç dört gün kalan kimse, mukim olur.
e)  Gideceği yerde, göreceği işinin, dört günde bitmeyeceğini bilen kimse, oraya varmakla mukim olur.
f)  Eğer işinin her an için bitebileceğin! tahmin ediyor ve bittiği anda dönmeye niyetli ise, bir de ikamet etmeye niyet etmemişse, 18 güne kadar yolcu sayılır.
g)  Durmuş olduğu halde, dönmeye niyet eden kimsenin seferiliği bitmiş olur.