> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > İslam Fıkhı Eseleri > Büyük Şafi Fıkhı > Şafii için İkrah
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Şafii için İkrah  (Okunma Sayısı 2048 defa)
22 Şubat 2010, 16:47:40
Eflaki
Gökte oturan melek
Tecrübeli Üyeler
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 9.997


« : 22 Şubat 2010, 16:47:40 »



İkrah´ın Hakikati ve Mânâsı

Misbâh´ul-Münîr´de şöyle denilmektedir: Kerih; sevilmeyen, çirkin görünen şey demektir. Kerh kelimesi meşakkat anlamına da gelir, kürüh şeklinde de okunur ki kahretmek, zorlamak anlamına kullanılır. Meselâ ´Onu bir işe ikrah ettim´ demek, o işi ona zorla yaptırdım demektir. Kerh kelimesi ´İsteyerek veya istemeyerek (bana) gelin´ (Fussüet/11) ayetinde olduğu gibi, ´zorla yapmak/yaptırmak´ anlamını ifade eder. Burada kerh kelimesi, itaatin zıddı olarak kullanılmıştır.

Kısacası ikrah kelimesi lugatta, birini hoşuna gitmeyen bir şeye zorlamak anlamına gelir; yani onun hoşuna gitmeyen, sevgi ve rızaya ters düşen birşeyi onun nefsineferieştirmek demektir. Nitekim Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:

Hoşunuza gitmeyen birşey sizin için hayırlı olabilirken sevip hoş­landığınız birşey ise sizin için şer olabilir. (Bakara/216)

Ayette geçen kerhen kelimesi, sevgi ve rıza´nin karşıtı olarak kul­lanılmıştır.

İkrah´a, aynı zamanda kilitlemek mânâsına gelen iğlak da denir. Sanki zorlanan kişinin önündeki kapı kilitlenmektedir de ancak zor­landığı işi yaparsa açılmaktadır.

İkrah´m ıstılahî mânâsı ise bir işi yapmaya zorlamaktır. İmam Şafii eî-Umm adlı kitabında ikrah´i şöyle tarif ediyor: ´Kişi, öyle bir kimsenin eline düşer ki artık ondan yakasını kurtaramaz´.

Bu durumdan; vurmak, hapsetmek, malını telef etmek gibi korku ve mahzurlar hasıl olur. Bu da insanların durumuna göre değişir:

? Şerefli bir insanı halk arasında istihfaf etmek tehdit sayılır.

Bazı insanları halk arasında hafife almak, onu tehdit etmek, kor­kutmak sayılmaz. Bu hareket ona zor gelmez.

? Mürüvvet ve makam sahibi bir kişiye küçük bir tokat vurmak, bazen tehdit sayılır. *

Oysa bazı insanlara bir tokat atmak tehdit sayılmaz. Malını telef etmekle tehdit etmek, kişiyi sıkıntıya sokmak demektir. Bu bakımdan mal hususunda zengine yapılan tehdidle fakire yapılan tehdit farklıdır. Kişinin nefsi için ikrah sayılan durum ile kişi için aziz sayılan babası, dedesi, kardeşleri, kızkardeşleri, evlâtları ve benzerlerine yapılan ikrah aynıdır. Bir kişi ´Şu işi yapmazsan yakınlarından birini öldüreceğim´ diye tehdit edilirse, ´Şu işi yapmazsan seni öldüreceğim´ diye tehdit edilmiş gibi sayılır.

İkrah´ın Tahakkuk Etmesi İçin Gerekli Olan Şartlar

İkrah´ın tahakkuk etmesi ve üzerine şer´î hükümlerin terettüb etmesi için şu şartların bulunması gerekir:

1. Tehdit eden kişi tehdidini yerine getirecek güçte olmalıdır.. .

Tehdit eden kişi tehdidini yerine getiremeyecek güçte olursa bu tehdit değil, hezeyan olur. Çünkü insana bir fiili zorla yaptırmak için güç gerekir.

2. Tehdit edilen kişinin, işi yapmadığı takdirde tehdit sahibinin tehdidini yerine getireceğine inanması gerekir.

3. Tehdit edilen kişinin; kaçmaktan, mukavemet etmekten, yardım talebinde bulunmaktan aciz olması gerekir.

4. Zorlanan kişi, zorlandığı fiili zorlanmadan önce yapmamış olma­lıdır; yani başkasının malını telef etmeye veya içki içmeye veya zina etmeye zorlanan kişi, zorlanmadan önce bu fiilleri işlememiş olmalıdır.

5. Yapması için zorlandığı şey, yapmadığı takdirde tehdit edildiği şeyden daha ağır ve tehlikeli olmalıdır. Meselâ kişi ´Malını telef etmezsen bir tokat atacağım´ diye tehdit edilirse, bir tokat yemek de malını telef etmekten daha hafif ise bu zorlama sayılmaz. Eğer kişi ´Elini kesmezsen seni öldüreceğim´ diye tehdit edilirse, tehdit eden kişi de bu tehdidin yerine getirileceğine inanıyorsa bu tehdit sayılır. Çünkü öldürme tehdidi, tehijke bakımından elini kesmesinden daha şiddetlidir. O zaman kişi daha ehven olanı tercih edebilir, yani elini kesebilir.

Hz. Aişe şöyle rivayet ediyor: ´Rasûlullah (s.a) iki şey arasında muhayyer bırakıldığında en kolay olanı tercih ederdi´.[1]

6. Eğer zorlanan kişi istenilen şeyi yaptığında ancak tehdidten kurtulacaksa, şu hususlara göre karar verilir:

Eğer kişi ´Kendini öldür, yoksa ben seni öldürürüm´ diye tehdit edilirse bu ikrah sayılmaz. Çünkü her iki durumda da kurtuluş sözko-nusu değildir. Yine kişinin´´Elini sen kesmezsen ben keseceğim1 diye tehdit edilmesi de bunun gibidir. Bu bakımdan böyle bir zorlamaya maruz kalan kişinin bu işi bizzat yapması doğru olmaz. Çünkü bu tür bir tehdit, gerçek anlamda tehdit sayılmaz. Gerçek anlamda tehdit edilen kişi, istenen şeyi yapınca tehdidten kurtulan kişidir. Oysa kişi kendini öldürdüğünde veya elini kestiğinde tehdit yerine gelmiş olur. Bunu yapmazsa tehdidin mutlaka yerine getirileceği kesin değildir. Çünkü tehdit, genellikle korkutmak İçin yapılır. Tehdit eden kişi tehditini yerine getirmek istese bile onu yerine getiremeyebilir; meselâ kendisi ölebilir, vs.

7. Tehdit, derhal yerine getirilecek türden olmalıdır.

Tehdit eden kişi tehdidini ileride yerine getireceğini söylerse, ikrah tahakkuk etmez. Çünkü tehdidin tecil edilmesi, tehdidten kurtulmayı kolaylaştırır. Çünkü kişi birinden yardım isteyebilir, birinin himayesine girebilir veya bir sultana sığınabilir veya benzeri bir yol bulabilir. .

8. Zorlanan kişi, zorlandığı husustan daha fazlasını veya daha azını yapmamalıdır; zira zorlanan kişi zorlandığı hususta daha fazlasını veya daha azını yaparsa, onu kendi isteğiyle yapmış Sayılır, bu hususta zorlanmış sayılmaz. Bu bakımdan kişi, hanımını boşaması için zorlansa, o da hanımını boşamayıp evini satsa veya kişi, hanımını üç talak ile boşamaya zorlansa o da bir talak ile boşasa, bunları kendi isteyerek yapmış sayılır. Bunların hükümleri bunları yapan kişi üzerine terettüb eder. Çünkü bunlar, ikrah kapsamına girmezler.

9. Zorlandığı fiil belli olmalıdır. Meselâ kişi iki hanımından birini boşamaya zorlansa ve*ya Zeyd ve Amr´dan birini öldürmeye zorlansa, bu ikrah sayılmaz.

10. Zorlanan kişi, zorlandığı şeyi yapmak mecburiyetinde olma­malıdır. Meselâ iflas nedeniyle hac´r akma alman kişi malını satmaya zorlanırsa veya ila yapan bir kişi hanımını boşamaya zorlanırsa veya kasden bir şahsı öldüren kişi kısas yapmaya zorlanırsa, bunlar ikrah sayılmaz. Çünkü zaten bunları yapmak mecburiyetindedir.

11. Birini birşey yapmaya zorlayan kişi, zorlandığı hususta hak sa­hibi olmamalıdır. Meselâ evli bir kişi hanımını ´Eğer bende olan alacağını bağışlamazsan seni boşarım´ diye tehdit ederse, bu ikrah sayılmaz. Karısı alacağını bağışlarsa, borç kocanın üzerinden düşer. Kadın borcu bir _ daha kocasından isteyemez.

Bazı âlimler bunun ikrah sayılacağını, zira koca´nın karısı üzerinde hâkim olduğunu ve tehdidini her an yerine getirebileceğini söylemiş-. lerdir. Bu görüşe göre kadın alacağını kocasına bağışlasa bile borç ko­canın üzerinden düşmez, kadın istediği zaman o borcu kocasından is­teyebilir.

İkrah´ın Vaki Olduğu Tasarruflar ve Onlar Üzerindeki Te­siri

İkrah, bir şeyin yapılması veya yapılmaması İçin vaki olabilir. Tasarruflar iki çeşittir:

1. Hissî tasarruflar

Bunlar söz, yeme, içme, öldürme, itlaf etme, küfretme gibi duyularla bilinen birtakım fiillerdir.

2. Şer´î tasarruflar

Bunlar da şeriatla bilinen satış, nikâh, talak ve benzeri akidlerdir. Şeriat onlara özel isimler vermiş ve onlar üzerine belli hükümler terettüb etmiştir.

I. Hissî Tasarruflar ve Zorlamanın Onlar Üzerindeki Tesiri

Hissî tasarruflara iki çeşit hüküm taalluk eder:

? Ahirette taalluk eden hükümler; yani cezası ve mükafaatı ahirette verilecek fiil ve tasarruflar.

? Dünyaya taalluk eden hükümler; yani ceza verilip verilmemesi, , tazminat ödenip ödenmemesi dünyada gerçekleşen fiil ve tasarruflar.

Bu tasarrufların, uhrevî veya dünyevî hükümleri üzerine terettüb eden eserler nelerdir?

Yapılan zorlamanın tesiri, hissî tasarrufların türüne göre değişiklik arzeder. Bazen haram veya mahzurlu olduğu halde zorlama nedeniyle yapılan tasarruf mubah olur. Bazen yasağın aslı kalmakla beraber zorlama nedeniyle ruhsat verilir. Bazen de zorlamaya rağmen haramlıği durumda itibar, yeminle beraber inkâr edenin sözüdür. Bu bakımdan vekil yemin ettikten sonra herhangibir tazminata çarptırılmaz.

c. Tasarruf Hususundaki İhtilaflar

Vekil, satması için kendisine teslim edilen malı sattığını iddia etse, müvekkil de bunu inkâr etse veya vekil ´Malı satıp parasını aldım, fakat para telef oldu´ dese, müvekkil de ´Sen malı satıp parasını almadın´ dese, yeminle beraber yine vekilin sözüne itibar edilir. Çünkü vekil malı satıp. parasını alma hususunda yetkilidir. Her kim bir tasarrufa sahip olursa, o tasarruftaki ikrarın da sahibi olur.

d. Malı Geri Verme Hususundaki İhtilaf

Vekil, kendisinde bulunan mallan müvekkile geri verdiğini iddia etse, meselâ vekil, satması için kendisine verilen malı müvekkiline iade ettiğini veya sattığı malın parasını müvekkile verdiğini iddia etse, mü­vekkil de bunu inkâr etse, şu hususlara bakılarak hüküm verilir:

? Vekil, bir bedel karşılığında vekil tayin edilmemişse, yeminle beraber vekilin sözüne itibar edilir. Çünkü vekilin malı kabzetmesi müvekkilin yararınadır. Vekil o malı ver...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Şafii için İkrah
« Posted on: 29 Mart 2024, 00:03:55 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Şafii için İkrah rüya tabiri,Şafii için İkrah mekke canlı, Şafii için İkrah kabe canlı yayın, Şafii için İkrah Üç boyutlu kuran oku Şafii için İkrah kuran ı kerim, Şafii için İkrah peygamber kıssaları,Şafii için İkrah ilitam ders soruları, Şafii için İkrah önlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes