Konu Başlığı: Jöntürklerin dokuzları Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 29 Mart 2011, 15:54:44 Jöntürklerin Dokuzları Namık Kemal ve arkadaşlarının toplandığı evin müdavimlerinin isimleri şunlardan ibaretti: Namık Kemal Bey'le Ziya (Paşa) Bey başda olmak üzere, Harabeler mütercimi Ayetul-lah Bey, Meyşo'nun Ehl-i Salip Târihinin mütercimi Pertev Efendi, Arif Bey, meşhur gazeteci matbua-i müceddidinden yâni matbaacılık ve gazeteciliğe büyük yenilikler ve terakki-ler taşımış bir insan, Ebuz Ziya Tevfik Bey, meşhur Ahmed d Efendi, Ekrem Bey ve de Memduh Beyefendilerden ibaretti. Sonunda istibdad idaresi bu değerli kişilerin bir çoğunu sürgünlerde perişan eyledi. Yalnız Ekrem Bey ile Ahmed Midhat Efendi dolgun maaşla İstanbul'da kalmanın yolunu bulabildiler. Memduh Beyefendiye gelince; bu gün Dahiliye Nezareti gibi en mutena ve mühim memuriyetde oturmaktadır. Sağır Memduh Paşa lakabıyla da anılan, bu zat da çok kültürlü biri olup, Paris'de Sen nehrinin lâtif bir sahilinde ortalığa cevher saçan biri olsaydı mutlaka eski zadegandan birinin düşkünlüğünü, kendi dizleri üstünde terbiye olduğuna hükmettirecek şekilde, usûl-ü telbisi yâni ayıplan kapatıcı, muaşerete ve İlm-Î musahe-beye, kendisine en lakayd olanları bile hüsn-ü kabul fennine uygun vukufiyetle karşılar. Bizde buraya mühimler listesi adıyla bir liste tanzim eden meşhur şâir Yahya Kemâl (Beyatlı) merhumun beyanını koyarak sahifemizi süsleyelim: 1- Murad Bey (Mizancı) 2- Ahmed Rıza Bey 3- Prens Sabahaddin Bey 4- Mahmud Celaleddin Paşa 5- Hoca Kadri 6- Sâmipaşazâde Sezayi 7- Hüseyin Siyret 8- Kemâl Midhat, 9- Hüseyin Tosun, 10- Ali Haydar Midhat 11- Salih Cemâl (Kaanun-ı Esasiyi çıkaran) 12 -Bekir Fahri 13- Ali Kemâl 14- Süleyman Nazif 15- Rahmi 16- Çürüksuiu Ahmed 17- Midhat Şükrü (Bleda) 18- Halil Muvaffak 19- Nâzım Verdâni 20- İsmail Kemâl (Fraşeri) 21- Fazlı 22- Halil Ganem 23- Ahmed Saib 24- Mehmed Ali Paşa 25- Kaptan Rıza (Hak gazetesinin sahibi) 26- Nihad Reşad (Dr.Belger) 27- Ahmed Celaleddin Paşa 28- Şerafeddin Mağmumî 29- Bahaeddin Şâkir 30- Hüsrev Sami 31 -Ke'nan 32- Ömer Naci 33-Ressam Gâlib 34-Mühtedi Yaşar 35-Yürekler acısı Sabri 36-Dr.Rıfat 37-Refik Nevzad 38-Halil 39-Kardeşi Murad 40-Halil Menteşe 41- Konsolos Şefik 42- Çerkes Kemâl 43-Abdülhalim Hikmet 44- GâlibÂta 45- Doktor Re'fet beylerdir. Yahya Kemâl bey'İn bu listesi bizim gördüğümüz kadarıyla siyasette aksiyon ve fikir sahiplerini tesbit ve bunların tahliline hazırlık olmalıdır. Nitekim listede yer alan zevatın adını duymadıklarımızda buna adetâ şâhidlik ediyor. Memduh Paşa; orta boylu, karnı az çıkık yâni hafif göbekli, vücudu sağlam ve gösterişlidir. Yaşı altmişsekizi bulmasına rağmen elan gözlerinden deha kıvılcımları saçılıyor. Fakat bu deha, bir dâhî-i hayr mıdır? Şer-mî'dir? Bu pek ayrı bir meseledir! Hiç bir Osmanlının, Memduh Paşa ile ne kalemle nede sözle çarpışabilmesi kabil değildir! Zerafeti pek seven, nüktedan olup, anlatımı son derece fasih olan en basit sohbetinde bile hezelliyat yâni ciddi olmayan ifadeler kullanmaz. Pek çok hikâyeleri vardır. Süfera yâni sefirler dünyasının hanımları hakkında yazdıkları ancak avrupada emsaline rastlanacak güzelliktedir. Zaman zaman şiir söyler, evdeşinin hayretlerini, meftuniyetlerini, hasımlarının hürmetlerini fâtihane bir şekilde kabul ederler. Sivas Valisi olarak görev yaptığı zaman; pek menfaatına düşkün işler yaptığı anlatılır. Haklarında buraca da bu yolda bir şayia bulunmaktadır. Esas görevi hâlihazır olarak, sadrı-azamlan kontrol altında bulundurmaktır. Ne var ki; bu mevkii doldurmaya kâfi gelememişlerdir. Yirmi seneye yakın bir zamandan beri meyveli yolu takip ediyorlar. Memduh Paşa her şeyi bilir, her şeyi tanır ve duyar. Geçen bir gölge, uçan bir sinek, dönen bir tekerlek, susan bir seda, onun fezadan dahi haberdar olmasındaki esrarı gösterir! Bakışları parlak, te'sir edicidir. Her şeyi bilmesi ve tefsir etmesi ve de tasnifiyle akşamlan Yıldiz'ı uçurur! Fakat hislerine mağlup olduğunda bu keşiflerden, akiı giderici karıştırıcılardan gerek görüş olarak gerekse meşrebi olarak tamamen buna karşıdır. Bulunduğu mevkıiye falan ve filân vazife ile mükellef olarak oturtulmuş, bunları yerine getiriyor. Memduh Paşa için 1. rütbe 1. dereceden Lejyon Dönor nişanı yazıldığı söyleniyor. Ormanlar ve Maadin nâzın Selim Melhame bu türün 2. rütbesini taşıdıktan sonra, Memduh Paşa için 1. rütbesi de azdır. Vazifesinin bir kısmı gizli olmakla beraber Memduh Paşa, bunu yerine getirmekle bozuk ahlâk sahibi kimse ile arasındaki farkı azaltıyor ve böylece Memduh Paşayı biraz gagaladıktan sonra bir başka recüle geçelim.. Babıâli'nin ihmâli asla caiz olmayan mühim çehrelerinden birisi de, Şura-yı Devlet Reisi Büyük Said Paşa, 80 yaşında olmasına rağmen bir delikanlı görünüşündeydi. Mütebessim, saf ve tamamen ak-pak olmuş sakallarıyla, biraz neşeli olduğunda hayli sevimlilik kazanırdı. Vatan'ın çöküp, yıkılıp gitmesine bir tedavi çâresi üretebilmekten âciz idi. Ayyuka çıkan rezaletler önünde sessiz kalmış bir şâhid sıfatıyla hiç olmazsa iyi yaşamaya eğilimli evlâdlarını, yetiştirmeğe azmetmişti. Bu evlatlarından büyüğü 26 yaşında ferik, yâni korgeneral rütbesini hâiz olmuş bulunanı Stokholm'da elçidir. Kı-Şin Kahire'de yazın Paris'de ve Trovil'de vaktini geçirir. Küçük evlâd ise 22 yaşında olup liva rütbesindedir yâni tuğgeneraldir ve ayrıca yaverdir... Istibdad idaresi; Âlî Paşa'nin hayatının yegâne eseri bulunan Şura-yı Devlet bu adam tarafından, yâni Said Paşa tararından aşağılık bir mücadele alanına çevirilmiştir. Halbuki Âlî paşa. Said Paşa'nın hazakatine tamamen itimat etmişti. Said Paşanın yemesi içmesi, yatması, kalkması ve uyanması iie aksırması, sümkürmesi bu müstebid idaresinden önceden alınmış müsaadeye bağlı bulunuyordu. Said Paşa; Berlin Elçiliğinden hâriciye ne-zaretine geçmiş olup, hikâye meraklısı olduğundan, elçilikteki tercümanlar, Figaro'dan, Şaryorden ne bulurlarsa toplayıp getirir ve hediye ederlerdi. Said Paşa vefat etdiğinde de Şurayı Devlet Hasan Fehmi Paşa' ya tevcih olunmuştur. |