İran'daki aksiliğin dersaadete tesiri

İran'daki Aksiliğin Dersaadet'e Te'siri

İran'da husule gelen acı mağlubiyetlerin İstanbul'a estirdiği havayı, İsmail Hakkı üzunçarşılı merhum şöyle diie getirmekde: "...İran cephesinde elde edilen başarılar dolaysıyia Damad İbrahim Paşa meclisine müdavim şâirler vücuda getirdikleri kasidelerle 3. Ahmed'i ve Damad Nevşehirli İbrahim Paşa'yi göklere çıkarıyorlardı; bu hâl, 1136/1723'den, 1143/1730 yılına kadar devam edebildi.."

Devletin bütün ipleri tam selahiyetie Damad Nevşehirli İbrahim Paşa da olmakla beraber, ortada görülen idare adetâ bir damadlar kabinesi teşkil etmekteydi. İbrahim Paşa ve oğlu Mehmed Paşa ile yeğenleri Ali ve Mustafa Paşalar 3. Ahmed'in damadı olup, Kapdan~ı Derya Kaymak Mustafa Paşa ve kethüdası Mehmed Paşa da, Damad Nevşehirli İbrahim Paşa'nın damadları idüer. Bu kadronun tabiiki muhalifSeri vardı ve artık faaliyete geçmişlerdi. Doğru yalan her şeyi söylemekteydiler. Ahalinin eğlenceye dalmış erkân-i hük mete kırgınlığı söylentilerin tesirini çoğaltmıştı. Vaziyeti gözden geçiren Damad Nevşehirli İbrahim Paşa padişahın mutlaka sefere götürülmesi bu dalgalanmayı sükuta çevirir buluşunu tatbike koyması hakikaten patlamak üzere olan isyanı teskine yetmişti. Ülkenin her tarafına gönderilen teskerelerde padişahın sefere çıkacağı ilân olunuyordu.

27/temmuz/1730'da padişahın tuğları saraydan yola çıkıp, 31/temmuzda Üsküdar'da hazırlanan Otağ~ı Hümayuna dikildi. Asker hazır, ahali hazır, ulema intizardaydı. Sadrazam Damad Paşa, saraya geldi: -Her şey hazır! Saadetle buyurunuz! Dediğinde. Padişah tereddütle sefere gitmeyeceğim cevabını verdi. Sadrazam şaşkın ve korkular içinde başına gelmesi muhtemel hâli gözlerinin önüne getirdi ve içi titredi. Yeniçeri Ağası Hasan Ağa'ya padişahın koyduğu tavır bildirildiğinde gelen cevab şu oldu: -Yeniçeriler Üsküdar'da padişahı beklemektedirler. Gelmeyecekleri duyulursa büyük kötülükler zuhura gelir, böyle bir kalabalığı dağıtmak kabil değildir!. Şeklindeydi. Bu haber padişahı isteksiz bir hâl içinde Üsküdar'a geçmeğe mecbur eyledi. Sancağ-ı Şerifi alıp ordugâh-daki otağına geldi. Basiretleri bağlanmış olan sadrazam da, padişahda bu tekâsülün acısını fena çekecekleri akıbete yuvarlanmaya başlamışlardı. Tebriz'in İranlılar eline geçtiği haberi Dersaadete ulaştığı esnada, bazı kişiler yeniçerilerin Orta Camie toplanmaya başladıklarını ve ahaliye beyanname dağıttıklarını gördüler. Bu vaziyet bir ihtilâl iklimini idrak zamanı geldiğinin habercisiydi. Nitekim bazı kişiler velinimetleri olan sadrazama doğrudan ulaşma yolunu bulamadıklarından olacakki küçük damadı Kethüda Mehmed Paşa'ya vaziyeti bildirip, işi bastırmasını söyledilerse de, zât bunların söylediğini kaale almadığı gibi üstelik kovarak tedbir şansinıda elinden kaçırmış oldu.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın