İlk Doğan Çocuklar Daha Zeki Oluyor

İlk doğan çocuklar genellikle anne babaya en yakın çocuklar olarak öne çıkıyor.

Ağabeyiniz veya ablanız sizden daha akıllı olduğunu söylüyorsa büyük ihtimalle haklıdır. Büyük kadeşlerin küçüklerine gösterdiği ilgi, küçüklerin büyüklere gösterdiğinden fazla. Geçenlerde İngiliz dergisi Intelligence’ta yayınlanan bir makaleye göre, yapılan araştırmalar ailenin ilk çocuğunun en zeki ve en küçük çocuğun da en az zeki olduğu gösterdi.

Söz konusu makalede anlatılan araştırma, çocukluklarından başlayarak 18 yaşına kadar çeşitli aralıklarla zekâ testi (IQ) yapılan bin çocuk üzerinde gerçekleştirildi. Hollandalı bilim adamlarınca gerçekleştirilen çalışmada aile içindeki doğum sırasının çocuğun zekâ düzeyi üzerindeki etkisi araştırıldı.

 

Genel sonuçlar itibarıyla, ilk doğan çocuğun ikinci çocuktan, ikinci sırada doğan çocuğunsa daha sonra doğan kardeşlerden daha yüksek IQ’ya sahip olduğu ortaya çıktı. Bu çalışma, esas itibarıyla doğum sırasının kardeşler arasında kanser riski, astım ve egzama gibi hastalıklara yakalanma riski gibi değişik faktörler üzerinde etkisi olup olmadığını incelemeye yönelik bir dizi araştırmanın parçasıydı.

 

Ailede ilk doğan çocukların kişisel başarı ve kariyer açısından daha yüksek performans sergileme potansiyeli olduğu saptanmakla birlikte, bu sonucun nasıl bir sosyal süreç sonucu oluştuğu konusu henüz tam olarak bilinmiyor. Ancak ortaya atılan bazı teoriler, çevresel faktörlerin çocuğun gelişimi üzerindeki etkilerini baz alarak çeşitli açıklamalarda bulunuyor.

 

Ailenin ekonomik, fiziksel ve duygusal kaynakları sınırlı olduğu için, ilk çocuktan sonra gelen çocuklara anne babanın gösterdiği ilgi marjinal olarak azalmakta.

 

Aile içindeki doğum sırasına göre değiştiği düşünülen faktörler ve bu konuda bilim insanlarının açıklamaları şöyle:

 

Zekâ Nasıl Etkileniyor?

 

Doğum sırasına göre IQ skorlarının düştüğünü gösteren birkaç değişik çalışma var. En son Amsterdam’daki Vrije Üniversitesi’nde gerçekleştirilen çalışmada, araştırmacılar bin erkek ve kız çocuğunu 5, 12 ve 18 yaşlarında IQ testine tabi tuttular.

 

Araştırmada elde edilen bulgular, daha önceki zamanlarda Oslo Üniversitesi’nde 200 bin kişi üzerinde gerçekleştirilmiş olan çalışmadaki verileri destekler nitelikteydi. Ailede ilk doğan çocuk, ikinci çocuktan yaklaşık 3 puan daha yüksek IQ skoruna sahip oluyor.

 

İlk doğan çocuğa anne-babanın ayırdığı zaman ve gösterdiği ilgi daha sonraki çocuğa gösterilen ilgi ve zamandan daha fazla olduğu için bu durumun ilk çocuğa avantaj sağladığı düşünülüyor.

 

Kişilik Özellikleri

 

Üzerinde en çok araştırma yapılan özellik bu. California Üniversitesi’nin yürüttüğü ve 6 değişik ülkede 2 bin aileyi içeren araştırmada, ailelerin en sevilen çocuğunun en son doğan çocuk olduğu saptandı. Ancak konu anne babaya yakınlık olunca, en son doğan çocuklar en arka sırada yer almakta.

 

Ortanca çocuklar ise daha isyankâr, daha az dindar ve yeni deneyimlere daha açık oluyorlar. Okuldaki başarıları daha düşük ve genellikle çekingen yapıda olsalar da, ortanca çocukların daha uzlaşmacı olduğu görülüyor.

 

En küçük çocuklarsa anlayışlı, cana yakın, dışa dönük ve yaratıcı olmaktalar. Ailenin genellikle en sevilen çocuğu oldukları için de aile otoritesini sorgulama cesaretini kendinde en çok bulanlar da en küçük çocuklar oluyor.

 

Kardeş Sevgisi Yüksek

 

Bir teoriye göre, büyük kardeşlerin küçük kardeşlere gösterdiği ilgi ve sevgi, küçük kardeşlerin büyüklere gösterdiklerinden daha fazla.

 

Newcastle Üniversitesi’nin bin 558 kişi üzerinde yaptığı araştırmaya göre, ailenin büyük çocukları aileleri ve kardeşleriyle, ortanca ve küçük kardeşlere nazaran daha sık ve yakın temasta kalıyor.



Erken Ölüm Oranları

 

Sonradan doğanların daha erken yaşlarda ölme ihtimali daha yüksek. Stockholm Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği araştırmada, 1915 ve 1929 yılları arasında doğmuş 14 bin kadın ve erkek hakkında veriler toplandı.

 

Aşırı kilo, hastalık, toplumsal tabaka ve yaşam süresini etkileyen diğer faktörler göz önüne alındığında dahi en son doğan kardeşlerin daha az yaşadığı görülüyor.

 

Eş Seçimi

 

Sonradan doğan çocuklar, aynı ailede kendilerinden önce doğan çocuklara kıyasla daha fazla kişiyle cinsel beraberlik yaşıyorlar. Florida Atlantic Üniversitesi’nin elde ettiği bu bulgulara göre, ailenin ilk doğan çocukları ise daha erken yaşta evlenmek ve daha erken yaşta çocuk sahibi olmak eğilimi gösteriyorlar.

 

Bu durumu açıklamak için geliştirilen bir teoriye göre, ilk doğan çocuklar aileye daha bağlı ve daha olgun olarak yetiştikleri için daha kalıcı ilişkiler peşinde oluyorlar. Sonradan doğan çocuklar ise isyankâr tabiatta oldukları için ‘daha farklı yolları denemek’ konusunda daha hevesli olmaktalar.

 

Kilo Sorunu

 

Japonya’daki Toyama Üniversitesi’nce 8 bin okul çocuğu üzerinde yapılan araştırmaya göre, çocukların ‘kendilerinden büyük’ kardeşlerinin sayısı arttıkça kilolu olma olasılıkları daha düşüyor.

 

Yani kendisinden büyük üç kardeşi olan bir çocuğun (diğer şartlar aynı kaldığı durumda) kendisinden büyük iki kardeşi olan bir çocuktan daha ince olma ihtimali var.

 

Bu durumu açıklamak üzere ortaya atılan bir teoriye göre; ailenin beslenme düzeni, her yeni doğan çocukla birlikte kişi başına daha az yemek tüketmeye yönelmekte. Bu durumda, aileye en son katılan çocuk daha kalabalık bir sofraya oturduğu için şişmanlık sorunuyla karşılaşma olasılığı daha düşük oluyor.

 

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın