Zıhâr deyimleri

84. Zıhâr Deyimleri

Ulema, kişinin karısına «Sen benim için annemin sırtı gibi haramsın» dediği zaman, bunun zıhâr olduğunda müttefik iseler de, annesinin sırtından başka bir organı veyahut -annesi gibi- kendisiyle evlenmesi ebediyyen caiz olmayan bir diğer kadının sırtını söylediği zaman, yine zıhâr olur mu diye ihtilâf etmişlerdir. İmam Mâlik «Bu da zıhârdır» demiştir. Ulemadan bir cemaat «Sırt kelimesiyle anne kelimesinden başka deyimler zıhâr olamaz» demişlerdir. İmam Ebû Hanife de «Kişiye, bakması haram olan her organ ile zıhâr olur» demiştir.

Bu ihtilâfın sebebi, şeriatın zahiri ile mânânın birbirleriyle çelişmeleridir. Zira şeriatın zahirine bakılırsa, bu iki kelimeden başka deyimlerle zıhâr olamaz. Mânâya bakılırsa, kişiye annesinin sırtı nasıl haram ise, diğer organları da kendisine haramdır veyahut annesi nasıl kendisine haram ise -kızkardeşi, teyzesi ve halası gibi- kendileriyle evlenmesi ebediyyen caiz olmayan diğer yalanlan da kendisine haramdırlar. Şu halde annesinin sırtım söylediği zaman nasıl zıhâr oluyorsa, annesinin diğer bir organını veyahut annesi gibi kendisine ebediyyen haram olan bir diğer yakınını da söylediği zaman, yine zıhâr olması gerekir. Kişinin sırt kelimesini atarak sadece «Sen benim için annem gibisin» dediği zaman ise, İmam Ebû Hanife ile İmam Şafii, «Niyetine bakılır. Zira bu deyimler 'Benim için annem nasıl hürmete layık ise, sen de öylesin' demek isteyebilir» demişlerdir.İmam Mâlik ise «Kişinin niyeti ne olursa olsun, bu da zıhârdır» demiştir.

Kişinin, karısını kendisiyle evlenmesi ebediyyen haram olmayan bir yabancı kadına benzetmesi ise, İmam Mâlik'e göre zıhârdır. İbn Mâcişûn'a göre zıhâr değildir.

Bu ihtilâfın sebebi, kişinin, karısını kendisine ebediyyen haram olmayan bir yabancı kadına benzetmesi, kendisine ebediyyen haram olan bir kadına benzetmesi gibi midir, değil midir diye ihtilâf etmeleridir. [4]

[4] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 3/105.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın