Vadesi geldiğinde tesliminin imkânsızlığı

103. Selem Malının Vadesi Geldiğinde Tesliminin İmkânsızlığı

Bu babın mes'eleleri çoktur. Fakat biz, sadece en meşhur olanlarım alacağız. [20]

1. Meyva Seleminin Teslim İmkânsızlığı:

Ulema, bir çeşit meyvayı selem yolu ile satan ve fakat vadesi geldiği zaman onu -zamanı geçinceye kadar- teslime imkân bulamayan kimse hakkında ihtilaf etmişlerdir.

Cumhur, «Böyle bir şey vaki olduğu zaman alıcı, satış bedelini geri almakla, gelecek yılı beklemek arasında muhayyerdir» demiştir, ki İmam Şâfıî, imam Ebû Hanife ve İbnu'l-Kasım da bu görüştedirler. Delilleri de şudur: Çünkü satış akdi, fizzimme vaki olduğu için, satış akdinin sıhhati, satılan malın aynı yılın meyvalanndan ödenmesine bağlı değildir. Bunu, ancak alıcı şart koşmuştur. O halde alıcı bu şartı nasıl koşmuş ise, kaldırabilirde.

İmam Mâlik'in tabilerinden Eşheb ise, «Satış bozulur. Gelecek yıla ertelemek caiz değildir» demiştir. Herhalde Eşheb bunu, borcun borçla satışı kabilinden görmüştür.

Sahnun da «Alıcı, satış bedelini geri alamaz gelecek yılı beklemek zorundadır» demiştir.

İmam Mâlik'in ise bu hususta değişik görüşleri vardır. Fakat bu görüşler içinde en güvenilir olanı, İmam Ebû Hanife, İmam Şâfıî ve Îbnu'l-Kasım'ın ifade ettikleri görüştür. Ebu Bekir et-Tartuşî de bu görüşü benimsemiştir. Yasak edilen borcun borçla satışı, keyfi olarak yapılan satış olup taraflann başvurmak zorunda kaldıkları satış değildir. [21]

[20] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 3/275.

[21] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 3/275.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın