Tek tırnaklı evcil hayvanlar

c- Tek Tırnaklı Evcil Hayvanlar:

hayvanlarda tek tırnaklı olan at, katır ve eşeğe gelince:

Cumhur ehlî olan eşeğin haram olduğu görüşündedir. Ancak Ibn Abbas ile Hz. Âişe ehlî eşeğin etini helâl görürlerdi ve îmam Mâlik de mekruh görürdü diye rivayet olunmaktadır, tmam Mâlik'ten cumhurun görüşüne katıldığı da rivayet olunmuştur.

Cumhur, katırın da haram olduğu görüşündedir. Fakat kimisi, katırın haram olmayıp mekruh olduğunu söylemiştir ki bu görüş tmam Mâlik'ten de rivayet olunmuştur.

At'a gelince, imam Mâlik, tmam Ebû Hanife ve bir cemaat haram olduğunu benimser. îmam Şafii, tmam Ebû Yûsuf, tmam Muhammed ve bir cemaat da helâl olduğunu söylemişlerdir.

Ehlî eşek hakkındaki ihtilâfın sebebi, yukarıda geçen âyetin bu hususta, Câbir ve diğer ashabtan sabit olan «Rasâlullah (s.a.s) Hayber günü ehlî eşeklerin etini yemeyi yasak etti ve atların etini yemeğe izin verdi» [28] mealindeki hadislerle çelişmesidir. Ayet ile hadisi telif edenler, hadisi kerahete hamletmişlerdir. Ayetin hadis ile nesholunduğunu veyahut hadisin âyeti neshetmeyip ziyadeyi ihtiva ettiğini söyleyenler ise ehlî eşeğin haram olduğunu benimsemişlerdir.

Eşeğin haram olmadığını benimsemiş olanlar ise Ebû tshak eş-Şey-banî'nin Ibn Ebî Evfa'dan «Hayber günü Rasûlullah (s.a.s) ile birlikte birkaç eşek ele geçirdik ve kesip pişirdik. Derken Rasûlullah (s.a.s)'ın münadisi: «Çömlekleri, içindekilerle birlikte devirin diye bağırdı» [29] mealinde rivayet ettiği hadise dayanmışlardır. Zira Ebû îshak, 'Ben bunu Said b. Cübeyr'e söyledim. Said, 'O eşekler pislik yiyorlardı, onun için etlerini yemek yasak edilmişti' dedi' demiştir. Katırlar hakkındaki ihtilâfın sebebi de, Urları ve eşekleri -onlara binesiniz ve size süs olsun diye- yaratmıştır" [30]

âyet-i kerimesinin delilü'l-hitabı ile yukarıda geçen âyet-i kerime arasındaki çelişmedir. Zira,

"Davarları da o yaratmıştır. Sizler için onlarda ısıtıcı ve koruyucu maddeler ve nice menfaatler vardır. Ayrıca onlardan yersiniz de" [31]

âyet-i kerimesinde davarlardan yendiği söylendiği halde bu âyette at, katır ve eşeğin yalnız binilmek ve süs için yaratılmış oldukları söylenmektedir. Bundan ise bunların etini yemenin haram olduğu anlaşılmaktadır. Halbuki yukarıda geçen âyet-i kerimede haram olan şeyler hasredilmiştir. Katır hakkındaki ihtilâfın bir sebebi de onu eşeğe kıyas etmekte ihtilâf etmeleridir.

At hakkındaki ihtilâfın sebebi ise, hem bu âyetin delilü'l-hitabı ile Câbir'in hadisi ve hem de aün katır ile eşeğe kıyas edilmesi arasında bulunan çelişmedir. Fakat atın helâl olduğu Câbir'in hadisinde nassen bildirilmişken delilü'1-hitab veyahut kıyas ile nasıl çeliştirilebilir? [32]

[28] Buhârî, Zebâih, 72/27, no: 5520.

[29] Buhârî, Megazi, 64/38, no: 4220.

[30] Nahl, 16/8.

[31] Nahl, 16/5.

[32] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/396-397.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın