๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Bidayetül Müctehid => Konuyu başlatan: ღAşkullahღ üzerinde 25 Ocak 2011, 17:21:45



Konu Başlığı: Süt emişin niteliği
Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 25 Ocak 2011, 17:21:45
3. Süt Emişin Niteliği:


Ulema, iki yaşını doldurmadan süte ihtiyacı kalmadığı için sütten kesi­len ve bundan sonra bir kadın tarafından emzirilen çocuk hakkında ihtilâf et­mişlerdir, îmam Mâlik «Bu çocuğun emdiği süt muteber değildir», îmam Ebû Hanife ile imam Şafii ise, «Bununla da nikâh haram olur» demişler­dir.

Bu ihtilâfın sebebi, «Muteber olan süt, açlığını yalnız sütle gide­rebilen çocuğun emdiği süttür» hadisinin mefhumunda ihtilâf etmeleridir.

Zira bu hadis ile Peygamber (s.a.s) Efendimiz, çocuğun -sütten kesilmiş ol­sun olmasın- süte muhtaç olduğu çağda -ki bu da süt emme yaşıdır- emdiği sütü de kasdetmiş olabildiği gibi, henüz sütten kesilmeyen çocuğun emdiği sütü de kasdetmiş olabilir. Şu halde bu ihtilâf, ihtiyaçtan dolayı emilen sütte muteber olan, .çocukların tabii ihtiyacı mıdır, -ki bu da süt emme yaşıdır-yoksa, bizzat sütü emen çocuğun süte olan ihtiyacı mıdır -ki bu da tab'an mevcud ise de, çocuğun sütten kesilmesiyle ortadan kalkmış olur- diye ih­tilâf edilmesiyle ilgilidir.

Süt emmenin tesirinde muayyen yaşı şart koşanlar da, bu muayyen ya­şın ne kadar olduğunda ihtilâf etmişlerdir. Kimisi «İki yıla kadardır» demiş­tir» İmam Züfer bu görüştedir. İmam Mâlik de, kendisinden rivayet olunan bir kavle göre, «İki yıldan bir ay», bir kavle göre de «Üç ay da fazla olsa yine de muteberdir» demiştir. İmam Ebû Hanife de «İki sene altı ay» demiştir.

Bu ihtilâfın sebebi, yukarıda geçen süt emme âyetiyle yine yukarı­da geçen Hz. Aişe'nin hadisi arasında çelişme bulunduğunu zannetmeleri­dir. Zira "Anneler çocuklarını tam iki yıl emzirirler" [103]âyeti kerimesin­den iki yaşını dolduran çocuğun açlığını yalnız sütle gideremez olduğu sezil­mektedir. «Muteber olan, açlığını yalnız sütle giderebilen çocuğun emdiği süttür» hadisinin umumu ise çocuk yalnız sütle yetindiği müddetçe emdiği sütün müessir olmasını ifade etmektedir. [104]

 

 

4. Sütün Emilmesi veya Dökülmesi:
 

Çocuğun ağzına dökmek suretiyle ona süt içirildiği takdirde, İmam Mâlik «Bununla da nikâh haram olur», İmam Dâvûd ile Ata da «Haram ol­maz» demişlerdir.

Bu ihtilâfın sebebi, muteber olan, sütün çocuğun kamına -ne şekil­de olursa olsun mu, yoksa alışılan şekilde mi girmesidir diye ihtilâf etmeleri­dir. «Muteber olan, sütün, çocuğun karnına alışılan şekilde girmesidir. Çün­kü ancak öyle olursa, ona 'Süt emme' denilir» diyenler, «Çocuğa sütü içir-menin bir tesiri yoktur» demişlerdir. «Ne şekilde olursa olsun, sütün girme­sidir» diyenler ise, «Çocuğa sütü içirmek de nikâhı haram kılar» demişler­dir. [105]

 

5. Sütün Saf veya Karışık Oluşu:
 

Çocuğun, başka bir madde ile karışık olarak sütü yutması mes'elesine gelince: Ulema bunda da ihtilâf etmişlerdir. Îbnü'l-Kasım, «Süt, su veyahut bir başka madde içinde istihlâk edildikten sonra çocuğa içirilirse bununla nikâh haram olmaz» demiştir. îmam Ebû Hanife ile tabileri de bu görüştedir­ler.

İmam Şafii, Ibn Habib, Mutarrif ve îmam Mâlik'in tabilerinden îbnü'l-Mâcişûn da, «Çocuk, yalnız sütü içtiği zaman nasıl onunla hürmet vaki olu­yorsa, başka bir madde içinde istihlâk edilmiş olarak da içtiği zaman, hürmet vaki olur» demişlerdir.

Bu ihtilâfın sebebi, «Necis bir sıvının temiz bir maddeye karışması halinde üzerinden nasıl necaset hükmü kalkmıyorsa, süt de bir başka madde­ye karıştığı zaman, üzerinden hürmet hükmü kalkar mı, kalkmaz mı?» diye ihtilâf etmeleridir. Temiz olan bir suya, temiz bir maddenin karışması halin­de eğer ona hâla su deniliyorsa, başka şeyleri temizler, yoksa temizleyemez, örneğinde olduğu gibi bu hususta muteber olan asıl, ona «süt» denilip denil-mediğidir. [106]


[103] Bakara, 2/233.

[104] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/458-459.

[105] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/459.

[106] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/459-460.