Nikâh akdinde muhayyerli

C- Nikâh Akdinde Muhayyerli:

«Evlenme akdi muhayyerlik (seçimlilik) üzerine kurulabilir mi?» mes'elesine gelince: Cumhur buna cevaz vermemiş, Ebû Sevr «Caizdir»' demiştir.

Bu ihtilâfın sebebi, evlenme akdinin, muhayyerlik üzerine kurulabilen ve kurulamayan satış akidlerinden hangisine benzediğinde tereddüt edilmesidir. Yahut diyeceğiz ki: «Akidlerde asıl, kesinliktir. Muhayyerlik ancak hakkında nass bulunan akidlerde caizdir. Bunda da muhayyerlik caizdir diyenlerin buna delil göstermeleri gerekir» veyahut «Satışlarda muhayyerliğin caiz olmayışı 'muhayyerlik, taraflardan birinin zararını ortaya çıkarır» düşüncesine dayanır. Evlenmelerde ise, herhangi bir tarafın diğer tarafı zarara sokması bahis konusu değildir. Çünkü evlenmelerden maksat, iki tarafın birbirlerini zarara sokmak değil, birbirlerine ikram edip ona yuva kurmakta yardım etmektir».[21]

D- Kabulde Gecikme:

Taraflardan birinin kabulde gecikmesine gelince: Kimisi «Kabulün geç yapılması halinde akid, fasiddir», İmam Mâlik «Gecikme az olursa zararı yoktur», kimisi de «Caizdir» demiştir. Meselâ, herhangi bir veli velayeti altında bulunan bir kadını -ona danışmadan- evlendirir ve bir müddet sonra bunu öğrenen kadın kabul ederse -bu kavle göre- caizdir. İmam Şafii akdin fa-sid olduğunu, İmam Ebû Hanife ile tabileri de caiz olduğunu söyleyenlerdendirler. Gecikmenin azı ile çoğu arasında ayırım yapmak da İmam Mâlik'in görüşüdür.

Bu ihtilâfın sebebi akdin sıhhati için her iki tarafın kabulünün aynı anda olması şart mıdır, değil midir diye ihtilâf etmeleridir. Bunun gibi bir ihtilâf, satış akdinde de olmuştur. [22]

2.Nikâh Akdinin Şartlari:

Bu rükunda da üç fasıl bulunup birinci fasıl veliler, ikinci fasıl şahidler,

üçüncü fasıl da sıdak (mehir) hakkındadır. [23]

A- Veliler:

Veliler hakkındaki bu fasılda dört konu bulunmaktadır. Birinci konu: Evlenme akdinin sıhhati için velinin bulunması şart mıdır, değil midir? İkinci konu: Veli nasıl ve ne gibi vasıflara sahip olmalıdır? Üçüncü konu: Veli kimlerdir, velayetteki sıraları nasıldır ve bununla ilgili hükümler nelerdir? Dördüncü konu: Veli, velayeti altında bulunan kimseyi evlendirmekten imtina eder ve aralarında anlaşmazlık çıkarsa ne olur? [24]

[21] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/422.

[22] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/422.

[23] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/422-423.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın