Murdar hayvanın derisi

3. Murdar Hayvanın Derisi:

Murdar hayvanın derisini kullanmanın cevazında ihtilâf edilmiştir.

Kimisi, mutlaka caizdir; kimisi, mutlaka caiz değildir; kimisi de, tabak edilirse caizdir, edilmezse değildir demiştir. Bu.son görüş, İmam Şafii ile îmam Ebû Hanife'nin görüşüdür. îmam Mâlik'ten ise, iki rivayet gelmiştir. Birisinde îmam Şafii'nin dediği gibi söylemiş, diğerinde ise, deri tabaklanmakla tahir olmaz, fakat kuru olarak kullanılabilir demiştir.

Deri, tabaklanmayla tahir olur diyenlerin hepsi, eti yenen hayvanların derisinde müttefik olup: Tabak, deri için kesme yerine geçer diyorlar. îmam Ebû Hanife -Domuz dışında- bütün hayvanların derisi tabaklı tahir olur demiştir, îmam Dâvûd, domuzu da istisna etmemiştir.

Bu ihtilâfın sebebi, bu mevzuda gelen hadislerin birbirleriyle çelişmeleridir. Çünkü Hz. Meymûne (r.a.)'nin hadisinde, murdar deriyi kullan-, manın mutlaka caiz olduğu varid olmuştur. Hadisin metni şöyledir: «Rasûlullah (s.a.s) murdar olmuş bir hayvanın yanından geçti ve

«Niçin derisinden yararlanmadınız?» dedi [17]. îbn Ükeym'in hadisinde ise, murdar deriyi kullanmanın mutlaka caiz olmadığı bildirilmektedir. Bu hadisin metni de şöyledir:

«Rasülullah (ş.a.s) (murdarın) ne derisinden, ne sinirinden istifâde etmeyesiniz diye yazdı. Bu da vefatından bir sene önce idi» [18]. Bazı hadislerde de tabaktan sonra kullanmanın caiz olduğu, tabak edilmeden caiz olmadığı bildirilmektedir. Bu mevzuda sabit olan hadis, Îbn Abbas'ın rivayet ettiği

«Deri tabak edildiği zaman tahir olur» [19] hadisidir.

îşte hadisler, böylece birbirleri ile taaruz ettiği için ulema da bu hadislerin tefsirinde ihtilâf etmişlerdir. Kimisi hadisleri, Îbn Abbas'ın hadisi mefhumunda te'lif etmiş, yani tabak edilen ve edilmeyen deriler arasında hüküm ayırımı yapmıştır. Kimisi, nesih yoluna giderek Îbn Ükeym'in hadisinde «Bu da vefatından bir sene önce idi» denildiği için diğer hadislerin, îbn Ükeym'in hadisi ile nesh edildiğini söylemiştir.

Kimisi de Hz. Meymûne'nin hadisini tercih ederek: «îbn Abbas'ın hadisine göre bu hadiste ziyadelik vardır ve tabak edilmemiş deriden istifadenin haram olması, İbn Abbas'ın hadisinden anlaşılmaz. Zira istifade, taharet demek değildir. Her ne kadar her tahir olan şeyden istifade caiz ise de, her istifade edilen şeyin tahir olması gerekmez» demiştir. [20]

[17] Buhîiri, Zekât, 24/61, no: 1492; Müslim, Itayd, 3/27, no: 363; Ebû Dâvûd, Libâs, 26/41. no: 4121.

[18] Ebû Dâvûd, Libâs, 26/42, no: 5/27; Şafii, (Tethîsu'l-Habîr), 1/46, no: 41); Ahmcd, 4/310.

[19] Müslim, Hayd, 3/27, no: 366; Ebû Dâvûd, Libâs, 26/41, no: 4123.

[20] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 1/194-195.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın