|
Konu Başlığı: Kölenin malı Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 19 Şubat 2011, 20:44:49 B- Kölenin Malı Ulema, "satışta ve azatlamada kölenin malı da köleye tabi midir, değil midir?" diye üç çeşit görüşte bulunmuşlardır: 1- Kölenin malı, köle satılırken de, azatlanırken de efendisine aittir. Efendisi ile kitabet akdini yapan köle de halis köle hükmündedir. îmam Şafiî ile Küfe fukahası bu görüştedirler. 2- Kölenin malı satışta da, azatlanmada da köleye tabidir. Bu da Ebû Sevr ile îmam Davud'un görüşüdür. 3- Kölenin malı azatlanmada köleye tabidir. Fakat -eğer alıcı kendisine ait olmasını şart koşmazsa- satışta köleye tabi değildir. Bunu da îmam Mâlik ile Leys-b. Sa'd söylemişlerdir. «Kölenin malı -eğer alıcı kendisine ait olmasını şart koşmazsa- satışta efendisine aittir» diyenlerin delili, îbn Ömer (r.a.)'in «Peygamber Efendimiz, 'Kim malı bulunan bir köleyi satarsa, kölenin malı ona aittir. Meğer ki satın alan kimse, kendisine ait olmasını şart koşmuş olsun' buyurdu» [155] mealindeki meşhur hadisidir. Kölenin malını azatlamada da efendisine verenler ise, azatlamayı satışa kıyas etmişlerdir, «Kölenin malı satışta da, azatlamada da köleye tabidir» diyenlerin görüşü de, kendilerince «Köle mal sahibi olabilir» görüşüne dayanmaktadır. Halbuki bu konu, yani kölenin mal sahibi olup olmayışı, ulemanın büyük ölçüde ihtilaf ettikleri bir konudur. Akla öyle geliyor ki, bunlar kıyası hadise tercih etmişlerdir. Çünkü bu hadisi, Salim, İbn Ömer tarikiyle Peygamber Efendimiz'den Nâfî de İbn Ömer tarikiyle Hz. Ömer'den rivayet ettiği için hadis olması şüphelidir. imam Mâlik ise, azatlamada kıyası, satışta da hadisi tercih etmiştir. İmam Mâlik, Muvatta'da «Üzerinde ittifak ettiğimiz görüş şudur ki: Alıcı kölenin malını kendisine şart koştuğu zaman -kölenin malı ister para, ister eşya, ister başkalarında alacağı olsun- alıcıya aittir»»demİştir. Peygamber Efendimiz'den, «Kim ki bir kaleyi azatlarsa, kölenin malt -eğer efendisi kendisine ait olmasını şart koşmazsa- köleye aittir» [156] buyurduğu rivayet olunmuştur. İmam Mâlik'e göre kişi, köleyi malı ile birlikte -kölenin malı tamamen veyahut kısmen para da olsa- para ile satın alabilir. İmam Ebû Hanife ile İmam Şafiî ise, «Kölenin mala para olduğu zaman, köle malı ile birlikte para ile satın alınamaz. Çünkü köle ile malı, birbirinden ayrı şeyler olduğu için, parayı para ile -miktarları eşit olmadığı halde- değiştirmek kabilinden olur» demişlerdir. Mâlıkîler, herhangi bir kimsenin bir köleyi satın alırken kölenin malından bir kısmının kendisine ait olmasını şart koşmasının caiz olup olmadığında ihtilaf etmişlerdir. Ibnu'l-Kasım «Caiz değildir», Eşheb «Caizdir» kimisi de ayırım yaparak «Eğer köleyi para ile sann alıyor ve kölenin malında para bulunuyorsa caiz değildir. Eğer köleyi eşya ile satın alıyor veyahut kölenin malı içinde para bulunmuyorsa caizdir» demiştir. «Caiz değildir diyen Ibnu'l-Kasım, «Çünkü bu da, aşıdan sonra satılan hurmanın satışı gibidir», «Caizdir» diyen Eşheb de, «Çünkü malın bir kısmı ile hepsi arasında fark yoktur» demiştir. Bu babın şeriatta meskût geçen birçok meseleleri varsa da, bizim aradığımız meseleler değillerdir. [157] [155] Buharî, Musâkât, 42/17, no:2379; Müslim, Büyü', 21/15, no: 1543; Ebû Dâvûd, Buyu'. 17/44, no: 3433. [156] Ebû Dâvûd, /At, 23/11, no: 3962. [157] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 3/247-248. Konu Başlığı: Ynt: Kölenin malı Gönderen: Sevgi. üzerinde 24 Şubat 2020, 06:25:32 Esselâmü Aleyküm. Rabbim ilmimizi artırsın inşaAllah. Bilgiler için Allah razı olsun kardeşim
Konu Başlığı: Ynt: Kölenin malı Gönderen: Züleyha üzerinde 24 Şubat 2020, 11:25:00 Allah razi olsun hocam selâm ve dua ile
Konu Başlığı: Ynt: Kölenin malı Gönderen: Mehmed. üzerinde 24 Şubat 2020, 19:34:02 Ve aleykümüsselam Rabbim paylaşım için razı olsun
|