Sayfayı Yazdır - Kara hayvanları

A- Kara Hayvanları:

1. Dolayısıyla Haram Olan Gıdalar:

a- Kendiliğinden Ölen Hayvan:

Kendiliğinden Ölen hayvan, eğer kara hayvanı olursa haram olduğunda bütün ulema müttefiktirler. Fakat deniz hayvanında ihtilâf etmişlerdir.

Kimisi «Mutlaka haramdır», kimisi «Mutlaka helâldir», kimisi «Suyun üstünde duran ölü balıklar haramdır, deniz suyu çekildikten sonra karada kalanlar helâldir» demiştir.

Bu ihtilâfın sebebi, gerek bu mevzuda varid olan hadislerin birbirleriyle ve gerek bu hadislerden bazılannın Kur'an-ı Kerim'in umumu ile tamamen ve bazılannın da kısmen çelişmesi, kısmen de uygunluk göstermesi-dir. Kur'an-ı Kerim delili,

"Size leş haram kılınmıştır" [4] âyet-i kelimesidir. Bu âyet-i kerimenin umumu ile tamamen çelişen hadisler de iki tane olup birisinin sıhhatinde ittifak, birisinin de sıhhannda ihtilâf edilmiştir. Sıhhatinde ittifak edilen hadis Câbir'in hadisidir, ki bu hadiste, ashabın Amber denilen bir büyük balık veyahut bir başka deniz hayvanını deniz kenarında bulup etini yirmi küsur gün veyahut,bir ay yedikleri ve sonra Rasûl-i Ekrem'in yanına varıp durumu kendisine anlattıklarında Rasûl-i Ekrem (s.a.s)'in kendilerine,

«Sizde etinden bir şey var mı?» diye sorduğu ve bunun üzerine Efendimiz (s.a.s)'e gönderdikleri bu etten Efendimiz (s.a.s)'in de yediği anlatılmaktadır [5]. Âyet-i kerimenin umumu ile, bu hadis -lafzı ile değilse demefhumu ile tamamen çelişmektedir. Sıhhatinde ihtilâf edilen hadis ise îmam Mâlik'in Ebû Hüreyre (r.a.)'den, Peygamber (s.as) Efendimiz'e deniz suyunun hükmü sorulduğuna ve Efendimiz (s.a.s)'in,

«Deniz o şeydir ki, suyu temizleyici ve ölüsü helâldir» [6] buyurduğuna dair rivayet ettiği hadistir. Âyetin umumuy-la kısmen çelişen ve kısmen uyan hadis ise, İsmail b. Ümeyye'nin, Ebû Zü-beyr'den, onun da Câbir'den, «Rasûl-i Ekrem (s.a.s),

«Denizin dışarı attıklarını veyahut deniz suyu çekildikten sonra kenarda kalanları yiyiniz. Fakat suyun üstünde duranları yemeyiniz» buyurdu» [7] diye rivayet ettiği hadistir. Bu hadis muhaddislerce îmam Mâlik'ten rivayet ettiği hadisten daha zayıftır.

İmam Mâlik'in rivayet ettiği hadisin zayıf olma .sebebi, rivayet senedinde tanınmayan bir ravinin bulunması ile hadisin tek bir yoldan rivayet olun-masıdır. Ebû Ömer b. Abdilberr, «Denildiği gibi değildir. Çünkü hadisi rivayet edenlerin hepsi tanınan kimselerdir ve hadis çeşitli yollarla rivayet olunmuştur» demiştir. Câbir'den rivayet olunan hadisin de zayıf oluşunun sebebi, ravilerin bu hadisi ancak Câbir'e kadar götürüp Peygamber (s.a.s) Efendimiz'e isnad etmemiş olmalarıdır ki hadis bu durumda Câbir üzerinde mevkuf sayılmaktadır.

Âyet-i kerimenin umumuna kısmen uyduğu için bu hadisi İmam Mâlik'in hadisine tercih edenler, su çekildikten sonra kenarda kalanları istisna edip, «Bunlar haram değildir» demişlerdir. Ebû Hüreyre'nin hadisini tercih edenler de, «Suyun üstünde duranlar da haram değildir» demişlerdir. Her ikisi de haramdır diyenler ise âyet-i kerimedeki umuma dayanmışlardır. îmam Ebû Hanife, «Her ikisi de haramdır», İmam Mâlik ile İmam Şafii, «Her ikisi de helâldir» demiş, diğerleri de ikisi arasında hüküm ayırımı yapmışlardır. [8]

[4] Mâide, 5/3.

[5] Buhârî, Zebâih, 72/12, no: 5493.

[6] Mâlik, Taharet, 2/3, no: 12.

[7] Ebû DâvÛd, Et'ime, 21/36, no: 3815.

[8] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/389-391.

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Bidayetül Müctehid => Konuyu başlatan: ღAşkullahღ üzerinde 21 Ocak 2011, 15:29:17