İkindi namazının vakti

b- İkindi Namazının Vakti:

İkindi namazının vakti hakkında, iki mevzuda ihtilâf etmişlerdir. Biri, "İkindi namazı vaktinin başlangıcı ile öğle namazı vaktinin sonu, müşterek midir? ikicisi, ikindi namazının vakti ne zaman sona erer?" mevzularıdır. îmam Mâlik, İmam Şafii, İmam Dâvûd ve bir grup: «İkindi namazı vaktinin alâmetleri belirmeye başladığı an, -ki her şeyin gölgesi kendisi kadar olduğu zamandır- ikindi namazının vaktine de girilmiş olur» demişlerdir.

Yalnız, îmam Mâlik: «Öğle namazı vaktinin sonu ile ikindi namazı vaktinin başlangıcından, dört rek'at namaz kılınabilecek kadar olan zaman iki namaz arasında müşterektir» demiştir.

îmam Şâfü, Ebû Sevr ve îmam Davud'a göre ise, öğle namazı vaktinin sonu ile ikindi namazı vaktinin başlangıcı, ikiye bölünmesi mümkün olmayan bir lahzacıktır.

îmam Ebû Hanife'ye göre de, ikindi namazı vaktinin başlangıcı her şeyin gölgesi kendisinin iki katı kadar olduğu zamandır.Bu ihtilâfın sebebi, yukarıda geçti.

îmam Mâlik'in imam Şafii ve diğerleri ile olan ihtilâfının sebebi ise, Cibril (a.s.)'in imamet hadisinin Abdullah b. Ömer'in hadisi ile çelişmesidir. Çünkü Cebrail (a.s.)'in hadisinde anlatıldığına göre, Cebrail (a.s.) Peygamber (s.a.s) Efendimize birinci gün ikindi namazını kıldırdığı zamanda, ikinci gün, öğle namazını kıldırmıştır. İbn Ömer'in hadisinde ise, Peygamber (s.a.s) Efendimiz, o

«İkindi vakti girmedikçe öğle vakti devam eder» [28] diye buyurmuştur.

Cebrail (a.s.)'in hadisini tercih edenler bu iki namaz arasında vakt-i müşterek (ortak vakit) görmüşlerdir. îbn Ömer'in hadisini tercih edenler de, iştiraki (ortak vakti) kabul etmemişlerdir. Cebrail (a.s.)'in hadisini İbn Ömer'in hadisiyîe bağdaştırmak, İbn Ömer'in hadisini Cebrail (a.s.)'in hadisine uydurmaktan daha kolaydır. Çünkü bu iki zaman birbirine yakın olduğu için ravi, mecaz olarak «Birinci gün ikindi namazını kıldırdığı zamanda, ikinci gün, öğle namazını kıldırdı» demiş olabilir.

Cebrail (a.s.)'in hadisi hakkında Tirmizî "Sahihtir" demiştir. îbn Ömer'in hadisini de Müslim almıştır.[29]

İkindi vaktinin sonu hakkındaki ihtilâfa gelince: îmam Mâlik'ten bu hususta iki rivâyetgelmiştir. Birinde: "Her şeyin gölgesi, kendisinin iki misli olunca ikindi vakti sona erer", demiştir. Bu görüşe îmam Şâfıi de katılmıştır. Diğerinde "Güneş saranncaya kadar devam eder", demiştir. Bu, îmam Ah-med'in de görüşüdür.

Zahirîler ise "ikindinin vakti, gün batmadan bir rek'at namaz kıhnabi-linceye kadar devam eder", demişlerdir .[30]

Bu ihtilâfın sebebi de, zahirleri çelişen üç hadisin bulunmasıdır.Biri Müslim'in aldığı Abdullah b. Ömer'in hadisidir. Bu hadiste,

«İkindiyi kıldığınız zaman, vakit güneşin sararmasına kadardır», bir başka rivayette ise

«Güneş sararmadıkça ikindinin vakti devam eder» Duyurulmuştur.

ikinci hadis, İbn Abbas'ın Cebrail (a.s.)'in imamet hadisidir. Zira bu hadiste, «İkinci gün ikindiyi, her şeyin gölgesi iki misli olunca kıldırdı» denilmektedir.

Üçüncü hadis Ebû Hüreyre (r.a.)'nin,'i namazından bir rek'ata gün batmadan yetişirse o kimse ikindi namazına yetişmiştir ve kim, sabah namazından bir rek'ata gün doğmadan yetişirse, o da sabah namazına yetişmiştir» [31] mealindeki meşhur olan hadistir.

Bu hadislerden Cebrail (a.s.)'in hadisini tercih edenler "ikindi namazının fazilet vakti, her şeyin gölgesi iki misli oluncaya kadardır", demişlerdir.

Ebû Hüreyre (r.a.)'nin hadisini tercih edenler de "ikindinin vakti, gün batmadan bir rek'at namaz kılınabileceği vakte kadardır", demişlerdir.

Cumhur ise, Ebû Hüreyre (r.a.)'nin hadisi karşısında îbn Abbas ile îbn Ömer'in hadislerini te'lif etmişlerdir. Çünkü bu iki hadiste bildirilen sınırlar, birbirlerine uzaktır. Bunun içindir ki imam Mâlik, bir kere İbn Abbas'ın, bir kere de îbn Ömer'in hadisine göre söylemiştir. Ebû Hüreyre'nin hadisi ise bu iki hadisten tamamen ayrı olduğu için zaruret haline mahsustur demişlerdir. [32]

[28] Müslim, Mesâcid, 5/31, no: 172.

[29] Müslim, Mesâcid, 5/31, no: 172.

[30] Hanefi mezhebine göre, ikindinin vakti güneşin batmasıyla. sona erer.

[31] Buhârî, Mevâkiiü's-Salât, 9/28, no: 579; Müslim, Mesâcid, 5/30, no: 608; Ebû Dâvûd, Salât, 2/5, no: 412.

[32] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 1/226-228.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın