๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Bidayetül Müctehid => Konuyu başlatan: ღAşkullahღ üzerinde 25 Ocak 2011, 17:12:34



Konu Başlığı: îki kızkardeşi bir nikâh altında bulundurma engeli
Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 25 Ocak 2011, 17:12:34
F- îki Kızkardeşi Bir Nikâh Altında Bulundurma Engeli


Cenâb-ı Hak, Kur'an-ı Kerim'de, "Size, iki kızkardeşi birarada almak suretiyle evlenmek haram kılındı" [121]buyurduğu için, ulema, evlenme ak­diyle iki kızkardeşi birarada almanın caiz olmadığında müttefik iseler de, sa­tın almakla kızkardeş iki cariyeyi birarada almanın caiz olup olmadığında ih­tilâf etmişlerdir. Cumhur bunun da caiz olmadığı görüşündedir. Bir grup da caiz olduğunu söylemiştir.

Bu ihtilâfın sebebi, "Size iki kızkardeşi birarada almak suretiy­le evlenmek haram kılındı" ile âyetin sonunda gelen "Maliki bulunduğu­nuz cariyeler bundan müstesnadır" istisnasındaki umum arasında bulu­nan çelişmedir. Zira bu istisna, âyetin ihtiva ettiği en yakın olan yasakla ilgili olabildiği gibi istisnaya girmediğinde icma* edilen yasaklar dışında bütün yasaklarla da ilgili olabilir ki, o zaman âyetteki umum olduğu gibi kalır. Bil­hassa eğer iki lazkardeşi birarada almanın caiz olmadığına, aralarındaki kar­deşliğin şefkat ve sevgisini sebeb gösterirsek..Zira bu sebeb aynıyla cariye­lerde de mevcuttur.

Kardeş iki cariyeyi birarada almanın caiz olmadığını söyleyenler, biri­sini evlenme ile, diğerini de satın almayla almanın caiz olup olmadığında ih­tilâf etmişlerdir. İmam Mâlik ile îmam Ebû Hanife bunun da caiz olmadığı­nı, İmam Şafii ise caiz olduğunu söylemişlerdir.

îki kızkardeşi birarada almanın caiz olmadığında müttefik olan ulema, -bildiğime göre- bir kadınla halasım ya da teyzesini de birarada almanın caiz olmadığında müttefiktirler. Zira tevatür yoluyla Ebû Hüreyre (r.a.)'den gel­diği sabittir ki, Peygamber (s.a.s) Efendimiz,

«Bir kadınla ne halası ne de teyzesi birarada alınamaz» [122] buyurmuş­tur. Ulema, HALA'mn, seninle bizzat ya da bir başka erkek vasıtasıyla kan akrabalığı olan her erkeğin, TEYZE'nin de seni ya bizzat ya da bir başka ka­dın vasıtasıyla doğuran her kadının kızkardeşi demek olduğunda müttefik­tirler.

Ulema bu hadisin, kendisinden husus murad olan bir hâs kabilinden mi yoksa umum murad olan bir hâs kabilinden mi olduğunda ihtilâf etmişlerdir. Kendisinden umum murad olan hâs kabilinden olduğunu söyleyenler de «Bundan hangi âmm kastedilmiştir» diye ihtilâf etmişlerdir. Bir cemaat -ki ulemanın ekseriyetidir ve cumhur da onların görüşündedir-: «Hâs'tır ve on­dan husus murad olup hürmet, hadiste zikredilen hala ve teyzeden başka kimseye geçmez» demiştir. Bir grup da, «Ondan umum muraddır ki, o da, aralarında -birbirleriyle evlenmelerine mani olsun-olmasın yakın bir akra­balık bağı bulunan kimselerdir». Şu halde bunlara göre iki amca kızını, iki hala kızını, iki dayı kızını, bir kadınla amcası ya da halası kızını birarada al­mak caiz değildir. Kimisi de, «Aralarında biri erkek, diğeri de kadın farzedildiği takdirde birbirleriyle evlenmelerine mani olan akrabalık bağı bulunan iki kadını birarada nikâh altına almak caiz değildir» demiştir. Bunlardan ki­misi bunu her iki taraf için de. itibar etmiş, yani eğer iki kadından herhangi bi­ri erkek farzedildiği zaman birbirleriyle evlenmeleri caiz olmazsa ikisini bi­rarada almak caiz değildir. Fakat eğer biri erkek farzedildiği zaman birbirle­riyle evlenmeleri caiz olmaz, lâkin diğeri erkek farzedildiği zaman birbirle­riyle evlenmeleri caiz olur ise, ikisini birarada almak caizdir, demiştir. Buna göre bir kişinin dul karısıyla, diğer bir kandan olan kızını birarada almak ca­izdir. Zira her ne kadar kız erkek farzedildiği zaman -kadın babasının karısı olduğu için- kadınla evlenmesi caiz olmuyorsa da, kadın erkek farzedilirse kazı alabilir. Çünkü o zaman bir yabancının kızı olmuş olur. îmam Mâlik'in tabileri tarafından benimsenen kaide budur. Diğerleri ise, kişinin dul karısıy­la bir başka karısından olan kızım birarada almayı caiz görmemişlerdir. [123]


[121] Nisa, 4/23.

[122] Cassâs, Ahkâmü'l-Kur'an, 2/134.

 

[123] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/464-465.