Hırsızlık suçunun cezası

189- Hırsızlık Suçunun Cezası

1. El Kesme ve Tazminat:

Ulema, kişinin yukarıda söylediğimiz şartlar dahilinde hırsızlık yaptığı zaman elinin kesilmesi ve şartlardan biri eksik olduğu için el kesilmediği zaman da çaldığı malın değerini ödemesi lazım geldiğinde müttefik iseler de, kişinin hem elinin kesilmesi, hem çaldığı malın değerini vermesi lazım gelip gelmediğinde ihtilâf etmişlerdir. Kimisi «ikisi de lazım gelir» demiştir ki, İmam Şafii, imam Ahmed, Leys b. Sa'd, Ebû Sevr ve bir cemaat bu görüştedirler. Kimisi «Eğer mal sahibi bizzat malını hırsızın elinde bulamazsa, hırsıza, elin kesilmesinden başka bir şey lazım gelmez» demiştir, imam Ebû Hanife, Süfyan Sevrî, Ibn Ebî Leylâ ve bir cemaat de bu görüştedirler, imam Mâlik ile tabileri de zengin hırsız ile fakir hırsız arasında ayırım yaparak, «Zengin hırsıza çaldığı malın değeri ödetilir. Fakat eğer eli kesilirken fakir ise, sonradan zengin olsa da, kendisine ödettirilmez» demişlerdir. Ancak imam Mâlik -Ibnü'l-Kasım'ın rivayetine göre- hırsızın, eli kesildiği güne kadar zengin kalmasını şart koşmuştur.
Hırsıza hem elinin kesimi, hem çaldığı malın değerinin lazım geldiği görüşünde olanlar»
«Çünkü kişi hırsızlık yaptığı zaman -biri Allah'ın, diğeri kulun hakkı olmak üzere- iki hakka tecavüz etmiş olur. Bunun için her iki hakkın da gereği ona lazım gelir. Ayrıca mal sahibi bizzat malını onun elinde yakalamadığı zaman, malını kendisinden alabildiğinde ittifak bulunduğuna göre bizzat malım bulamadığı zaman da -diğer haklara kıyasen- malının değerini kendisinden alabilmesi gerekir» demişlerdir. Küfe fukahasmın dayanağı da, Nesâî'nin kaydettiği ve Abdurrahman b. Avf in Peygamber (s.a.s) Efendimizin buyurduğunu rivayet ettiği,
«Hırsıza şer'î ceza uygulandıktan sonra, artık mal sahibine karsı herhangi bir mükellefiyeti kalmaz» 15hadisidir. Fakat bu hadis, muhaddislerce zayıf sayılmıştır. Ebû Ömer «Çünkü muhaddislere göre bu hadisin senedi raunkatidır. Fakat kimisi muttasıl se-nedle de rivayet etmiştir» der. Küfe fukahası ayrıca, «İki hakkın bir suç i\t toplanması usûle aylandır. Çünkü hırsızın eli, çaldığı şeyin karşılığında kesilir» demişlerdir. Bunun içindir ki bunlara göre, eğer çaldığı şeyi, eli kesildikten sonra bir daha çalarsa, artık eli kesilmez. îmam Mâlik'in zengin hırsız ile fakir hırsız arasında ayırım yapması ise, kıyasa uymayan bir istihsandır. 16

15 Nesâî, 8/93.
16 İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 4/331-332.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın