> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > İslam Fıkhı Eseleri > Bidayetül Müctehid > Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesi
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesi  (Okunma Sayısı 905 defa)
17 Şubat 2011, 16:45:46
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 25.839


Site
« : 17 Şubat 2011, 16:45:46 »



2 .Ganimetin Savaşçılar Arasında Bölüşülmesi



Ulema ganimetin beşte dört sehminin, imamın izni ile savaşa çıkan as­kerlerin hakkı olduğunda müttefik iselerde, imamın izni olmaksızın savaşa çıkanlara ganimetten bir şey düşüp düşmediğinde ve izni ile çıkanlardan da kimlere, ne.zaman ve herkese ne kadar düştüğünde ihtilâf etmişlerdir. Cumhur, «îster imamın izni ile, ister onun izni olmaksızın savaşa çıkmış ol­sunlar, ganimetin beşte dördü' savaşa katılanlarındır. Çünkü yukarıda geçen âyet-i kerime âmm'dır» demiştir. Kimisi «İmamın haberi olmadan savaşa çı­kanların ele geçirdikleri ganimetlerin hepsi Beytü'l-Mal'mdır, onlara bir şey düşmez», kimisi de «Hepsi onlarındır, Beytü'l-Mal'a bir şey düşmez» demiş­tir.

Cumhurun delili yukarıdaki âyet-i kerimenin zahiridir. Diğerleri de -anlaşılıyor ki- Peygamber (s.a.s) Efendimiz zamanındaki fiilin suretine bak­mışlardır. Çünkü onun zamanında hiçbir kimse veya askerî birlik onun emri olmaksızın savaşa çıkmamıştır. Bunlar herhalde bundan, îmam'm emrinin şart olduğu mânâsını çıkarmış olacaklardır ki böyle söylemişlerdir. Halbuki bu zayıf bir ictihadtır.

îmam'ın izni ile savaşa çıkanlardan kime hisse düştüğü mevzuuna ge­lince: Ulema, hür ve baliğ olan erkeklere hisse düştüğünde müttefiktirler. Fakat köle, çocuk ve kadınlara hisse düşüp düşmediğinde ihtilâf etmişlerdir. Kimisi «Köle ve kadınlara ganimetten hisse aynlmaz, fakat onlara bir şey takdir edilir» demiştir ki, imam Mâlik bu görüştedir.

Kimisi de «Onlara hisse ayrılmadığı gibi bir şey takdir de edilmez» de­miştir. Kimisi de «Kaç kişi olurlarsa olsunlar, hepsine bir kişilik hisse ayrı­lır» demiştir. Bunun gibi çocuk hakkında da ihtilâf etmişlerdir. Kimisi «Çocuğa hisse ayrılır» demiştir ki îmam Şafii bu görüştedir. Kimisi, çocuğa his­se aynlması için çocukta savaş yapabilme gücünü şart koşmuştur. Bu da imam Mâlik'in görüşüdür. Kimisi de «Çocuğa takdir edilir» demiştir.

Köleler hakkındaki ihtilâflarının sebebi iki şeydir. Biri, âmm olan hitapların kölelere de şamil olup olmadığında ihtilâf etmeleridir. Biri de ashab-ı kiram amelinin âyet-i kerimenin zahiri ile çeîişmesidir. Zira ashab arasında kölelere hisse düşmediği meşhurdu. Bunu Ibn Ebî Şeybe çeşitli yol­lardan Hz, Ömer ile Ibn Abbas'tan rivayet etmiştir. Ebû Ömer b. Abdilberr, «Bu hususta Hz. Ömer'den rivayet olunanların en sıhhatlisi, Süfyan b. Üyey-ne'nin Amr b. Dinar'dan, Amr b. Dinar'ın Ibn Şihâb'tan, Ibn Şihâb'm Mâlik b. Evs b. Hadsan'dan, Hz. Ömer'in «Bu malda (ganimet mallarında), 'mülkiye­tiniz altında bulunan kölelerden başka, herkesin hissesi vardır' diye söyledi­ğine dair rivayetleridir» demiştir.

Cumhur, kadınlara ganimetten hisse düşmediği hakkındaki görüşünde, Ümmü Atiyye'nin «Rasûlullah (s.a.s) ile birlikte savaşlara girerdik, yaralıla­rı tedavi eder ve hastalara bakardık. Bize ganimetten bir şey takdir edilirdi» [56] mealindeki sabit olan hadisine dayanmıştır. Bu ihtilâfın sebebi de, kadın savaşa girdiği zaman, savaşın seyri bakımından bir tesiri olup olmadı­ğında ihtilâf etmeleridir. Zira kadının savaşa katılmasının cevazında müttefiktirler. Bu hususta kadını erkeğe kıyas edenler, «Ganimetten kadına da his­se düşer» demişlerdir.

Kadını bu hususta erkek kadar görmeyenler ise «Kadına ya hiçbir şey verilmez ya da ona takdir edilir» demişlerdir. Halbuki rivayete uymak daha yerinde olur. Evzâî, Hayber savaşında Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in ka­dınlara ganimetten hisse verdiğini söylemiştir [57]

Savaşta satıcılık yapanlarla ücretle hizmet görenlere de ganimetten his­se düşüp düşmediğinde ihtilâf etmişlerdir, imam Mâlik «Eğer bunlar bilfiil savaşa girmezlerse onlara hisse düşmez» demiştir. Kimisi de «Savaşta bulunmaları kâfidir» demiştir. Bu ihtilâfın sebebi de, bunları [58]âyet-i kerimesinin umumundan kıyas yolu ile istisna etmekte ihtilâf et­meleridir. Zira, bunlar savaş yapmak için değil de, ticaret yapmak ya da ücret

almak için savaşa girdiklerinden, bunları hüküm bakımından ganimeti hâk eden mücahidler gibi görmeyenler, bunları âyet'in umumundan istisna et­mişlerdir. Ayet'in umumunu bu kıyastan daha kuvvetli görenler ise, âyeti umumunda bırakmışlardır.

Bunları âyetin umumundan istisna edenlerin bir delili de, Abdürrez-zak'ın «Abdurrahman b. Avf muhacirlerin yoksullarından bir adama, ken­dileri ile birlikte savaşa çıkmasını söylemiş ve adam 'Olur',_ diye söz vermiş-se de, savaşa çıkıldığı gün, gelmesi için Abdurrahman tarafından kendisine haber salındığında çocuklarının aç ve perişan olduğunu ileri sürerek gel­memiştir. Bunun üzerine Abdurrahman gelmesi için ona üç altın vermiş ve adam da gelmiş, fakat düşman yenildiği zaman Abdurrahman dan ganimet­teki hissesini istemiştir. Abdurrahman da 'Senin durumunu Rasûlullah (s.a.s)'a soracağım. Bana 'Ver derse senin hisseni vereceğim' demiş ve Rasûlullah (s.a.s)'a sorduğunda Rasûlullah (s.a.s)

«O üç altından başka ne dünyasında, ne de âhiretinde bir kazancı var­dır» [59] buyurmuştur diye rivayet ettiği hadistir. Bunun gibi bir şey Ebû Dâvûd tarafından Ya'la b. Münebbih'ten de rivayet olunmuştur. Bunlara his­se verildiğini söyeyenler ise, bunları, savaşanlara yardım etmek üzere ücret­le tutulan kimselere kıyas etmişlerdir. Halbuki ulema bunun caiz olup olma­dığında ihtilâf etmişlerdir.

İmam Mâlik, caizdir demiş, diğerleri caiz görmemişlerdir. Kimisi de «Bu ancak sultan tarafından yapıldığı ya da buna zaruret hasıl olduğu zaman caizdir» demiştir ki, İmam Ebû Hanife ile İmam Şafii bu görüştedirler.

Mücâhid'e ganimetten hisse düşmesinin şartına gelince: Ulemanın ço­ğu 'Kişi savaşta hazır bulunursa -bilfiil savaş etmese bile- ganimetten ona hisse düşer. Fakat savaş bittikten sonra gelenlere bir şey verilmez» demişlerdir ki cumhur bu görüştedir. Kimisi de «İslâm askerleri daha islâm ülkesine dönmemişken onlara katılıp onlarla birlikte düşmandan alınan ganimetleri muhafazada hizmet edenlere hisse düşer» demiştir. Bu da imam Ebû Hani-fe'nin görüşüdür.

Bu ihtilâfın iki sebebi vardır. Biri kıyas, biri de hadistir. Kıyas şöyledir: Düşmandan ganimet almakla, alınan ganimeti muhafaza etmek . hizmetleri arasında ganimeti hak etmek bakımından bir fark var mıdır, yok mudur, diye tereddüt edilmiştir. Zira savaşta hazır bulunanlar düşmandan ganimetleri ele geçirmekte hizmet ettikleri için hisse alırlar. Bunlar da İslâm askeri daha İslâm ülkesine dönmemişken bhlara katıldıktan için ganimetleri muhafaza yolunda hizmet ederler. Bunun için bu iki hizmet arasında fark görmeyenler, «Ganimeti koruyanlarada ganimetten hisse düşer» demişler.dir. Ganimeti koruma hizmetini, ele geçirme hizmetinden zayıf görenler ise bunlara bir şey düşmediğini benimsemişlerdir. Hadise gelince: Bu hususta birbirleri ile çelişen iki hadis vardır. Biri Ebû Hüreyre'den rivayet olunan «Peygamber (s.a.s) Efendimiz Ebân b. Said kumandasında bir birliği Medi­ne'den Necid tarafına gönderdi. Bunlar Peygamber (s.a.s) Efendimiz'e Hayber fethedildikten sonra Hayber'de yetiştiler. Said, Peygamber (s.a.s) Efendimiz'e, 'Bize de hisse ayır' dedi ise de, Peygamber (s.a.s) Efendimiz onlara Hayber'in ganimetlerinden hisse vermedi» [60] mealindeki hadisidir, îkinci hadis de, Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in Bedir savaşında,

«Osman, Allah'ın ve Peygamberinin işi için gitmiştir» buyurarak Hz, Osman'a Bedir savaşı ganimetlerinden hisse ayırdığına ve fakat ondan baş­ka, kimseye hisse ayırmadığına dair rivayet olunan hadistir [61].

Ulema «Hz. Osman Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in emri ile savaşa ka­tılmadığı için ona ganimetten hisse ayrılmıştır» demişlerdir. Ebû Bekir b. el-Münzir, «Hz. Ömer'in, 'Ganimet, ancak savaşa katılanlarındır' diye söyledi­ği sabittir» demiştir.

Seriye denilen küçük askerî birliklerin ele geçirdikleri ganimetlere ge­lince: Cumhur «Ordunun hepsi bu ganimetlerde ortaktırlar» demiştir. Zira Ebû Davud'un rivayetine göre Peygamber (s.a.s) Efendimiz,

 «Askerin küçük birlikleri ele geçirdik­leri ganimetlerden kendileri ile birlikte bulunmayanların hisselerini verir­ler» [62]buyurmuştur. Çünkü onların da bu ganimetlerin ele geçirilmesinde tesiri vardır. Hasan Basrî «Eğer seriye imamın izni ile tek başına savaşırsa, ele geçirdiği ganimet beşte bir taksime tabidir ve beşte dördü onlarındır. Yok eğer imamdan habersiz olarak savaşırsa, yine beşte bir taksime tabidir, fakat beşte dördü yalnız onların değil, bütün ordunundur» demiştir.

Nehâî «İmam muhayyerdir, isterse beşte bire taksim eder, isterse hepsi­ni Beytül-Mal'a aktarır» demiştir.

Bu ihtilâfın da s ebebi, seriye ile birlikte savaşta bulunmayanları, savaşta hazır bulunup da bilfiil savaşmayanlara kıyas etmekte ihtilaf etmele­ridir. Şu halde cumhura göre ganimetten hisse alabilmek için ya bizzat savaş­mak ya da savaşanlara destek olmak şarttır.

Her bir askere ganimetten ne kadar hisse verildiği hususuna gelince: Ulema, piyadelere birer sehim verildiği hususunda müttefik iseler de, süvariler hakkında ihtilâf etmişlerdir.

Cumhur, «Süvarilere -bir sehim kendilerinin, iki sehim de atlarının ol­mak üzere- üçer sehim verilir» İmam Ebû Hanife ise: «-Bir sehim kendileri­nin, bir sehim de atlarının olmak üzere- ikişer sehim verilir» demiştir. Bu ih­tilâfı n se bebi, hem bu husustaki hadislerin, hem de kıyas ile hadisin birbir­leriyle çelişmeleridir. Zira Ebû Dâvûd, îbn Ömer'den, Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in -bir sehim kendisinin, iki sehim de atının olmak üzere- süvari­ye üç sehim verdiğini rivayet etmektedir [63]. Ebû Dâvûd Mücemmil b. Hari-se'den ise, Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in imam Ebû Hanife'nin dediği gibi yaptığını rivayet etmektedir. îbn Ömer'in hadisi ile çelişen kıyas ise, atın his­sesinin insanın hissesinden fazla olmamasının gerektiğidir. Bunun içindir ki îmam Ebû...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesi
« Posted on: 29 Mart 2024, 08:30:07 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesi rüya tabiri,Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesi mekke canlı, Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesi kabe canlı yayın, Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesi Üç boyutlu kuran oku Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesi kuran ı kerim, Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesi peygamber kıssaları,Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesi ilitam ders soruları, Ganimetin savaşçılar arasında bölüşülmesiönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes