|
Konu Başlığı: Evlenme akdinde şahidlik Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 26 Ocak 2011, 17:13:37 B- Evlenme Akdinde Şahidlik Evlenme akdinin ilci şahid huzurunda yapılmasını şart koşan îmam Ebû Hanife, îmam Mâlik ve îmam Şafii, «Şahidler akdin tamamlanması için mi, yoksa sıhhati için mi şarttır?» diye ihtilâf etmişlerdir. Evlenme akdinin gizlilik içinde yapılmasını caiz görmeyen bunlar, «Eğer şahidlere 'Kimseye söylemeyin' diye tavsiye edilirse, bu akid gizlilik içinde mi olmuş, yoksa iki şahidin huzurunda yapıldığı için gizli değil midir?» diye ihtilâf etmişlerdir, îmam Mâlik «Bu akid gizlidir. Bunun için fesholunur», îmam Ebû Hanife ile îmam Şâfıi, 'Gizli değildir' demişlerdir. Bu ihtilâfın sebebi, «Evlenme akdinin şahidler huzurunda yapılması, şer'i bir emir midir, yoksa ilerde doğacak herhangi bir' anlaşmazlık veyahut inkâra meydan vermemek için midir?» diye ihtilâf etmeleridir. «Şer'İ bir hükümdür» diyenler, «Evlenme akdinin iki şahid huzurunda icra edilmesi, akdin sıhhati için şarttır» demişlerdir. «Maksat, akdi belgelendirmektir» diyenler ise, «İki şahidin bulunması akdin tamamlanması için şarttır» demişlerdir. iki şahidin şart olmasının aslı, îbn Abbas'tan rivayet olunan, «Hiçbir evlenme, adaletli iki şahid ile re§id veliyi bulundurmaksızın olamaz» [50] hadisidir. Zira Ibn Abbas'a bu hususta hiçbir sahâbî muhalefet etmemiştir. Hatta ulemanın çoğu bunu icma' bile görmüşlerdir. Fakat bu zayıf bir görüştür. Evet, bu hadisi Dârekutnî merfu' olarak rivâyşt etmiş, ne var ki «Senedinde birçok tanınmayan raviler vardır» demiştir. İmam Ebû Hanife «Fasık olan iki şahidin huzurunda da evlenme akdi caizdir. Çünkü iki şahidin huzurunda yapmaktan maksat, evlenmeyi ilan ve halka duyurmaktır. Bu ise, fasıklann huzurunda da yapılsa sağlanmış olur» demiştir. îmam Şafii ise, «iki şahidin bulunması hem ilan, hem de akdin makbuliyeti içindir» demiştir. Bunun içindir ki imam Şafiî evlenme şahidle-rinde adalet vasfını aramıştır. îmam Mâlik'e gelince: Ona göre şahidlere «Kimseye söylemeyin» denildiği zaman, akid gizlilik içinde icra edilmiş olur. Bu ihtilâfın sebebi, «Şahidler huzurunda icra edilen akde 'Gizli' denilir mi, denilmez mi?» diye ihtilâf etmeleridir. Evlenmeyi ilân etmenin aslı da Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in, «Şu evlenmeleri herkesin gözü önünde yapın ve defler çalın» hadisidir. Bunu da Ebû Dâvûd rivayet etmiştir. Hadis, Ebû Dâvûd değil, Tirmizî [51] tarafından rivayet edilmiştir.. Hz. Ömer (r.a.) de bir nikâh hakkında «Bu nikâh gizliden yapılmış bir nikâhtır. Üzerinde dursam onları recmederim» demiştir. Ebû Sevr ile bir cemaat da, «Şahidler, ne akdin sıhhati, ne de tamamiyyeti için şart değildir» demişlerdir ki, Hz. Hasan (r.a.) da öyle yapmıştır. Zira Hz. Hasan (r.a)'ın şahidsiz olarak evlendiği ve ondan sonra, halka duyurduğu rivayet olunmuştur[52] [50] Dârakutnî, 3/221, no: 11. [51] Nikâh, 9/6, no: 1089. [52] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/433-434. |