Sayfayı Yazdır - Dikişli elbise giymek

A- Dikişli Elbise Giymek:

Ulema da bu hadiste varid olan bazı hükümler üzerinde ittifak, bazılarında da ihtilâf etmişlerdir. İmam Mâlik ile İmam Ebû Hanife «İhramda olan kimse don giyemez. Şayet giyse kendisine fidye lâzım gelir» demişlerdir, imam Şâfti, Süfyan Sevrî, imam Ahmed, Ebû Sevr ve İmam Dâvûd ise «Ruba bulamadığı zaman don giyse, kendisine bir şey lâzım gelmez» demişlerdir.
imam Mâlik, yukarıda geçen îbn Ömer'in hadisinin zahirine dayanarak, «Eğer kişiye, ruba bulamadığı zaman don giyme ruhsatı bulunsaydı Peygamber (s.a.s) Efendimiz, -terlik bulamayan kimseyi nasıl istisna etmişse-bunu da istisna edecekti» demiştir.33 Diğer grubun mesnedi de Amr b. Dinar'ın Câbir ve Ibn Abbas'tan, «Rasûl-i Ekrem (s.a.s)'den,mealinde rivayet ettiği hadistir.
Ulemanın cumhuru, terlik bulamayan kimsenin aşık kemikleri dışarda kalacak şekilde kesilen ayakkabıyı giyebildiği görüşündedir, imam Ahmed, Ibn Abbas'ın hadisindeki itlak'a (mutlak oluşa) bakarak, «Eğer terlik bulamazsa, boğazı kesilmeyen ayakkabıyı da giyebilir» demiştir. Zira bu hadiste böyle bir şart yoktur. Atâ ise «Ayakkabıları, aşık kemikleri görünecek şekilde kesmek, onları bozup heder etmektir. Malı heder etmek ise, Allah'ın sevmediği bir şeydir» demiştir.
Ayakkabılarını, aşık kemikleri görünecek şekilde kestiği halde giyen kimse hakkında da ihtilâf etmişlerdir, imam Mâlik: «Ona fidye lâzım gelip> demiştir ki Ebû Sevr de bu görüştedir.
îmam Ebû Hanife ise «Fidye lâzım gelmez» demiştir. İmam Şafii'den ise, her iki kavil de rivayet olunmuştur. Bunu ahkâm bahsinde de söyleyeceğiz.
Ulema, ihramda olan kimsenin, vers veya zaferan ile boyanmış bir elbiseyi giyemiyeceği görüşünde müttefiktirler. Fakat usfür denilen boya ile boyanmış elbisede ihtilâf etmişlerdir. İmam Mâlik «Sakıncası yoktur. Zira bu boya kokulu değildir» demiştir.
İmam Ebû Hanife ile Süfyan Sevrî ise, «Bu da kokulu bir boyadır. Onun için fidye lâzım gelir» demişlerdir. İmam Ebû Hanife'nin delili, İmam Mâlik'in, Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in bunu giymeyi yasak ettiğine dair Hz. Ali'den getirdiği hadistir 34.
Ulema, ihram hükmünün kadınlar için yüze mahsus olup kadınların baş ve saçlarını ihram halinde örtebildiklerinde ve yüzlerini erkeklerin nazarından korumak için baş örtülerini yüzleri üzerine hafif bir şekilde sarkıtabil-diklerinde müttefiktirler. Zira -rivayet olunduğuna göre- Hz. Âişe, «Biz ihramda Peygamber (s.a.s) Efendimizle birlikte bulunuyorduk. Bizim yanımızdan herhangi bir kafile geçtiği zaman baş örtümüzü yüzümüz üzerine sarktırıyor ve kafile geçtikten sonra kaldırıyorduk» 35 demiştir.
İhram halinde kadınların yüzlerini örtmeleri hakkında, İmam Mâlik'in Patıma binti Münzir'den: «Biz Ebû. Bekir kızı Esma ile birlikte ihramda iken yüzümüzü örterdik» mealinde getirdiği hadisten başka bir dayanak yoktur.
Erkeğin ihramda iken başını örtmesinin caiz olmadığında müttefik olan ulema, yüzünü örtmesinin caiz olup olmadığında ise ihtilâf etmişlerdir. İmam Mâlik, İbn Ömer'den «Çene başından yukarısı yüzden sayıldığı için ihramda örtülemez» diye rivayet etmiş ve kendisi de bunu benimsemiştir.
İmam Mâlik ten «Eğer ihramda olan kişi yüzünü örtüp de derhal açmazsa kendisine fidye lâzım gelir» diye söylediği de rivayet olunmuştur.
İmam Şafii, Süfyan Sevrî, İmam Ahmed, İmam Dâvûd ve Ebû Sevr ise «ihramda olan kişi, aşağıdan yukarıya doğru kaşlarına kadar yüzünü örtebilir» demişlerdir. Bu görüş, ashabtan Hz. Osman, Zeyd b. Sabit, Câbir, îbn Abbas ve Sa'd b. Ebî Vakkas'tan da rivayet olunmuştur. Kadının eldiven gi-yebilmesinde de ihtilâf etmişlerdir. İmam Mâlik: «İhramda eldiven giyen kadına fidye lâzım gelir» demiştir. Fakat Süfyan Sevrî kadının eldiven giymesini caiz görmüştür. Hz. Âişe'nin de bunu caiz gördüğü rivayet olunmaktadır.
İmam Mâlik, Ebû Davud'un «Peygamber (s.a.s) kadınları peçe ve eldiven giymekten ne hy etmiş t ir» 36mealinde getirdiği hadise dayanmıştır. Bazı raviler bu hadisi îbn Ömer'den merfu olarak rivayet etmektedirler. Hadis ulemasından bazıları bu hadisin merfu olduğunu doğrulamışlardır. Ulemanın libas (giyim) hakkındaki ihtilâf ve ittifaklarına dair olan meşhur mes'eleler bunlardır. Bütün bu ihtilâflar, meskût geçenlerden bazılarını mantuk'a kıyas etmekte ve mantuk olanlardan bazısının tefsirinde, bazısının da sıhhatinde ihtilâf etmelerinden ileri gelmiştir. 37

33 Buhârî, Cezaü's-Sayd, 28/15, no: 1841.
34 Mâlik,Sa/(î/,3/6,no:28.
35 Ebû Dâvûd, Mcnâsik, 5/34, no: 1833.
36 Ebû Dâvûd, Menâsik, 5/32, no; 1825.
37 İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/164-165.

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Bidayetül Müctehid => Konuyu başlatan: ღAşkullahღ üzerinde 14 Şubat 2011, 17:42:32