Cuma namazı

3.Cum'a Namazı

Bu bab'ın ana mes'elelerini toplayan bahisler dört fasıldan ibaret olup birinci fasıl Cum'a namazının farziyetine ve kimlere farz olduğuna, ikinci fasıl Cum'a namazının şartlarına, üçüncü fasıl rükünlerine, dördüncü fasıl da ahkâmına dairdir. [311]

A- Cum'a'nin Farz Olusu:

Cumhur, Cum'a namazının farzü'l-ayn (her ferde farz) olduğu görüşündedir. Çünkü Cum'a namazı hem farz olan öğle namazına bedeldir, hem de Cenâb-ı Hak

"Ey iman etmiş olanlar, Cum'a günü namaz için ezan okunduğu zaman ALLAH'ı anmaya koşun, alım-satımı bırakın" [312]buyurmuştur -ki bu emirvücub içindir- ve hem de Peygamber (s.a.s) Efendimiz:

Bazı kimseler, Cum'a namazlarına gelmeme âdetlerinden ya vaz geçecekler, ya da Cenâb-ı ALLAH kalblerini mühürleyecektir» [313]buyurmuştur.

Kimisi de; Gum'a namazının farz-ı kifâye olduğunu söylemiştir. îmam Mâlik'ten ise: Cum'a namazının sünnet olduğu yolunda şâzz bir rivayet vardır.

Bu ihtilâfın sebebi; Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in Cum'a günü hakkında:

«Bu, ALLAH'ın bayram kıldığı bir gündür» [314] buyurduğu için, Cum'a namazının bazıları tarafından bayram namazına kıyas edilmiş olmasıdır.

Cum'a namazının kimlere farz olduğu hususuna gelince: Beş vakit namazın vücubu için şart olan şeylerden başka, Cum'a aamazınm vücubu için ayrıca dört şart daha vardır ki ikisinde ittifak, ikisinde de ihtilâf edilmiştir. Üzerinde ittifak edilen şartlar erkek olmak ve hasta olmamaktır. Buna göre, Cum'a namazı kadına ve hastaya -ulemanın ittifakı ile -farz değildir. Fakat eğer bunlar Cum'a namazına katılırlarsa, Cum'a ehlinden sayılırlar.

İhtilâf edilen şartlar ise, yolcu ve köle olmamaktır. Bunlara -Cumhûr'a göre- Cum'a namazı farz değildir, imam Dâvûd ile tabi'lerine göre farzdır.

Bu ihtilâfın sebebi, bu mevzuda varid olan,

«Cum'a (namazı) haktır, -başkasının mülkiyetinde olan köle, kadın, çocuk ve hasta olmak üzere- dört grup insan dışında cemiyette olan her müslümana farzdır» [315]hadisinin sıhhatinde ihtilâf etmeleridir. Bu hadisin bir başka rivayetinde yolcu da ilâve edilmiş ve «beş grup insan dışında» denilmiştir. Ulemanın çoğuna göre bu hadisin her iki rivayeti de sahih değildir. [316]

[311] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 1/321-322.

[312] Cum'a, 62/9. .

[313] Müslim, Cum'a, 7/12, no: 865.

[314] Mâlik, Taharet, 2/32, no: 113.

[315] Ebû Dâvûd, Salât, 2/215, no: 1067. .

[316] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 1/322.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın