Sayfayı Yazdır - Cenaze arkasından yürüme

29. Cenaze Arkasından Yürüme

Cenazeyi teşyi ederken (kabre götürürken) beraberinde yürümenin keyfiyetinde ihtilâf etmişlerdir.

Medine uleması «Sünnet olan, cenazenin önünde yürümektir» Ebû Hanife ile tabileri olan Küfe uleması da «Arkasından yürümektir» demişlerdir.

Bu ihtilâfın sebebi, her bir grubun kendi selefinden rivayet ettiği hadislerin, diğer grubun rivayet edip dayandığı hadislere uymamasıdır. imam Mâlik mürsel olarak Peygamber (s.a.s) Efendimiz'den ve Hz. Ebû Bekir ile Hz. Ömer'den, ölünün önünde yürümeyi rivayet etmektedir [35] ki imam Şafii de bunu benimser.

Küfe uleması ise; Abdurrahman b. Ebzî'den «Hz. Ali (r.a.) ile bir cenaze teşyiinde beraber bulunuyordum- Hz. Ali (r.a.) elimden tutmuştu ve ölünün arkasında yürüyorduk. Hz. Ebû Bekir ile Hz. Ömer de ölünün önünde yürüyorlardı. Bunu kendisine sordum- Ölünün arkasında yürüyenin, önünde yürüyenden üstünlüğü farz namazın nafile namazdan üstünlüğü kadardır. Ebû Bekir ile Ömer de bunu biliyorlar. Fakat ikisi de kolaylaştırıcı kimseler olup halka böyle de olur diye göstermek için önde yürüyorlar dedi» [36] mealinde getirdikleri rivayete dayanmaktadırlar.

Hz. Ali'den «Ölüyü önüne al ve gözünü ondan ayırma. Zira o büyük bir öğüt, uyan ve ibrettir» dediği de rivayet olunmuştur. Küfe uleması aynca İbn Mes'ud'un «Peygamber (s.a.s) 'e, cenaze ile beraber yürümenin keyfiyetini sorduk. «Cenazenin arkasından gidilir, cenaze kimsenin arkasından gitmez, cenaze ile beraber bulunanlardan hiç kimse cenazeyi geçemez» dedi» [37] mealindeki hadisi ile, Muğire b. Şu'be'nin «Peygamber (s.a.s),

«Binenler, 'cenazenin Önünde, yaya yürüyenler de; cenazenin arkasında, önünde, sağında ve solunda ve ona yakın olarak yürürler' diye buyurdu» mealindeki hadisine de dayanmışlardır [38]

Ebû Hüreyre'nin,

«Cenazenin arkasından yürüyünüz» hadisi de mânâ bakımından bu hadislere yakındır. Küfe ulemasının dayandıkları hadisler işte bunlardır ki hepsine de sahihdir derler. Diğerleri ise bu hadisleri zayıf ve kuvvetsiz bulmuşlardır.

Ulemanın çoğu, îmam Mâlik'in Hz. Ali'den «Peygamber (s.a.s) cenaze merasiminde ilkin ayakta duruyor idiyse de, sonradan bu âdeti bırakıp oturarak yapardı» [39] mealinde getirdiği hadise dayanarak cenazenin önünden ayağa kalkmanın mensuh olduğunu söylerler. Kimisi de, Amir b. Rabia'mn «Peygamber (s.a.s):

'Cenazeleri gördüğünüz zaman ayağa kalkın ve cenaze sizi geçinceye veyahut yere bırakûıncaya kadar ayakta durun' buyurdu»[40] şeklindeki hadislere dayanarak cenazenin Önünden kalkmayı vacib görmüşlerdir. Mensuh olduğunu söyleyenler, bu neshin kabir üzerinde ve ölü gömülürken ayakta durmaya da şamil olup olmadığında ihtilâf etmişlerdir.

Kimisi lafzın zahirine bakarak şamil olduğunu, kimisi de Hz. Ali'nin fiiline bakarak şamil olmadığını söylemiştir. Zira neshi rivayet eden Hz. Ali -rivayet olunduğuna göre- lbnü'l-Mükennef in kabri üzerinde ayakta durmuş ve kendisine «Ya Emira'l-Mü'minîn, niçin oturmuyorsun[41]» diye sorulunca da «Kardeşimizin kabri üzerinde ayakta durmamız ona küçük bir hizmeti-mizdir» demiştir. [42]

[35] Mâlik, Cenâiz, 16/3, no: 8.

[36] Abdürrezzak, 3/445, no: 6263; İbn Ebî Şeybe, 3/278.

[37] Ebû Dâvûd, Cenâiz, 15/50, no: 3814.

[38] Ebû Dâvûd, Cenâiz, 15/50, no:3180.

[39] Mâlik, Cenâiz,\6/11, no: 33.

[40] Buhârî, Cenâiz, 23/46, no: 1307; Müslim, Cemiz, 11/24, no: 958; Ebû.Ddvûd, Cemiz 15/47, no: 3172.

[41] Ebû Dâvûd, Cenah, 15/49, no: 3180.

[42] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 1/447-448.

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Bidayetül Müctehid => Konuyu başlatan: ღAşkullahღ üzerinde 18 Şubat 2011, 16:02:34