> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > İslam Fıkhı Eseleri > Bidayetül Müctehid > Asıl fitre mükellefi ve sorumluluk
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Asıl fitre mükellefi ve sorumluluk  (Okunma Sayısı 1731 defa)
15 Şubat 2011, 15:52:04
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 25.839


Site
« : 15 Şubat 2011, 15:52:04 »



44. ASIL Fitre Mükellefi ve Sorumluluk



Fıkıh âlimleri, -yukarıda geçen îbn Ömer'in hadisi sabit olduğu için- fıtır zekâtının -erkek olsun, kadın olsun, küçük veya büyük olsun, hür veya kö­le olsun- bütün müslümanlara vacib olduğunda müttefiktirler. Ancak Leys b. Sa'd, şâzz bir görüşte bulunup, «fitir zekâtı çadırda oturanlara lâzım gelmez» demişse de bu görüşün hiçbir dayanağı yoktur. "Fitre, yetime lâzım gelmez" diyenlerin görüşü de keza şâzzdır. Bu iki görüş dışında, hiç kimse fitrenin vü-cubunda ihtilâf etmemiştir. Kişinin kendi fitresi ile, mallan olmayan köle ve küçük çocuklannın fitrelerini vermekle mükellef bulunduğunda da ihtilâf yoktur. Bunlar dışında kalanlar hakkında ise ihtilâf etmişlerdir.

îmam.Mâlik'in -özet olarak- görüşü şudur: Kişi, -mallan olmadığı za­man- kimleri beslemekle mükellef ise onlann fitrelerini vermekle de mükel­leftir. İmam Şafii de onun bu görüşüne katılmış, fakat kimlerin, mallan bulunmadığı zaman kişi onlan beslemekle mükellef bulunduğu mes'elesinde ona muhalefet etmiştir.

îmam Ebû Hanife de, evli kadın hakkında İmam Mâlik'in görüşüne ka­tılmayıp, «Kadın kendi fitresini verir» demiştir. Ebû Sevr de, malı bulunan köle hakkında bunlara muhalefet ederek, «Kölenin efendisi, kölenin fitresini vermez, köle kendi fitresini verir» demiştir ki zahirîler de bu görüştedir. Cumhur, «Eğer küçük çocukların malı varsa, fitreleri mallanndan Ödenir» demiştir ki İmam Şafii, îmam Ebû Hanife, İmam Mâlik bu görüştedirler, Hasan Basrî ise «Fitre babaya aittir. Şayet baba, çocuğunun fitresini çocuğun malından verirse zamin (tazmin eder) olur» demiştir.

Ulemanın çoğuna göre fitrenin vücubu, ne zenginlik, ne de zekât nisabı­na sahib olmaya bağlı değildir. Kişinin kendi nafakası ile çoluk çocuğunun nafakasından artan bir şey varsa onu fitre olarak vermesi vacibtir. îmam Ebû Hanife ile tabileri ise «Zekât alabilen kimse, fitre vermekle mükellef değil­dir. Zira bir kimsede zekât almanın cevazı ile vermenin vücubu birleşemez. Bu -Allah daha iyi bilir- açık bir şeydir» demişlerdir.

Cumhur, fitre verme mükellefiyeti, -köle ve çocuklar gibi- bazı mükel­leflerde -diğer ibadetlerde olduğu gibi- yalnız mükellefin şahsına inhisar et­meyip aynı zamanda başkalannın da aynı mükellefiyet altında bulunduklannda müttefik iseler de, bunun sebebi hakkında ihtilâf etmişlerdir. «Sebebi velayettir» diyenler, «Kişi kimin velisi bulunursa, fitresini vermekle mükel­leftir» demişlerdir. «Sebebi, besleme mükellefiyetidir» diyenler ise, «Kişi şer'an kimi beslemek zorunda ise, fitresini de vermek zorundadır» demişler­dir.

Bu ihtilâfda, köle ve küçük çocuklarda bu her iki vasfin da bulunma­sından dolayıdır. Zira bu iki sınıfın fitresinin başkaları tarafından verildiği görülünce bunun farkına varılmış ve sebebi araştırılmıştır. Bunun içindir ki birinci tezi Savunan îmam Ebû Hanîfe, «Kişi -karısı üzerinde velayet vasfına sahip olmadığı için- karısının fitresini vermekle,mükellef değildir» demiştir. İkinci tezi savunan îmam Mâlik ise, «Kişi karısını beslemekle mükellef bu­lunduğu için fitresini de vermek zorundadır» demiştir. Merfu olarak rivayet olunan «Beslediğiniz bütün kimsele­rin fitrelerini veriniz» [5] hadisi imam Mâlik'in görüşünü te'yid ediyorsa da meşhur değildir.

Biri, "Köle -malı olursa- fitresini öder mi, ödeyemez mi?" mes'elesidir kibu ihtilâfın sebebi, köle mülk sahibi olabilir mi, olamaz mı? diye edi­len ihtilâfla ilgilidir.

Biri, müslüman olmayan kölenin fitresi verilir mi, verilmez mi? mes'elesidir.                                                           

imam Mâlik, imam Şafii ve îmam Ahmed, «Müslüman olmayan köle­nin efendisi kölesinin fitresini vermekle mükellef değildir» demişlerdir. Küfe uleması ise mükellef olduğunu benimsemiştir.

Bu ihtilâfın sebebi; yukarıda geçen îbn Ömer'in hadisindeki «Müslümanlardan» [6] kaydının sıhhatli olup olmadığında ihtilâf etmeleri­dir. Zira bu hadisi rivayet eden Ibn Ömer'in kendisi Müslüman olmayan kö­lelerin fitresinin efendilerine vacib olduğu görüşünde idi. Bu ihtilâfın bir di­ğer sebebi daha vardır ki o da, kölelerin fitresinin efendilerine vacib olması, kölelerin de mükellef bunduklan için mi, yoksa mal oldukları için mi, diye ihtilâf etmeleridir. Mükellef oldukları içindir diyenler, «Fitrelerinin vacib olması için müslüman olmaları şarttır» demişlerdir. Mal oldukları içindir di­yenler ise, bunu şart görmemişlerdir. Bunlar, «Fitresi verilmeyen bir müslü­man kölenin azad edildiği zaman, köle iken kendisine lâzım gelen keffaretle-ri ödemek zorunda olduğu halde, köle iken verilmeyen fitresini Ödemek zo­runda olmayışı bunu desteklemektedir» diyorlar.

Üçüncü mes'ele de, yukarıda tarifi geçen mükâteb olan köle hakkında­dır, îmam Mâlik ile Ebû Sevr «Mükâteb kölenin efendisi fitresini verir» de­mişlerdir. İmam Şâfıi, îmam Ebû Hanife ve îmam Ahmed ise,.«Mükâtebe fitre düşmez» demişlerdir. Bu ihtilâfın sebebi de; mükâteb olan köle kö­le midir, hür müdür diye ihtilâf edilmesidir.

Dördüncü mes'ele de ticaret malı olan köleler hakkındadır. îmam Mâlik, îmam Şâfıi ve îmam Ahmed, «Ticaret malı olan kölelerin fitreleri sa­hiplerine lâzım gelir» demişlerdir.

İmam Ebû Hanife ile diğerleri ise, «Ticaret malı olan kölelere, fitre düş­mez» demişlerdir. Bu ihtilâfın sebebi, kıyasın, köle deyiminin taşıdığı umum ile çelişmesidir. Çünkü hadiste geçen «Köle olsun hür olsun» sözün­deki umum, ticaret malı olsun olmasın bütün kölelere fitrenin vacib olduğu­nu göstermektedir. Fakat îmam Ebû Hanife: «Bir malda iki zekât toplana­maz» diye kıyas yaparak ticaret malı olan köleleri köle deyiminin umumundan istisna etmiştir. Ulema, kölelerin kölelerinin fitresinde de ihtilâf etmiş­lerdir. Kısacası, bu mevzuun dallan daha çoktur. Fakat bizim maksadımızla alâkalı olanlar bunlardır. [7]


[5] Dârakutnî, 7/141, no: 12; Beyhâkî, 4/161; Şafii, Müsned, 1/251, no: 676.

[6] Buhârî, Zekât, 24^70, no: 1503.

[7] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/141-143.


[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Asıl fitre mükellefi ve sorumluluk
« Posted on: 28 Mart 2024, 15:37:47 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Asıl fitre mükellefi ve sorumluluk rüya tabiri,Asıl fitre mükellefi ve sorumluluk mekke canlı, Asıl fitre mükellefi ve sorumluluk kabe canlı yayın, Asıl fitre mükellefi ve sorumluluk Üç boyutlu kuran oku Asıl fitre mükellefi ve sorumluluk kuran ı kerim, Asıl fitre mükellefi ve sorumluluk peygamber kıssaları,Asıl fitre mükellefi ve sorumluluk ilitam ders soruları, Asıl fitre mükellefi ve sorumlulukönlisans arapça,
Logged
17 Şubat 2020, 04:45:47
Sevgi.
Bölüm Görevlisi
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 17.947


« Yanıtla #1 : 17 Şubat 2020, 04:45:47 »

Esselâmü Aleyküm. Bu faydalı bilgileri bizlerle paylaştığınız için Allah sizlerden razı olsun kardeşim.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

17 Şubat 2020, 20:20:30
Ceren

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 26.620


« Yanıtla #2 : 17 Şubat 2020, 20:20:30 »

Esselamu aleyküm.rabbim razı olsun bizlere bu bilgileri sunan kardeşimizden...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

18 Şubat 2020, 01:34:08
Züleyha

Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 1.439


« Yanıtla #3 : 18 Şubat 2020, 01:34:08 »

Allah razi olsun hocam selâm ve dua ile
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı
19 Şubat 2020, 08:15:35
Mehmed.
Görevli Sorumlusu
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 18.662


Site
« Yanıtla #4 : 19 Şubat 2020, 08:15:35 »

Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri İslam a uygun yaşayan kullarından eylesin Rabbim paylaşım için razı olsun
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes