Gezegen yiyen yıldız

Bilinen en sıcak Güneş-dışı gezegen her saniye 6 milyar ton kütleyi yıldızına kaptırıyor.

Uluslararası bir astrofizikçiler grubu, 2008 yılında keşfedilmiş olan bir Güneş-dışı gezegenin, çok yakınında dolandığı yıldızı tarafından yutulmakta olduğunu belirledi.

Güneş Sistemimizdeki Jüpiter ve Satürn gibi bir “gaz devi” olan gezegen, Dünya’dan 871 ışıkyılı uzaklıkta Arabacı (Auriga) Takımyıldızı bölgesinde, kütlesi ve çapı Güneş’inkinden daha büyük bir yıldızın çevresinde dolanıyor.

Jüpiter’in 1,5 katı kütlede olan WASP-12b adlı gezegen, yıldızına yalnızca 1 milyon kilometre uzaklıktaki yörüngesinde bir turunu yaklaşık bir günde tamamlıyor. Bu mesafe, Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığının 150’de biri.

Bulgularını Nature dergisinde yayımlayan Çinli ve Amerikalı astrofizikçilere göre gezegen, yıldızının çekimi nedeniyle şekil değiştirerek giderek bir rugby topu biçimini alıyor.

Yıldızın muazzam kütleçekimi ayrıca gezegenin iç katmanları arasında bir sürtünmeye yol açtığından yıldız ısınıyor ve şişiyor. WASP-12b, 2500 santigrat yüzey sıcaklığıyla, şimdiye kadar keşfedilen 400’ün üzerinde gezegen arasında en sıcak olanı. Jüpiter’den %50 daha fazla kütleye sahip olan gezegenin çapı, sıcaklığı nedeniyle Jüpiter’inkinin iki katı, hacmiyse 6 katı.

Bu olağanüstü şişkinlik, gezegenin yıldızına muazzam miktarlarda kütle kaptırmasına yol açıyor. Araştırmacılar, WASP-12b’nin her saniye 6 milyar ton kütle yitirdiğini ve gezegenden kopan gazın yıldız çevresinde bir disk oluşturduktan sonra ağır ağır yıldız tarafından yutulduğunu belirlemişler. Gözlemler bu diskin içinde Dünya’dan daha ağır bir kayaç gezegenin bulunabileceğine de işaret ediyor.

Yaygın kabul gören modellere göre gazdevi gezegenler, yıldızı oluşturan gaz ve toz diskinin uzak dış kısımlarında ortaya çıkıyorlar. Ancak, keşfedilen Güneş-dışı gezegenlerin pek çoğunun yıldızlarının hemen burnu dibinde dolanan “sıcak Jüpiterler” olması, bunların daha sonra yıldızlarına doğru göç ettiklerini gösteriyor.

Gökbilimciler Güneş Sistemimizin oluşmasının hemen ardından gazdevi gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün arasındaki kütleçekimsel etkileşimler nedeniyle benzer bir göç olayının yaşandığını düşünüyorlar.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın