Konu Başlığı: Sonuç Gönderen: Safiye Gül üzerinde 29 Eylül 2010, 14:00:32 Sonuç Milâdî VI. asırda islâm'ın ortaya çıktığı dönemde Hicaz bölgesinde yaygın olan Halk inançları, bölge insanının hayatına damgasını vurmuştu. Halkı, toplumsal kabullenme diyebileceğimiz inançları ve gelenekleri idare etmekleydi. Bölgedeki oligarşik idare de bu çerçeve içinde fonksiyonunu icra ediyordu. Hz.Peygamberin tebliğ ettiği Kur'ân esasları ve onların yardımı demek olan sünneti, Hicaz bölgesi halkının inanç dünyasını değiştirmiş, hurafelerden arındırmış, o istikamette yeni hükümler getirmişti. Daha doğrusu, Hz.ibrahim (a.s)'m getirdiği Hanif-likten sapmalar sonucu ortaya çıkan inançlar tekrar aslına döndürülmüş, Kur'ân ve Sünnet'in ana espirisi olan Tevhid inancı ikame edilmişti. Ne yazık ki, Hz.Peygamber'in vefatından çok kısa bir müddet sonra gerek Hicaz bölgesinde gerekse Fetihle genişleyen islâm dünyasında eski inançlar, yahut bölgede kültürel miras olarak devam eden düşünceler, îsiâm kisvesine bürünerek tekrar devam ettirilmeye başlanmış, Kur'ân'm "Câhiliye hamiyeti" diye tavsif ettiği inanç ve düşünceler hatırlatılma gayretine girilmiştir. Bu acı gerçek, islâm bilginlerinin üstün gayretlerine rağmen devam etti. Bu gün islâm dünyasının çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan ihya hareketleri hep, islâm'ın gerçek hüviyetiyle bidat ve hurafelerden arınmış şekliyle yemden sunma gayretinden kaynaklanmaktadır. Bu çalışmamız bize, halk inançlarının nasıl Islâmi kisveye bürünerek tekrar ortaya çıktığını göstermesi açısından, kanunun önemini bir kez daha hatırlatmaktadır. Ancak burada şunu da belirtmek zorundayız. Eğer halkın sahip olduğu inançları, tevhidi zedelemiyorsa, Kur'ân ve Sünnet espirisine zıd düşmüyorsa, içinde Şirk unsuru bulundurmuyorsa, onların o bölge insanına ait folklorik bir özelliği olarak kabul edildiğini, dini açıdan bunlara "beis yoktur" hükmünün verildiğini bilmeliyiz. Bir şeyi toptan kullanma veya toptan reddetme yerine, her bir inanç öğesini tek tek ele alarak değerlendirmenin daha uygun olacağı kanaatindeyiz. Bu bağlamc; ilmî bir tarif ve açıklamadan ziyade kişisel yorumlarla halkım: arasında olumsuzluklara sebebiyet veren "Bid'at" kavramının yeniden ele alınması gerektiğini ifade etmek istiyoruz. Konuyu kaynaklar açısından değerlendirince» ilk devir kaynak eserlerde dahi Kur'ân ve Sünnetin getirmiş olduğu değerle: gölgede bırakılmış, câhiliye gelenekleri ve inançları ciddi sekile; kitaplarda yer almış, bir takım te'vil ve yorumlarla Kur'ân ve Sür-net ruhu ile uzlaştmlmaya çalışılmış olduğunu görüyoruz. B: sebepten kaynaklarımızın daha dikkatli bir tenkid süzgecinde: geçirilmesi gerekmektedir. Bir kısım eserlerin tahkikli neşirler, yapılmış olmakla birlikte bu tür çalışmaların daha da yaygınla-ması temennimizdir. Câhiliye değer yargılarıyla Kur'ân ve Sünnetin koyduğu esasların birbirinden ayrılması gerekmektedir Bunlar da ancak, Kur'ân'ın nazil olduğu bölge olan Hicaz bölge üzerinde gerek arkolojik, gerekse bölge insanı arasına girerek tezat sosyolojik çalışmalar yapmak suretiyle bölgeyi çok iyi tan-makla mümkün olacaktır. Bizim yaptığımız çalışma ise, mevc: imkanlar çerçevesinde yapılmış tamamen bir tesbit çalışmasıcb Ancak bu konuda yapılacak çalışmalarda saha çalışmasına gerekli olduğuna inanmaktayız. [487] Bibliyografya ACLUNÎ, ismail b.Muhammed {ö.1162/1148)Keşfü'l-Hafâ ve Müzîlü'l-îlbâs Amma îştehara Mine'l-Ehâdisi Alâ Elsineti'n-Nas, (I-II), Beyrut-Lübnan AHMED, Zeki Şevket, Cemheretü'l-ArabXI-U), Mısır 1962. AHMED ŞEMSEDDÎN, et-Tedâvi Bi'l-Habbeti's-Sevdâ, Beyrut 1990. AHMET EMİN, (ö.l954)Fecrü7-/sZdm,Kâhire 1965. AHMET TÂHÂ, et-Tıbbu'l-îslâmi, Daru'l-îtisam, Kahire. AKHÎSARÎ, Ahmed er-Rûmi el-Akhisârî (Saruhânî) (0.1041/ 1631), Bid'ıyye, (Yazma-Ta'lik. Kitap Saçay- Manisa, nr. 2937/7). ALÛSÎ, Mahmud Şükrü (Ö.1924), Bulûğu'l-Erab fi Ma'rifeti Ahvâli'l-Arab, (I-III) III.Baskı,Beyrut.trs. ALÛSÎ, Mehmet Şükrü el-Bağdadi (ö.l270/1854) Jiuhu'l-Meani fi Tefsiri'l-Kur'ani'I-Azim ve's'Seb'i'l-MesanifBeyrvLt trs. ANA BRITANNÎCA Genel Kültür Ansiklopedisi, I-XXII, istanbul 1992. ASIM EFENDl,üTdm«s Tercemesi (I-IV) istanbul 1305. ATEŞ, Ali Osman, Sünnetin Kabul veya Reddettiği Câhiliye ve Ehl-i Kitap Örf ve Adetleri (Doktora tezi,1989, basılmamış). ATEŞ, Süleyman,Gerçe/e Din Bu, (I-II) istanbul 1992, Yüce Kur'ân'ın Çağdaş Tefsiri (I-X) istanbul 1991. İslâm'a itirazlar ve Kur'ân-ı Kerim'den Cevaplar, Kevser Yayınları, Ankara 1972. AYNÎ, Ebû Muhammed Mahmud bin Ahmed (ö.855/145l),Umde-tü'l-Kârî Şerhu Sahihi'l-Buhârî (I-XXX), îhyâ t-Türâsi'l-Arabi, Beyrut, trs. BİLGE, Necip, Hukukun Başlangıcı, Ankara 1975. BÎLGlSEVEN, Âmiran Kurtkan,GerceZ Sosyoloji, istanbul 1982. BOLAY, Süleyman Hayri, Felsefi Doktirinler Sözlüğü, Ankara 1987 BUHARÎ, Ebû Abdillah Muhammed b.Ismail (Ö.256/869). el- Câmiu's-Sahih (I-VIII) Çağrı Yay., Istanbull982. BURSEVÎ, ismail Hakkı, (Ö.1127/1724) Rûhu'l-Beyân fl-Tefsiri'l-Kur'ân, (I-X), Ofset baskı istanbul CAHIZ, Ebû Osman Amr bin Bahr el-Cahız (Ö.255/868) Kitabu'l- Hayauan, (I-VIII), Mısır CANAN, ibrahim, Kütüb-i Süte Muhtasarı Tercüme ve Şerhi (I- XIII)Ankara,1988. CESSAS, Ebu Bekr Ahmed er-Razi (ö.37 0/980)Ahkamu'l-Kur'ân (I-III), Dârul-Fikir. CEVATÂLl, el-Mufassal, Târihu'l-Arab Kable'l-îslâm, I-IX, Bey-rut,l 968-1972 CORCI ZEYDAN,/sZdm Medeniyeti Tarihi, Trc.M.Z.Megamiz, (I-V), İstanbul 1974. ÇAĞATAY, Neşet/sZdm Öncesi Arap Tarihi ve Câhiliye Çağı, Ankara 1982. DÂRlMÎ, Ebu Muhammed Abdullah bin Abdirrahman (ö. 255/868) Sünen (I-II),(MI) Çağrı Yay. istanbul 1982. DAVUDOĞLU, Ahmed, Sahih-i Müslim Terceme ve Şerhi,{l-XH), Sönmez Neşr.Istanbul 1977 DAVUDOĞLU, Ahmed, Selamet Yolları, (Buluğu'l-Meram Ter- cemesi), (I-IV), Sönmez Neşr. istanbul 1975 DEMÎRÎ, Hayatü'l-Hayavani'l-Kübrâ, (I-II), Mısır 1389/1969 DOĞUŞTAN GÜNÜMÜZE BÜYÜK İSLÂM TARlHl (Komisyon) I-XV, Çağ Yay. istanbul 1992. DRAZ, Abdullah, Kur'ân'ın Anlaşılmasına Doğru,Trc. Salih Akdemir, Ankara 1983 EBU DAVUD, Süleyman b. Eş'as es-Sicistânî (Ö.276/888) Sünen, Ü-V) Çağrı yay.Istanbul 1982. EBU UBEYDE, Muammer bin Ebi'l-Müsennâ et-Teymî (ö. 209) Kitabu Eyyâmi'l-Arab, (I-II), Beyrut. EBU ZEHRA, Muhammed/sZâm Hukuku Metodolojisi, Tere. Ab- dülkadir Şener, Ankara 1979. EMlROĞLU, Tahsin, Esbâb-ı Nüzul, (I-X),Konya 1965. EYÜBOĞLU, ismet Zeki, Anadolu İnançları, Geçit Kitabevi, istanbul 1987. EYÜP SABRI PAŞA, Mir'at-ı Haremeyn, Sadeleştiren, (Dr.Cihan Okuyucu. Mekke Medine Rehberi), Islâmi Araştırmalar Vakfı, istanbul 1986. EZHERÎ,Ebu Mansur Muhammed îbn Ahmed,(ö.370/980),:Te/m-bul-Luğa, Kahire 1384/1969. EZRAKÎ, Ebul-Velid Muhammed (Ö.244/858), Ahbaru Mekke illi). Dâru'l-Endülüs. Beyrut. Tahkik: Salih Melhas, 1385 h. (Trc. Yunus Vehbi Yavuz, Kabe ve Mekke Tarihi, Çağrı Yay. istanbul 1980. FÂSÎ,Takryyud'din Muhammed b. Ahmed el-Hüseyni (0.832/ 1429) el-Ikdüs'Senim ft Tarihi Beledi'l-Emin, Beyrut 1986. FAYDA, Mustafa, İslâm'ın Güney Arabistan'a Yayılışı, Ankara Üniversitesi ilahiyat Fak. Yay., 1982. FAYDA, Mustafa, Halid b.Velid, Çağ Yay. istanbul 1990. GÜMÜŞHANEVÎ, Ahmed Ziyâuddin, (Ö.1311/1893) Râmuzu'l-Ehâdis (I-II) istanbul 1982. GÜVENÇ, Bozkurt,/7iscm ve Kültür, istanbul 1979. GÜZEL, Abdurrahman, Milli Kültür-Milli Birlik, Ankara 1991. HAFIZ MÜNZlRl, Ebû Muhammed Abdülazim bin Abdülkavî, (ö.656/1258), Muhtasar Sünen-i Ebî Dâvud (Hattabî'nin Meâlimü's-Sünen'i ve Ibn Kayyım el-Cev-ziyye'nin Tehzib'i ile birlikte), (I-VIII). Kahire. HAKÎM, Ebû Abdillah Muhammed b. Abdillah en-Nisâbûrî (Ö.405/1014), el-Müstedrek Ala's-Sahîhayh, (I-IV), Beyrut. HALICI, Feyzi, Türk Halk Edebiyatında Yeni Görüşler (I-II), Ankara 1985. HAMlDULLAH, Muhammed, İslâm Peygamberi (I-II), Trc. Salih Tuğ, İstanbul 1980. HAMlDULLAH, Muhammed, İslama Giriş, I.Î.F.S.O. Yay. Türkçe Tercemesi yayın No: 9 Salmiyah- Kuwayt. HAMlDULLAH, Muhammed, Mecmuatü'l-Vesâiki's-Siyasiyye Li'l-Ehadisi'n-Nebeviyy Ve'l-Hilâfeti'r-Râşideti, Kahire 1956. HAMİDULLAH, Muhammed, İslâm Müesseselerine Giriş, Düşünce Yayınlan, İstanbul 1981 HANÇERLÎOĞLU, Orhanjnanç Sözlüğü, İstanbul 1975. HANÇERLİOĞLU, Orhan Felsefe Sözlüğü, İstanbul 1977. HANS, Frayer, Din Sosyolojisi, Trc. Turgut Kalpsüz, Ankara , 1969. HÎTTİ, P.K, Siyasal ve Kültürel îslâm Tarihi, (I-IV),Istanbul 1982. İBN ARABÎ, Ebû Bekr Muhammed bin Abdillah (Ö.643/1148) Ahkâmu'l-Kur'ân, (I-IV), Beyrut 1979. İBN ESÎR, İzzuddin Ebu'l-Hasen Ali bin Muhammed. (Ö.630A232)el-Kamil fi't-Tarih, I-XIII, Beyrut 1979. İBN ESÎR, Mecdü'ddin Ebu's-Saadet el-Mübârek bin Muhammed el-Cezeri (Ö.606/1210), en-Nihâye fi Garibi'l-Hadis, Daru'l-lhyâil-Kütübi'l-Arabi, Kahire İBN HABÎB, Muhammed (Ö.245/859), Kitabu'l-Muhabber, Beyrut Tarihsiz. ÎBN HABÎB, Muhammed, Kitabu'l-Münemmak, Beyrut 1405/ 1985. İBN HACER, el-Askalânî, Şihabuddin Ahmed bin Ali. (Ö.852/1448) Fethu'l-Bârî bi-Şerhi Sahihi'l-Buhari, (I- XIII), Beyrut. ÎBN HADÎD, Şerhu Nehcü'l-Belâğa, ÎBN HALDUN, (Ö.803/1406), Mukaddime, I-III, Trc. Z.KUgan, M.E.G.S.B.Yay. İstanbul 1988. İBN HANBEL, Ebû Abdillah Ahmed bin Muhammed. (Ö.241/855) el-Müsned (I-VI), Çağrı Yay. İstanbul 1982. İBN HİŞAM, Ebû Muhammed Abdülmalik. (Ö.218/833) es-Sire- tun-Nebeviyye,(l-TV)} Tahkik: Mustafe es-Sakat, İbrahim el-Ebyar, Abdülhânz Çelebi, Mısır 1955 İBN İSHAK, Ebû Abdillah Muhammed bin İshak (ö. 151/768), Siretü'bnü îshak,Tahkik: Muhammed Hamidullah, Konya 1981 ÎBN KAYYIM, Muhammed bin Ebî Bekr el-Cevziyye. (Ö.751/1350) Zâdu'l-Meâd ft Hedyi Hayri'l-lbâd, Tere. Muzaffer Can, (I-VI), İstanbul 1991. ÎBN KELBÎ, Ebu'l-Mûnzir Hişam bin Muhammed es-Saib el-Kelbî (ö.204/819)Kitabu'l-Esnâm, Tere. Beyza Düşün-gen, Putlar Kitabı, Ankara 1969 ÎBN KESÎR, Ebul-Fidâ Ismâü (Ö.774/1372) Tefsirul-Kur'âni'l-Azim (I-IV), Dârul-Mârife, Beyrut 1388/1969 ÎBN KUTEYBE, Ebû Muhammed Abdillah bin Müslim. Cö.276/889), Te'vilü'l-Muhtelifi'l-Hadis, Mısır 1326. ÎBN KUTEYBE, Uyûnu'l-Ahbar, (I-IV), Mısır 1963. ÎBN MACE, Ebû Abdillah Muhammed bin Yezid el-Kazvînî (Ö.276/888), Sünen, Tahkik: M.Fuad Abdülbaki, (I-II), İhyau't-Türasi'l-Arabî, 1395/1975. ÎBN MANZUR, Ebu 1-Fadl, Cemâlüddin Muhammed bin Mükerrem (Ö.711/1311), Lisânu'l-Arab, (I-XV), Beyrut. ÎBN SA'D, Ebû Abdillah Muhammed (230/884), et-Tabakatü'l- Kübrâ, (I-DC), Beyrut 1963. İBRAHİM, Mustafa, Ahmed Hasan ez-Ziyad, Hamid Abdülkadir, Muhammed Ali Neccar, Mucemü'l-Vasit, (I-II), Çağrı Yay. istanbul 1984. İNAN, Abdülkadir, Hurafeler ve Menşeleri, Diy. İşi. Yay. Ankara 1962. İNAN, Afet, Eski Mısır Tarihi ve Medeniyeti. İZUTSU, Tosohiko, Kur'ân'da Allah ve însan, Trc. Süleyman Ateş, Kevser yay. Ank. İZUTSU, Tosohiko, Kur'ân'da Dinî ve Ahlâkî Kav ramlar,İstanbul. İZZET, Derveze, Asru'n-Nebi, Dâru'l-Yakaza, Dımeşk, 1365/ 1946. KÎTAB-I MUKADDES, Eski ve YeniAhid, İstanbul 1976. KAFESOĞLU, İbrahim, Eski Türk Dini, Kültür Bakanlığı Yay. Ankara 1980. KAHRAMAN, Ahmet, Dinler Tarihi, İstanbul 1972. KALAFAT, Yaşar, Doğu Anadoluda Eski Türk İnançlarının İzleri, T.Tarih Kurumu Yayınları Ankara. KÂSÂNÎ, Ebû Bekr bin Mesud bin Ahmed Alaaddin (ö. 687/1191), Bedâiu's-SanaV ft-Tertîbi'ş-ŞerâV (I-VII), Dâru Kütübil-Arabî, Beyrut (Ö.1402/1928). KURTÛBÎ, Ebû Abdillah Muhammed bin Ahmed el-Ensâri (Ö.671/1272), el-Câmî li-Ahkâmı l-Kur'ân (I-XX), Kahire 1967. MALÎK, bin Enes. (ö.l79/796),el-Muvatta. I-II Tahkik: M. Fuat Abdülbâki, Îhyâu't-Türâsil-Arabî, Beyrut 1406/1985. MANAS DESTANI, Trc. Abdülkadir înan. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları 611, Ankara 1985. MERÂGÎ, Ahmed Must&fa,Tefsîru'l-Merâgî, Tere. A. Fikr Yavuz, Abdullah Aydın, A. Vehbi Yavuz, I-II Istanbui 1990. MESÛDÎ, Ebu'l-Hasen Ali bin Huseyn. (Ö.346/957), Mürûcuz-ze-heb ve Medâinu'l-Cevherfi't-Tarih. MEVSILÎ, Abdullah bin Mahmud (Ö.638A284), el-îhtiyar li Ta'li-li'l-Muhtar, (I-V), Tahkik: Mahmud Ebû Dakika, Beyrut 1395/1975. MEYDÂNI, Ebu'1-Fadl Ahmed bin Muhammed bin Ahmed bin ibrahim (Ö.518/1353), Mecmau'l-Emsâl (I-II), Ofset basım. MEYDAN LAROTJSSE, (I-XII), istanbul 1969-1973 MUBÂREKFÛRÎ, Ebu'1-Ali Muhammed bin Abdirrahman bin Abdirrahim (0.1353/ ), Tuhfetü'l-Ahzevl bi Şerh: Câmii't-Tirmizi (I-XII), Dâru'l-Fikir. MUALLAKAT-I SEB A, Trc. Şerafettin Yaltkaya, Yedi Askı. MUHAMMED Fuad Abdulbakî, Miftahu Künuzi's-Sünne, Lahor. 1391/1971. MUHAMMED Ebu Şehbe, Difâu's-Sünne, Trc. Mehmet Görmez. M. Emin Özafşar, Sünnet Müdafası (I-II), Ankara 1990. MUHAMMED, Numan el-Cârim, Edyânu'l-Arab fi'l-Câhiliye. Mısır 1341/1923. MUHAMMED Abdülaziz Ahmed, Mecdî Seyyid İbrahim, Mu'cı-zetü'ş-Şifa bi Mâi Zemzem, Mektebetul-Kur'ân,Kahire MUNAVÎ, Muhammed Med'uvv bi Abdirrauf. (Ö.1031/1622), Fey-zu'l-Kadir Şer hu Camii's-Sağir, (I-VI), Beyrut MÜSLİM, Ebu'l-Huseyn Müslim bin Haccac el-Kuşeyr: (Ö.261/874), el-Camiu's-Sahih, Tahk: M.F.Abdülbâkî, (I-V), Mısır 1955 NEClRÂMÎ, Ebû Ishak İbrahim bin Abdillah, Eymânu'l-Arab fi'l-Câhiliyye, Mısır 1382. NEDVI, Seyyid Süleyman, Asr-ı Saadet, (Tebligat ve Talimat) (I-V), Trc. Ali Genceli. Neşr. Eşref Edib, istanbul 1967. NESAÎ, Ebû Abdirrahman Ahmed bin Şuayb. (ö. 303/916), Süner (Suyûti'nin Şerhi ve Sindî'nin Haşiyesi ile) (I-VIII), Çağrı Yay., istanbul 1981. NESEFÎ, Ebu'l-Berekât Abdullah bin Ahmed bin Mahmud (ö. 701/1301), Medâriku't-Te'vil ve Hakâiku't-Te'vil, (I-III), Beyrut,trz. NEVEVÎ, Ebû Zekeriyya Yahya bin Şerafûddin (ö. 676/1277), el- Minhac fi Şerhi Müslim bin Haccac, (I-XVIII), Beyrut,trz. ÖGEL, B&ha.eddin,îslâmiyetten Önce Türk Kültür Tarihi, T.Tarih Kurumu Yay. Ankara 1984. ÖMERÎ, Ekrem Ziya, el-Müctema el-Medine fi-Ahdi'n-Nübüvve, Trc. Nureddin Yıldız/'Medine Toplumu" istanbul 1988. ÖRNEK, Veyis, Sivas ve Çevrelerinde Hayatın Çeşitli Saflıalarıyla ilgili Batıl İnançların Etnolojik Tetkiki, A.Ü.D.T.C.F. yay. Ankara 1966. ÖZBAYDAR, Sabri, Psikoloji, îstanbullO73 OZON, Mustafa NihaUOsmanlıca-Türkçe Sözlük,İstanbul 1975. PAKALIN, M.Z.,Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü (I-III), MEB., istanbul 1983. RAĞIB, el-îsfehani (ö. 502/1108), el-Müfredat fi Garibi'l-Kur'ân istanbul 1979. RAZI, Muhammed bin Ömer Fahruddin (Ö.606/1210), Mefatihul-Gayb (Tefsiru Kebir) I-XXXII, Dâru Kütübi'l-îlmiyye, Tahran. REDHOUSE, Turkish-English Dictionary, İstanbul 1975. REHBER Ansiklopedisi,I-XVIII, İstanbul. SAYILI, Aydm,Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matamatik Astronomi Tıb, T.Tarih Kurumu, Ankara 1982. SEHAVÎ, Ebu'1-Hayr Muhammed bin Abdirrahman. (ö. 902/1496) el-Mekasıdu'l-Hasene fi Bey ani Kesirin Mine'l-Ehadisi'l-Müştehirati ale'l-Elsine, Mısır 1375/1956. SERAHSÎ, Ebu Bekir Muhammed bin Ebî Sehl Ahmed (ö. 483/1090)Kitabu'l-Mebsut, I-XXX Beyrut. SEZEN, Yümni, Sosyoloji Açısından Din, SUYUTÎ, Celalüddin Abdirrahman bin Ebi Bekr (Ö.911/1606), el-Camiu's-Sağir fi Ehâdisi'l-Beşiri ve'n-Nezair, (Fey-zu'1-Kadir içinde) SÜHEYL, Ebu'l-Kasım Abdurrahman bin Abdü's-Süheyli el-Endelusi (Ö.581/1186), Ravdu'l-Unuf fi Şerhi Sireti'n-Nebeviyyeti lı îbn Hişam I-VII, Kahire 1967 ŞEHRÎSTANÎ, Ebu'1-Feth Muhammed bin Abdilkerim bin Ebi Bekr bin Ahmed (ö. 548/1153), el-Milel ve'n-Nihal, I-II. Mısır. 1961 ŞEVKÎ, Dayf, Tarihu'l-Edebi'l-Arabi, Asru'l-Câhili TABERÎ, Ebu Cafer Muhammed bin Cerir (ö. 310/922) Tarihu'l-Ümem ve'l-Müluk, I-XI Beyrut 1967. TABERÎ, Câmiu'l'Beyân an Te'vili A'yi'l-Kur'an, Mısır 1373/ 1954. TAFTAZANÎ, Sadüddin bin Mesud bin Ömer (ö. 795/190), Şerhu'l-Akaid, Trc. ve Şerh: Süleyman Uludağ, "islâm "Akaidi",Istanbull982. TAYALISÎ, Ebu Davud Süleyman bin Davud (ö. 204/819), Müsned, Haydarabad, 1321 TANYU, Hikmet, Türklerde Taşla İlgili inançlar, Kültür Bakanlığı yay., Ankara 1987. TANYOL, Cahit, "-Din ve Adetler." Türk Folklor Araştırmaları, VI. cilt, s.l27 Şubat 1960. TEHANEVÎ, Muhammed Ali bin Ali (ö. 1158/17 45) JCitabu Keşşafi Istılahati'l'Fünun, I-II, İstanbul 1984. TIRMIZÎ, Ebu Isa Muhammed bin Isa. (ö. 279/892), Sünen, I-V, istanbul 1982. TÜMER,Günay-Abdurrahman KÜÇÜK, Dinler Tarihi, Ankara 1988. UĞUR, Mücteba,JÖ"tm Birinci Asırda İslâm Toplumu, 1980. ÜÇOK, Bahriye/s/dm Tarihi-Emeviler Abbasiler, MEB., 1983. ÜLKEN, Hilmi Ziya, Sosyoloji Sözlüğü. VATANDAŞ, Celaleddin.Vahyden Kültüre, istanbul 1991. WATT, Montgomery, İslâm Düşüncelerinin Teşekkül Devri, Trc. E. Ruhi Fığlâh, Ankara 1981. WATT, Montgomery, Modern Dünyada İslâm Vahy, Trc. Mehmet Aydın, Ankara 1982. WATT, Montgomery, Muhammed Mekke'de, Trc. Rami Ayaş. Azmi Yüksel, A.Ü.I.F.Yay., Ankara 1986. WENSINCK, A J.Concordance, (I-VIII), istanbul YAKUBÎ, Ahmed bin Ebi Yakub bin Cafer (ö. 284/897), Tarihu'l-Yakubi (I-II), Necef 1358 YAVUZ, Lütfullah, Hz. Peygamber'in Mucizelerine Konu Oldukları Nakledilen Bazı Hayvanlar, (Yüks. Lis. Tezi) YAZIR, M.H.Hamdi, Hak Dini Kur'ân Dili, (I-IX),Istanbul 1971. YENt TÜRK ANSİKLOPEDİSİ, (I-XII), Ankara 1970. YILDIRIM, Suat, Mevcut Kaynaklara Göre Hristiyanhk, Diy.yay .Ankara 1988. YUSUF HAS HACIB, Kutadgu Bilig, Trc. R. Rahmeti Arat, T. Tarih Kur. Yay. Ankara 1985. ZEBlDl, Zeynüddin Ahmed bin Ahmed bin Abdillatif (Ö.893A488) Sahihi Buharı Tecrid-i Sarih Tercemesi, Trc. Ahmed Naim, Kamil Miras (I-XII), Diyanet işleri Başkanlı-ğı,Ankara 1976 Kılavuz hazırlayanlar: M. Cemal Sofu-oğlu-Mücteba Uğur. ZEHEBl,Tıbbu'n-Nebevi (Teshilul-Menafî kenarında) istanbul 1976. ZERKEŞI, Bedrüddin. (ö. 794/1391 tf'lamu's-Sâcid ve Ahkamu'l-Mesacid,(I-IV), Riyad 1968 ZEYLAI, Cemâlüddin Ebû Muhammed Abdullah bin Yusuf (ö.762/1360)Nasbu'r-Râye li-Ehadisi'1-Hidâye (I-IV), Kahire 1357 h. [488] Makaleler ABDÜLKADÎROĞLU, Abdülkerim, Kastamonu'da Dinî Folklor veya Dinî Manevi Halk İnançları, III. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, Ankara 1987. ACIPAYAMLI, Orhan, Anadoluda Nazarla İlgili Bazı Adet ve İnanmalar, A.Ü.D.T.C.F. Dergisi, Cilt.XX, Ocak-Haziran 1962. AKPINAR, Turgut, Din Sosyolojisi Açısından Halk İnanç ve Tarikatları ve Tarikatların Doğuşu Hakkında Düşünceler, Türk Folkloru, sayı.87,1986. ATASEVEN, Asaf, Tıbb-ı Nebevi, Diyanet Dergisi Peygamberimiz Özel sayısı, cilt.XXV, Sayı.4. AYDIN, Mehmed, "Konya Ermenek Bölgesinde Yaşayan Halk İnançları" II. Milletler Arası Türk Folklor Kongresi Bildirgeleri, Ankara 1983. B.CARRE De Vaux, îslâm Ansiklopedisi ."Tenasüh" mad.,XII/I-158-159" BUHL,FR.Îslâm Ansiklopedisi, "Hanif mad. V, 215 islâm Ansiklopedisi "Medine" mad.VII, 459 CERRAHOĞLU, îsmail/'Kur'ân-ı Kerim ve Hamiler" AÜÎFD. XI, 81. ÇAĞIRICI Mustafa,T.D.V. îslâm Ansiklopedisi. "Asabiyet" mad, III, 453. FÎSCHERT, F.îslâm Ansikpoledisi, "Kehanet" mad.VI, 71 GOLDZÎHER.Îslâm Ansiklopedisi^e/ın^e" mad., III, 512. GÜNALTAY, M.S.956"Kablel İslâm Araplarda İçtimai Aile" Dar. Fn. îl. Fak. Mec. I-IV. HATÎPOĞLU, M.Said.'Hilafetin Kureyşliligi" AÜÎFD. XXIII, 121-213. KAYAOĞLU, îsmet,"/sZâm Kültürünün Doğuşu" AÜÎFD. XVII, 205. KÖPRÜLÜZADE, M.Fuad.îslâm Ansiklopedisi/Tip" mad. XII/I, 230. KÜÇÜK, ABDURRAHMAN, "Erzincan Yöresi Halk İnançlarına Toplu Bakış" III. Milletler Arası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, Ankara 1987. s.245 LAMMENS,H.,îslâm Ansiklopedisi. "Mekke" mad.VII, 630 îslâm Ansiklopedisi. "Taif mad.XI 672. MACDONALD,B.D.,islâm Ansiklopedisi. "Cin" mad, III, 19ı. îslâm Ansiklopedisi. "Fal" mad.IV, 449 îslâm Ansiklopedisi. "Sihir" mad. X, 599 MUHAMMED TALBÎ, "Bidatlar", Trc. Mehmet Şimşek,AÜÎFD. XIII, 448-449 ÖZAYDIN, Abdüîkerim. Diyanet îslâm Ansiklopedisi, III, 50 "Asr-ı Saadet" mad. SARGON, E.T.D.V. îslâm Ansiklopedisi, "Yemen" mad.IV, 392-395. SCHACT,îslâm Ansiklopedisi, "Nikah" mad. IX, 258 SIRMA, îhsan Süreyya,îslâm Ansiklopedisi, "Yemen" mad. XIII, 371. SPÎES, îslâm Ansiklopedisi/'Mehir" mad. VII, 495-496 TANYU, Hikmet, "Dini Folklor veya Manevi Halk İnançları" AÜÎFD. XXIII, 13-124. TURAN, Osman.Türkler ve îslâmiyet" AÜDTCFD. IV, 457-485 YILDIZ, Hakkı, "-İslâmiyet ve Türkler". Diy. Dergisi Hicret Özel sayısı. Ankara 1981. YURDAYUN, Hüseyin, "Türk İslâm Kültürüne Giriş" Diy. Dergisi. Hicret Özel Sayısı. Ankara 1981. [489] [487] Dr. Ali Çelik, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 5/433-434. [488] Dr. Ali Çelik, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 5/435-443. [489] Dr. Ali Çelik, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, Beyan Yayınları: 5/444-445 |