> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > İslam Tarihi Eserleri > Asrı Saadette İslam > Asr-ı saadette evler ve ev hayatı
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Asr-ı saadette evler ve ev hayatı  (Okunma Sayısı 7052 defa)
30 Eylül 2010, 20:12:08
Safiye Gül

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 15.436


« : 30 Eylül 2010, 20:12:08 »



ASR-I SAADETTE EVLER VE EV HAYATI


Dr. Nebi Bozkurt
 

Nebi Bozkurt 1950 Yılında İçel'in Erdemli ilçesi Güzeloluk köyünde doğdu. İlkokulu köyünde İ.H.L.ni İstanbul Çarşamba'da tamamladı, 1973 yılında İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsünden mezun oldu. "Asr-ı Saadette Meşçid ve Fonksiyonları" adlı yüksek lisans ve"Sünhet Verilerine Göre Hz, Peygamber Dönemi Folkloru" adlı doktora çalışmalarını yap­tı. "Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi" adlı bir eseri bu­lunmaktadır.[1]             

 

GİRİŞ
 

Meskenin medeniyet tarihi açısından büyük bir önemi vardır. Kelime olarak "şehirleşme" demek olan medeniyetin gelişmesi, evlerin ve eşyanın, plân ve yapı olarak gelişmesi ile paralellik arzeder. Taşı yontup üst üste en uygun şekilde koyabilme medeniye­tin gelişmişliğinin işareti sayılmıştır. Bununla birlikte Tarkler ve Araplar gibi göçebe hayatı yaşayan ve çadırlarda oturan milletle­rin de kendilerine mahsus, orijinal ve üstün bir medeniyeti vardır. Ev denilince, ister dört duvardan ibaret olan kerpiç bir yapı olsun, ister basit bir çerge olsun, isterse çok odalı bir köşk olsun içinde in­sanların, özellikle ailelerin barındığı yer akla gelir.

Hz.Peygamber (s.a.v.)'in biseti sırasında Arap Yarımadası'ın muhtelif yörelerinde değişik malzemeden farklı ev tipleri var-dı.Taş malzemenin kullanıldığı güneyde Yemen bölgesinde tari­hin ilk gökdelenlerinin yapıldığı rivayet edilir. San'a'daki Gum-dan adlı binamn en az on katlı olduğu anlaşılmaktadır. Kur'an-ı Kerim, tarihte bu bölgede yaşamış olan Sebelilerin bahçeler için­deki evlerinin güzelliğine işaret etmektedir.[2] Kur'an ayrıca, Allah yolunda saf bağlayarak savaşanlanı kurşunla kenetlenmiş bina­ya benzeterek araplarca bilindiği anlaşılan bir yapı tekniğine işa­ret etmektedir.

Hz.Peygamber Medine'ye hicret ettiği zaman burada "ütüm" adı verilen kale tarzında inşa edilmiş yüz kadar bina dışındaki ev­ler tek ve iki katlı binalardı. Malzeme ise daha çok kerpiçti. Hz.Peygamber'in Mescid-i Nebevî'nin doğu duvarı boyunca sıra­lanan odaları yapılmadan önce misafir kaldığı Halid b. Zeyd'in evi böyleydi. Kerpiç binalar temelden belli bir seviyeye kadar taşla örülürdü. Hadis kaynaklarında tuğlaya nadiren rastlanılmakta­dır. Hz.Ömer'in, evini tuğla ve kerpiçle yapan birinin bu davranışını hoş görmemesi ve israf telakki etmesinden de anlaşılacağı üzere tuğla temini bölge için zor ve pahalıya mal olmaktaydı. An­cak Hz.Osman döneminde Mescid-i Nebevî'nin yenilenmesinde tuğla malzeme kullanılmıştır.

"Ehl-i hadar"(Yeşillik ehli, tarıma bağlı toplum,medenî top­lum) ,"ehl-i meder"(kerpiç ehli) veya "ehl-i hacer" (taş ehli, evleri­ni taştan yapanlar) denilen yerleşik arap kabileleri, bu adların­dan da anlaşılacağı üzere genellikle yapılarında kerpiç ve taş kul­landılar. Azrakî'nin verdiği bilgiye, Kâ'be'nin Hz.Peygamber'in bi1 setinden önce, temele kadar inilerek yapılan tamirinde bir sıra taş, bir sıra ahşap kullanıldı. Kullanılan kerestenin Mekke'nin limanı Şuaybe (bugün Cidde) yakınlarında karaya vurmuş bir ge­minin yükü olduğunu kaynaklar kaydetmektedir. Kereste, yarı­madanın orman bulunan neredeyse yegâne kesimi olan, Yemen'e yine inşaat malzemesi olarak götürülmekteydi Malzeme yeter­sizliği sebebiyle Kâ'be'nin tamamının tamir edilemeyişi nazarı itibara alınırsa, ahşab inşaat malzemesinin bölgede ne kadar zor temin edilebildiğini anlamak daha kolay olacaktır. Değerli inşaat kerestesi fütuhat sonrası îslam Devletinin genişleyen sınırlarıyla daha kolay temin edilebilmiştir. Mescidi Nebevî'nin çürüyen ta­van ve direklerinde kullanılan hurma gövde kerestesi, Hz.Osman zamanında Hind Yarımadasından getirilen "sâc" kerestesi kulla­nılarak yenilenmiştir.

Medine'nin volkanik taşları yapı için fazla elverişli değildi. Bu bakımdan temel kısmında belli bir seviyeye kadar taş kulla­nılmakla birlikte, duvarlar genellikle kerpiçten örülürdü. Hz.Peygamberin Küba'da ve daha sonra Medine'de inşa ettiği ilk mescidler ve Mescid-i Nebevî'ye bitişik hücreleri aynı şekilde ker­piçten bu şekilde inşa edilmişti. Temellerde taş kullanılmasının sebebi, kerpicin yağmur sularına karşı dayanıksız olmasıdır. Bu­nunla beraber, tamamı "belât" adı verilen düzgün taşlardan yapıl­mış kaleler ve evler de vardı. Nevfelb.Adiyb. Ebi Hubeys'iniki evinden biri, Sa'd b.Ebi Vakkas'a âit iki ev, ve Abdullah b.Avf m evi bu tür malzeme ile yapılmış evlerdi.

Yemen1 de inşa edilen Ğumdân'ın her cebhesi ayrı renk mer­merle yapıldığı ve cam yerini tutacak kalitede mermerler kulla­nıldığı rivayetlerine karşılık, Hicaz yöresinde bir yapı malzemesi olarak kullanıldığına dâir rivayetler çok azdır.Hz.Peygamber'in vefatından çok sonra Mescid-i Nebevî'nin tamirinde mimber kıs­mında kullanıldığını tbn Şebbe (v.262) rivayet eder.

Veda haccı sırasında, Hz.Peygamber'in içinde namaz kılar­ken secde ettiği yerde kırmızı renkte bir mermer olduğuna dâir rivayet, dış duvarlarında kullanılmamakla beraber, Kâ'be'nin iç döşemelerinde mermerin kullanılmış olduğunu göstermektedir.

Binalarda harç olarak balçık kullamnırdı. Kireç de eski çağ­lardan beri kullanılagelmektedir. Ahşab gibi elde edilmesinin zor­luğu sebebiyle olmalı, Hz. Peygamber bu iki malzemenin mezar­larda kullanılmasını yasaklamıştır.

Ehlu l-meders taş ve kerpiç dışında ahşap malzeme ve kamış kullanarak çardak tipinde evler de inşa etmişlerdir. "Aydâne" de­nilen uzun hurmaların gövde ve dalları bu tür evlerin yapımında en önemli malzemeyi teşkil etmiştir.

Medine'nin harem olduğu ve ağaçlarının kesilemiyeceği, otu­nun yolunamıyacağma dair konuşmaları sırasında, sözü kesile­rek hariç tutulması istenen Mekke ayrığı ("izhır")'nın da yapı mal­zemesi olarak kullanıldığı anlaşılıyor. Bu bitki ev ve mezarlarda, sıva içinde veya mertek aralarında üste dökülen toprağın dökül­mesine mani olmak için bir dolgu malzemesi olarak kullanılıyor­du. Evlerin tavanlarında izhır yerine hasır kullanıldığı da olmuş­tur. Döşenen izhır veya hasırın üzeri çamurla sıvanırdı.

"Ehlu 1- veber" de denilen göçebe bedevilerin evleri ise, de-ri,koyun ve deve yünü (veber) kıl ve pamukdandı. Kur'an, göçme ve yerleşme sırasında büyük bir kolaylık sağlıyan, bu tür portatif evleri, onun tefrişinde ve elbise yapımında kullanılan bu malze­meleri, ilâhî lutfun örnekleri olarak zikreder.[3]

 

Birinci Bölüm


YAPI BAKIMINDAN EVLER


Arapların evlerini önce:

1. Taşınmaz (el-mebâni'l mebniyye ) ,

2. Taşınır (el-büyûtü'1-mütenkale ) olmak üzere ikiye ayır­mak mümkündür.

 

I. Evlerin Yapısı
 

A- Taşınmaz Evler
 

Bu tür evler ehlu 1-hadarin meskenleridir. Bunlar, yukarıda kısmen değinildiği gibi malzeme ve yapı üslubuna göre değişik isimler alır.

Araplar, taş ve kireç kullanılarak yapılmış bahçe içindeki müstakil evlere, "kasr" diyorlardı. Bu kelime bir rivayette, taştan kaleler (Tâif Kalesi) için de kullanılır. Hadîslerde geçen "kasr" kelimesi ile genellikle ya Cennet'teki, ya Bizans ve iran'daki veya müslümanların fütuhat sonrası zenginlik dönemlerine âit köşk ve saraylar kasdedilmiştir. Kur'an'da ise uygarlık bakımından o dönem araplarmdan daha gelişmiş fakat zulümleri sebebiyle yo-kolmuş milletlerin bıraktıkları tarihî kalıntılardan ders alınması Öğütlenirken,"Kasr meşîd"[4] ifadesi kullanılmıştır ki, müfessirler bu ifâdeyi genellikle "yüksek veya kireç kullanılarak yapılmış sa­ray" şeklinde yorumlamışlardır . Gerek hadis, gerekse Kur'an'da o dönem de Hicaz yöresinde bu tür yapıların olduğuna dâir bir atıf yoktur. iDnül-Kelbî'in saydığı altı tür arap evinden ise sâdece bi-ri:"el-Ukne" taştandır.

Araplar, kerpiçten yapılan evlere "kubbe"; "damı tesviye edil­miş, düzeltilmiş"   taştan köşk  veya kalelere  ise "ütüm" veya "kubâb11 derlerdi. Asım Efendi'nin tarifine göre bunlar, mutlaka dört köşe ve taştan olur, üst kısmı bir adam boyu kadar barularla çevrilip, burada yer yer mazgal ve siperler yapılırdı. Medine'de bu dönemde çok sayıda ütüm olduğu rivayet edilir. Kaynaklar, Bilâl b.Rebah bunlardan biri üzerine çıkarak ezan okuduğunu, hicret sırasında yolu gözlenen Hz.Peygamber'in gelmekte olduğu müj­desinin böyle bir binadan verildiğini nakleder. Abdullah b.Ömer'in rivayetine göre, Hz. Peygamber, Medine'deki Mumları, şehrin süsleri olarak görmüş ve yıkılmamalanm istemiştir.[5]

Hassan b. Sabit sahibi olduğu "ütüm"a ,"fâri"' ( =hoş ve yük­sek şey) adını vermişti."Arkadaşları veya hane halkı ile damı üze­rinde oturdukları ve Hz.Peygamber'e gelip gidenleri görebildikle­ri" rivayetinden, Mescid-i Nebeviye oldukça yakın olduğu anlaşıl­maktadır.[6]

Yerleşik araplarm evlerinden biride ağaç dallarından yapıl­mış çardaklardır. Araplar buna,"hayme" veya "unne" derlerdi. Bazı kabîle boyları, evlerine izafetten "benî unne" diye anılmışlar­dır. [7]

 

B- Taşınabilir Evler
 

Ehlu 1-veber (deve yünü ehli) denilen bedevilerin evleri taşı­nabilir türdendi. Adlarından da anlaşılacağı üzere bunlar: yün, kıl, deri ve pamuktandı. Koyun yününden olanlara "hıbâ1...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Asr-ı saadette evler ve ev hayatı
« Posted on: 28 Mart 2024, 17:28:32 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Asr-ı saadette evler ve ev hayatı rüya tabiri,Asr-ı saadette evler ve ev hayatı mekke canlı, Asr-ı saadette evler ve ev hayatı kabe canlı yayın, Asr-ı saadette evler ve ev hayatı Üç boyutlu kuran oku Asr-ı saadette evler ve ev hayatı kuran ı kerim, Asr-ı saadette evler ve ev hayatı peygamber kıssaları,Asr-ı saadette evler ve ev hayatı ilitam ders soruları, Asr-ı saadette evler ve ev hayatıönlisans arapça,
Logged
06 Temmuz 2016, 05:29:30
Pelinay
Bölüm Görevlisi
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 8.696


« Yanıtla #1 : 06 Temmuz 2016, 05:29:30 »

Cok ilginc bilgiler mevcut yazida.Allah razi olsun.Efendimizi Islami anlamak icin o toplumh da iyi tanimak lazim.

Yemen bölgesinde tari­hin ilk gökdelenlerinin yapıldığı rivayet edilir. San'a'daki Gum-dan adlı binamn en az on katlı olduğu anlaşılmaktadır. Kur'an-ı Kerim, tarihte bu bölgede yaşamış olan Sebelilerin bahçeler için­deki evlerinin güzelliğine işaret etmektedir
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes