sumeyye
Mon 13 August 2012, 09:06 am GMT +0200
ÜÇÜNCÜ KISIM
ZEKÂT KURUMU (BEYTUMÂLİ'Z-ZEKÂT)
ZEKÂT KURUMU (BEYTUMÂLİ'Z-ZEKÂT)
Madde 55. Kuruluşu:
Zekât işlerini yürütmek üzere, Zekât Kurumu adında bir kamu kurumu kurulur. Bu kurumun müstakil bir kamu tüzel kişiliği ve devlet bütçesinden bağımsız bir bütçesi bulunur. Kurumu ilim ve din işleri ile zekât alanında uzman ondan az olmayan, yirmiyi geçmeyen bir idare meclisi yürütür. İdare meclisi üyeleri, bakanlar kurulunca tayin edilir.
Madde 56. Kurumun Görevleri:
Sözü edilen kurum, aşağıdaki işlerden sorumludur:
1. Bu kanunun ve ona dayanarak çıkarılan tüzüklerin hükümleri ışığında zekât hükümleri konusunda aydınlatma ve vatandaşları zekâtın esasları ve inanç, ibadet ve sair dinî hükümlerle ilişkisi konusunda bilgilendirme, zekât mevzu malları, hesaplanma kaidelerini açıklama ve bu konuda objektif doğru tanıtmada bulunma.
2. Kurumun fıkhi, mevzuatla ilgili, sosyal, iktisadî ve malî alanlarda zekât konusunda ilmî araştırmalar yapan bir merkezi olur.
3. Kurum, ister zekâtın tarh, tahakkuk ve tahsiliyle ilgili, isterse zekâtın harcanma kalemleri, menfaatler, hizmetler, idarî, malî, üretim ve hesaplama konusundaki düzenlemelerle ilgili tüzükler olsun, bu kanunun yürütülmesi için gerekli tüzük tasarılarını hazırlar.
4. Verdikleri beyannamelere göre, gönüllü olarak ödeme yapanlardan zekât ödemelerini kabul eder.
5. Ödenecek zekât miktarını belirler ve zekât mükellefi olup gönüllü ödemeyenlerden zorla tahsil eder.
6. Fakirlik ve muhtaçlığı çeşitli sebepleriyle açık bir biçimde belirlemek üzere, köy ve kentler kapsamlı bir sosyal taramaya alınır. Bu konuda, daha önce yapılmış incelemelerden de yararlanılır.
7. Bu kanun ve tüzüklerinin hükümleri çerçevesinde, zekât gelirinden, öncelik ve önem sırası gözetilerek, şer'î harcama kalemlerine harcama yapmak.
8. Tahsil edilen zekât mallarının idaresi ve korunması, tahsilinden hemen sonra harcanmasını gerektirmeyecek olanların üretime yatırılması. Bu, kısa, orta ve uzun vadeli yatırımlarla ilgili bir siyaset izlenerek yapılır. Yatırım, kâr ve nema yoluyla zekât mallarına uygun bir gelir sağlayacak biçimde olur. Zekât sistemiyle, yararlananlara faydalı hizmetler ve işsizlere işyerleri hazırlanır, toplumun ve ümmetin topyekün kalkınmasına katılınır.
Madde 57. Kurumun Bütçesi Ve Planı:
1. Kurum, her yıl, zekât gelir ve giderleriyle ilgili bütçe hazırlar.
2. Beklenen gelir ve giderler ile üretim durumunun dikkate alındığı gelecek beş yıl için İslâmî-zekât merkezli sosyal dayanışma planı da hazırlar.
3. İslâmî genel yararı izlemek ve kanun, İslâm hukukunun temellerine ve prensiplerine bağlı kalmak kaydıyla, bu plan, -imkânlar ölçüsünde- devletin iktisadî ve sosyal kalkınma genel planıyla paralellik gösterir.
Madde 58. İdarî Ve Malî Örgütlenme:
1. Kurum, idare, maliye ve muhasebe örgütlenmesini yapar.
2. Bu örgütlenme, merkezdeki daire ve kısımlar, vilayetlerdeki şubeler ve diğer mahalli idare birimlerindeki büroların kurulması ile bütün bunların görev ve sorumluluklarını belirlenmesi anlamına gelir.
3. Her zekat menfaati için özel bir hesap açılır, her şube ve büronun hesabı ayrı yürütülür.
4. Kurum, herhangi bir vergi veya resime tâbi değildir.
Madde 59. Maliye Ve Muhasebe Denetimi:
1. Kurum, malî denetim ve gelir, gider, muhasebe ve maliye işlerinin iç kontrolü için bir organ kurar.
2. Bu organ, kurumun merkez muhasebe divanının kurumun maliye ve muhasebesini denetleme görevlerini engellemez.
3. Merkez muhasebe organının kurumun maliye ve muhasebesiyle ilgili raporunun bir örneği millet meclisine, bakanlar kuruluna ve kurumun idare meclisine sunulur.
Madde 60. Şûra Heyeti:
1. Dindar ve uzman, zekât, sosyal dayanışma, hukuk, iktisat ve kamu maliyesi alanlarında ilmî uzmanlık sahibi müslüman bilginlerden bir şûra heyeti kurulur. Bu konuyla ilgili olarak bir bakanlar kurulu kararı alınır.
2. Bu heyet, zekât gelir ve giderleriyle ilgili önemli işlerde kuruma görüş açıklar, yorum tüzükleri, gelir ve gider ile bu kanunu yürütmek için gerekli diğer tüzük tasarılarını hazırlar.
3. Kurum, ancak konuyu ikinci kez arz ettikten ve muhalefet sebeplerini yazılı olarak açıkladıktan sonra, şûra heyetinin görüşünü kabul etmeyebilir.
Madde 61. Kurum Görevlileri:
1. Kurum görevlerine, tayin veya nakil yolula gelinir. Kurum çalışanları, her durumda dindar, güvenilir ve uzman kişilerden olmalıdır. Göreve ilk tayin için, öğretim ehliyeti yeterli değildir. Bilakis, kuruma bağlı bir enstitüde zekâtın teorik ve pratik meselelerini ve genel olarak İslâm'ın hükümlerini içeren bir program uygulanan ve tüzüklerce altı aydan az olmayacağı belirlenen bir eğitim ve öğrenim devresi başarıyla tamamlanmış olma şartı aranır.
2. Bu kanunun çıkmasından, idarî giderlerini karşılayabilecek ölçüde zekât gelirine ulaşıncaya kadarlık süre içindeki kurum personelinin maaşları devlet bütçesinden karşılanır. Bu geçiş dönemi, iki yılı aşamaz.
Madde 62. Kurumla Yardımlaşma:
Sosyal işler ve sigortalar bakanlığı ile bağlı heyetlerinin, -her biri kendi görev sınırları içinde- diğer bakanlıkların, menkul ve gayrimenkul sermaye vergileri kuruluşlarının, üniversite ve enstitülerdeki sosyal araştırma merkezlerinin sosyal hizmet ve sosyal dayanışma kısımlarının, zekât kurumuyla yardımlaşması ve istediği açıklama, bilgi ve görev alanına giren araştırmalarla desteklemesi gerekir.
Madde 63. Arap Ve İslâm Devletlerindeki Zekât Örgütleri:
1. Kurum, Arap ve İslâm devletlerindeki zekât işlerini yürüten kurum, heyet ve sandıklarla yardımlaşır ve onlarla koordineli olarak faaliyet yapar. Bu yardımlaşma ve koordinasyon bakanlar kurulunun kabul ettiği ölçüde olur.
2. Yardımlaşma ve koordinasyon araçlarından birisi, Arap ve İslâm dünyasındaki zekât kurum (heyet ve sandıkları) için merkez birlik kurulmasıdır.
Yardımlaşma ve koordinasyon, özellikle zekat gelirinden ülke dışında diğer devletlerdeki müslüman fakirlere, fî sebîlillah ve müellefe-i kulûb kalemlerine yapılacak harcamayı kapsar.