hafiza aise
Thu 17 April 2014, 12:41 pm GMT +0200
ÜNİTE 4 / KONUŞMANIN BÖLÜMLERİ VE TUTARLILIK
S. BİR KONUNUN BAŞARILI OLABİLMESİ İÇİN NE GEREKİR?
C. Önceden iyi bir hazırlık yapması ve konuşacağı konunun içeriğini planlaması gerekir. Bu hazırlığı yaparken konunun iyi seçilip sınırlandırılmasına, amacının iyi belirlenmesine, fikirlerin zihinde iyice yerleşmiş ve özümsenmiş olmasına, mevcut mataryelin sistematik bir şekilde düzenlemesine yani iyi bir planın yapılmasına ve bu planın tekrar gözden geçirilerek kontrol edilmesine ihtiyaç vardır.
S. BİR KONUŞMA KAÇ BÖLÜMDEN OLUŞUR?
C. Üç bölümden oluşur:
1. Giriş,
2. Gelişme
3. Sonuç
S. GİRİŞ BÖLÜMÜNDE AMAÇ NEDİR?
C. Giriş bölümünde amaç:
* Dinleyicilerde ilgi ve merak uyandırmak
* Konuşmanın gelişme kısmında yer alacak detaylı bilgiye karşı bir dinleme arzusu uyandırmak
* Konuşmanın temel noktalarını ortaya koymak
S. ETKİLİ BİR GİRİŞ YAPABİLMEK İÇİN NASIL DAVRANMAK GEREKİR?
C. Etkili bir giriş için gerekli davranışlar:
* Konunun ana noktalarını kısaca belirtmek
* Konu ya da problemle ilişki kurmak
* Şart, yer ve durumlara işaret ederek konuşmaya başlamak
* Şaşırtıcı bir ifadeyle başlamak
* Alıntıyla başlamak
* Nitelikli bir anekdotla başlamak
* Soru ile başlamak
* Hikaye ile başlamak
* Merak uyandırma
* Geçmiş bir olayı referans olarak verme
S. GİRİŞ KISMINDA YAPILMAMASI GEREKENLER NELERDİR?
C. Giriş kısmında yapılmaması gerekenler:
* Konuşmaya özür dileyerek başlamamak gerekir
* Girişi lüzumsuz yere çok uzatmamak gerekir
* Dinleyicileri kırmamak gerekir.
* Dinleyicilere konuşmanın ne kadar süreceğini belirtmemek gerekir
S. GELİŞME KISMI KONUŞMANIN % KAÇLIK KISMINI OLUŞTURUR?
C. Konuşmanın % 80-85 kısmını gelişme kısmı oluşturur.
S. GELİŞME BÖLÜMÜNDE KULLANILAN METOT VE TEKNİKLER NELERDİR?
C. Gelişme bölümünde kullanılan metod ve teknikler:
* Açıklama
* İzah
* Tasvir
* Kıyaslama ve karşılaştırma
* Örneklendirme
* İstatistikler
* Yeniden ifade etme
* Nakletme metodu
* Vurgulama ve tekrarlama
S. SONUÇ BÖLÜMÜNDE HEDEFLENEN NEDİR?
C. Sonuç konuşmasının hedefi baştan beri ne söylendiğini hatırlatmak üzere konuşmayı ambalajlamak ve konuşmanın ana temasını tekrar hatırlatmaktır. (Konuşmaya başlamak, devam ettirmek ve konuşmayı bitirmek bir sanattır. Her ne kadar sonuç tüm konuşmanın % 5’lik kısmını oluştursa da etki açısından son derece önemli olduğundan gereken önem verilmelidir )
S. SONUÇ KISMINDA KULLANILACAK METOTLAR NELERDİR?
C. Sonuç kısmında kullanılacak metodlar:
* Özetleme
* Alıntı ile son vermek
* Bir olay ya da hikâye nakletmek
* Hissi bir etki bırakmak
* Dilek ve temenni ile bitirmek
S. İYİ BİR KAPANIŞTA OLMAMASI GEREKENLER NELERDİR?
* Konuşmayı bağladıktan sonra aceleyle gözlerden uzaklaşmamalıdır.
* Konuşmacı anlatacaklarım bitti bu kadardı örneğinde ki gibi bir ifade kullanmamalıdır. (Bilgi potansiyelini kısıtlamış, dinleyicilerin nazarında hitabet becerisinden uzak, başarısız bir duruma düşmüş olur)
S. KONUŞMANIN SUNULMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR NELERDİR?
C. Konuşmanın sunulmasında dikkat edilecek hususlar:
* Konuşma yapılacak yerde, önceden bir deneme yapmak, bir arkadaşın yardımıyla sesin her noktaya ulaşıp ulaşmadığını kontrol etmek faydalı olur.
* Hatip, yüzünü dinleyicilerin rahat görebileceği bir yükseklikten ve yine rahat görüleceği aydınlıkta seslenmelidir.
* Konuşmayı yapmadan önce onu metne dökmeli, onun üzerinde çalışmalı ama kâğıttan okumamalıdır zira hitap, akıcılığını yitirir, bu da dinleyicileri sıkar.
* Konuşmadan önce kılık kıyafet kontrol edilmeli, baştan ayağa kadar bütün görünüş gözden geçirilmelidir.
* Hatip, heyecanını yenmeli, konuşulacak alanda sükûnet sağlandıktan sonra konuşmaya başlamalı, sesini titretmemeli, dinleyicilere eşit olarak bakmalı, onlarla göz teması kurmalı
* Konuşma sırasında terlememeye çalışmalı, şayet terlenirse, konuşmaya o halde devam etmemeli; temiz bir mendille yüzdeki ter alınmalıdır.
* Konuşma yaparken ağız kuruyorsa, gerektikçe birer yudum su alınabilir.
* Hitabette başarı için ‘kendine güven’ şarttır. Hatip ne şımarık, ukala bir tavır içinde ne de sıkılgan ve mahcup bir tavır içinde olmalı; bu konuda güven, samimiyet ve içtenlik esas olmalıdır.
* Hatibin çehresi, konuşmanın içeriğine uygun olarak, yerine göre ciddi, yerine göre mütebessim olmalıdır.
* Gözler samimiyetle dinleyicilere çevrilmelidir. Gözleri yumarak konuşmak yahut sık sık kıpırdatmak doğru değildir.
* Mikrofon kullanılarak yapılan konuşmada hatip, başını sağa sola çevirirken, sesin kaybolmamasına dikkat etmelidir. Ayrıca mikrofona çok yaklaşmak da rahatsızlık verici olabilir.
* Konuşmacı ses yapısını da iyi ayarlamalıdır. İsteksiz, cansız, cılız bir sesle konuşmak ne kadar yanlışsa, avaz avaz bağırıp çağırmakla da iyi bir konuşma yapılmış olmaz.
* Hatip konuşmasını tekdüzelikten korumalıdır. Günlük konuşmalarda nasıl tabii olunuyor, yerine göre iniş çıkışlar yapılıyorsa, hitabette de böyle yapılmalıdır.
* Konuşmanın sonunda soru sorulmasına izin verilecekse; hatip önce soruyu iyi anlamalı ve ona göre cevap vermelidir. Soru sahibiyle karşılıklı tartışmaya girilmemelidir.
* Camii dışında yapılan konuşmalarda mizah ve nükteye de yer verilebilir. Ancak bunu bayağı, müstehcen, çok bilindik ve uzun olmaması gerekir.
S. TUTARSIZLIKTAN KAYNAKLANAN YANLIŞLAR NELERDİR?
C. Tutarsızlıktan kaynaklanan yanlışlar:
* Söz dizimi kuralları (sentaktik) ile ilgili tutarsızlıklar,
* Anlamsal (semantik) olan tutarsızlıklar
* Uygulamadan (pragmatik) kaynaklanan tutarsızlıklar
S. TUTUM YANLIŞLARI NELERDİR?
C. Tutum Yanlışları:
* Uygun olmayanı yapma
* Olduğu gibi görünmeme şekilde kalma
* Ortama ve şahıslara göre davranma
* Sözle özün birbirine uymaması
* Kızmak
S. KONUŞMALARDA YANLIŞA DÜŞME NEDENLERİ NELERDİR?
C. Konuşmalarda yanlışa düşme nedenleri:
* Bilgi eksikliği ve konuya tam olarak hazırlanamama
* Acelecilik, dikkatsizlik, tecrübesizlik
* Hissi yaklaşım
* Önyargılar
* Konunun Zihinde Netleşmemesi, Kafa Karışıklığı
* Aklı ve Mantığı İyi Kullanmama
* İleti
* Dili iyi kullanmama
* Öz eleştiride bulunmamak
S. DİNİ HİTABETTE ÖZELLİKLE VAAZLARDA DÜŞÜLEN BELLİ BAŞLI YANLIŞLAR NELERDİR?
C. Dini hitabette özellikle vaazlarda düşülen belli başlı yanlışlar:
* Malzemede yapılan yanlışlar
* Konunun işlenişinde yapıla yanlışlar
* Konunun mantıksal örgüsünde ve ifadesinde yapılan yanlışlar
* Konunun sunulmasında yapılan yanlışlar